Tweet
Tłumaczenia:
Català
中文 / Zhōngwén
English
Español
Filipino/Tagalog
Français
Ελληνικά / Elliniká
Italiano
Polszczyzna
Português
Română
Inne strony:
Moduły
Mapa
Słowa Kluczowe
Kontakt
Dokumenty do użycia
Pożyteczne Linki
ALFABETYZACJA I USAMODZIELNIANIE
Metody alfabetyzacji funkcjonalnej dla mobilizatorów społeczności
autor Phil Bartle, PhD
tłumaczenie Anna Riondet
Dedykowane pamięci Petera Gzowskiego*
Streszczenie warsztatów
Zdolność czytania i pisania może zwiększyć potencjał społeczności
Słuchając członków społeczności, którą mobilizujesz dowiadujesz się, że są w niej osoby nie umiejące czytać ani pisać. Wnioskujesz, iż istnieje powszechna zgoda co do tego, że im więcej członków społeczności potrafi czytać i pisać, tym większą samodzielność osiągnie ta społeczność. Czy możesz więc zainicjować proces alfabetyzacji w tej społeczności?
Jeżeli przeszedłeś już szkolenie z zakresu technik podstawowej alfabetyzacji lub alfabetyzacji funkcjonalnej, prawdopodobnie wiesz więcej niż opisano na tej stronie. W takim wypadku możesz po prostu przyjrzeć się jej i porównać notatki z wiedzą, którą juz posiadasz lub aby zapoznać się z niekonwencjonalnym podejściem, jakie proponuje.
Jako organizator społeczności niekoniecznie musisz poznać wszelkie zaawansowane i profesjonalne techniki eksperta od alfabetyzacji. Jest jednakże pewna ilość działań, które możesz podjąc natychmiast, trochę tak, jak ratownik będący pierwszą osobą na miejscu wypadku. Nie ma on (ona) takich umiejętności jak pielęgniarka lub lekarz, ale może podjąć natychmiastowe kroki, które mogą pomóc. Nie musisz zostawać ekspertem ale, jako mobilizator, możesz rozpocząć proces, który w końcu doprowadzi członków twojej społeczności do umiejętności pisania i czytania, a co za tym idzie - wzmocni ją.
Jeżeli stworzysz małą grupę alfabetyzacyjną - miej w pamięci poniższych 18 zasad i stwórz, z własnej inicjatywy, oryginalne metody wprowadzenia ich w życie.
Nota dla osoby szkolącej mobilizatora: Dla każdej z zasad wymienionej poniżej istnieje zestaw uwag. Są one dostępne tutaj w jednym dużym dokumencie (Zasady alfabetyzacji), lub jako osobne, pojedyncze strony ze streszczeniem (nalezy kliknąć na każdą z osobna). Można ich używać na różne sposoby. Można używać każdego streszczenia z grupą mobilizatorów przeprowadzając piętnastominutową dyskusję na temat każdego z nich, można też dać różne streszczenia różnym pomniejszym grupom aby tworzyły krótkie skecze lub odgrywały role ilustrujące wybraną zasadę.
- Nie powielaj konwencjonalnych i tradycyjnych metod i treści (Lit-01);
- Opracuj własne metody i treści w oparciu o zasady
usamodzielniania i przydatności (Lit-02); - Dorośli nie są dziećmi - potrzebne są różne podejścia (Lit-03);
- Wzory do nauki nie powinny być zaczerpnięte ze szkół dla dzieci (Lit-04);
- Szacunek jest bardzo ważny (Lit-05);
- Nauka poprzez praktykę jest skuteczniejsza niż poprzez patrzenie i słuchanie (Lit-06);
- Nie chodzi o wysoki stopień alfabetyzacji (Lit-07);
- Staraj się komunikować praktycznie - nie dąż do perfekcji (Lit-08);
- Kładź nacisk na język i alfabety najpowszechniej używane (Lit-09);
- Łącz słowo pisane z prostymi obrazkami (Lit-10);
- Włącz podstawową umiejętność liczenia na wczesnym etapie planu nauczania (Lit-11);
- Musisz uczy rzeczy praktycznych, do natychmiastowego wykorzystania i przydatnych Lit-12);
- Dowiedz się, co jest przydatne i interesujące w każdej społeczności i wykorzystaj to (Lit-13);
- Unikaj czerpania z konwencjonalnych programów nauczania – opracuj własny (Lit-14);
- Unikaj tradycyjnych, konwencjonalnych, bezużytecznych tematów (Lit-15);
- Chwal; nie krytykuj (Lit-16);
- Umożliwiaj uczestnikom przekazywanie tego, czego się sami nauczyli (Lit-17);
- Prowadź uczestników przez obawy i radości odkrywania (Lit-18).
Uwagi na temat powyższego (długi dokument)
Aby zastosować te metody przy tworzeniu własnego programu alfabetyzacji musisz wierzć w siebie i oprzeć się ekspertom i ich podręcznikom mówiącym: "Tak to należy zrobić". Jeżeli jedynym powodem usprawiedliwiającym postępowanie według ich metody jest "Tak robiono od zawsze," to ich rozumowanie budzi pewne podejrzenia. Lepiej pracować bazując na zasadach (wymienionych powyżej) i opracować indywidualny program alfabetyzacji odpowiadający potrzebom konkretnej społeczności, korzyściom i członkom, a także interesujący, dostosowany, przydatny i praktyczny.
Co do struktury, spróbuj zrobić tak: nie przygotowuj i nie prowadź "lekcji alfabetyzacji". Wyjdź ze szkolnego "pudełka" i zamiast tego poprowadź program alfabetyzacji oparty na dwu rodzajach sesji.
Pierwszy rodzaj można określić jako "zebranie", podczas którego prowadzący i uczestnicy określają potrzeby, planują zajęcia i spotykają się aby je ewaluować. Drugi rodzaj sesji to realizacja projektu lub wycieczki terenowej, zawierających czytanie i pisanie oraz proste, dopasowane, lokalne i praktyczne zagadnienia. Wszystko to stanie się jaśniejsze w miare jak zapoznawać się będziesz z zasadami.
Dla większości opisanych na tej stronie zajęć, do których zachęcamy, jedynymi niezbędnymi narzędziami są:
- » Duża czysta karta papieru w celu robienia plakatów
- » Taśma klejąca aby przyczepić je do ściany
- » Markery
- » Notatniki
- » Długopisy
Jeżeli jesteś mobilizatorem spoza społeczności, pomagającym lokalnym mobilizatorom lub organizatorom, pracuj z nimi w zrozumieniu niniejszych zasad i poprzez pracę grupową przygotuj swój plan (program nauczania zawierający zarówno treść jak i metodę). Uzyskaj akceptację treści i metody, zapisz je i omawiaj systematycznie w grupie. Zanim rozpoczniesz program w docelowej społeczności, poćwicz sam wcielając się w postać niepiśmiennego uczestnika. Spotykajcie sie regularnie i przedstawiajcie raporty na temat postępów, wspomagajcie się wzajemnie, zastanówcie się nad problemami, które się pojawiły i jak możnaby je rozwiązać.
Zachowój zapis swoich prób, sposobów ich przeprowadzania i ich efektów.
––»«––
Nauka czytania:
 |