Μεταφράσεις:
Άλλες Σελίδες:
|
ΑΠΟΚΛΙΝΟΥΣΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑαπο τον Δρ. Phil Bartleμετάφραση Αποστολία ΓουγούσηΕκπαιδευτικό ΦυλλάδιοΤί είναι η αποκλίνουσα συμπεριφορά;Οι ρίζες της έκφρασης "αποκλίνουσα συμπεριφορά" βρίσκονται στο ρήμα "αποκλίνω" που σημαίνει ξεφεύγω απο την πορεία μου. Στην Κοινωνιολογία, το ενδιαφέρον μας επικεντρώνεται τόσο στο τι κρατάει τους ανθρώπους σε ορθή πορεία όσο και στο τι τους ωθεί στο να παρεκτρέπονται της πορείας αυτής. Η αποκλίνουσα συμπεριφορά συνεπάγεται παράβαση ενός κοινωνικού κανόνα. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι απο τη μία "Γιατί έχουμε και τηρούμε κοινωνικούς κανόνες;" και απο την άλλη "Γιατί τους παραβαίνουμε;" Ποιά είναι η διαφορά μεταξύ αποκλίνουσας συμπεριφοράς και εγκλήματος; Και τα δύο συνιστούν παράβαση κοινωνικών κανόνων. Στο έγκλημα υπάρχει το πρόσθετο χαρακτηριστικό οτι ένας νόμος έχει θεσπιστεί εναντίον του, που το καθιστά έγκλημα ή ποινικό αδίκημα. Ο,τιδήποτε παράνομο δεν είναι και εγκληματικό, μία κλήση της τροχαίας δεν αποτελεί ποινικό αδίκημα, το να οδηγεί κανείς υπο την επήρεια αλκοόλ είναι. ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΚΡΑΤΟΥΝ ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ Ξεκινάμε την έρευνά μας λαμβάνοντας πρώτα υπόψη τον έλεγχο. Κοινωνική οργάνωση σημαίνει οτι οι άνθρωποι υιοθετούν συγκεκριμένα και αναμενόμενα πρότυπα συμπεριφοράς, ίσως ποικίλα, αλλά πάντα μέσα σε ορισμένα πλαίσια. Συνεπώς το κοινωνιολογικό ερώτημα που προκύπτει είναι πώς οι άνθρωποι μένουν μέσα σε αυτά τα πλαίσια; Όταν οι άνθρωποι βλέπουν άτομα να συμπεριφέρονται έξω απο τους κανόνες, (και με τη μαθηματική και με την κοινωνιολογική έννοια), τείνουν να κάνουν πράγματα που όχι μόνο αντικατοπτρίζουν την κρίση τους, αλλά που επίσης στοχεύουν στο να επηρεάσουν τα άτομα που προέβησαν στην παράβαση. Μία αντίδραση είναι ο κοινωνικός αποκλεισμός τους. Η τιμωρία. Αυτό μπορεί να ισοδυναμεί με φανατισμό, και μπορεί να περιλαμβάνει αφαίρεση δικαιωμάτων απο τα άτομα. Μία άλλη αντίδραση είναι η συμπεριφορά που στοχεύει σε επαναφορά του παραβάτη στην ορθή πορεία, με σκοπό να αλλάξει τη δική του συμπεριφορά προς συμμόρφωση με τους κανόνες της κοινότητας. Η συμπεριφορά των άλλων ανθρώπων μπορεί να αποτελεί μια σειρά δυνάμεων που μας κρατούν εντός των ορίων. Οι αντιδράσεις τους στις πράξεις μας μπορούν να λειτουργούν ως θετικές και αρνητικές κυρώσεις, ανταμοιβές και τιμωρίες. Το καρότο και το ρόπαλο. Αν ενεργούμε εντός του πλαισίου των προσδοκιών και των προτιμήσεων της κοινωνίας, ανταμειβόμαστε, και αν παραστρατήσουμε τιμωρούμαστε. Επειδή έχουμε κοινωνικοποιηθεί με τον τρόπο που έχουμε, αυτό που υποθέτουμε οτι σκέφτονται οι άλλοι για εμάς επηρεάζει τις πράξεις μας. Αυτές οι κυρώσεις, θετικές και αρνητικές, μπορούν να έχουν επίδραση πάνω μας, όχι απαραίτητα λόγω του τρόπου που αντιδρούν οι άλλοι, αλλά μόνο και μόνο λόγω του πως πιστεύουμε οτι θα αντιδράσουν. Η διαφορά μεταξύ της παραβατικότητας και του εγκλήματος είναι οτι το έγκλημα αποτελεί μία κοινωνική παράβαση για την απαγόρευση της οποίας έχει θεσπιστεί ένας νόμος, ο οποίος προβλέπει την τιμωρία του παραβάτη απο το κράτος. Η διαφορά είναι ουσιατικά η διαφορά μεταξύ gemeinschaft και gesellschaft. Δεν είναι όλοι οι νόμοι δίκαιοι ή βασισμένοι στη θέληση και τη συναίνεση του συνόλου πληθυσμού, και κάποιες πράξεις ενώ τεχνικά μπορεί να είναι παράνομες, ωστόσο είναι επιτρεπτές απο τους ανθρώπινους κανόνες. Κάποιοι νόμοι δεν αποσύρονται παρόλο που έχουν περιπέσει σε αχρησία για πολύ καιρό. Στο Βανκουβερ βρίσκεται ακόμη σε ισχύ νόμος που προβλέπει οτι τα άλογα έχουν προτεραιότητα σε σχέση με τα μηχανοκίνητα οχήματα και τους πεζούς. Η τιμωρία είναι η συνήθης νομική αντίδραση, αλλά η τιμωρία δεν είναι τρόπος να δοθεί τέλος στο έγκλημα, ακόμη και σε περιπτώσεις τιμωρούμενων ατόμων. Βλέπε Ποινές. ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΒΑΤΗΣ; Μετά την πρώτη μου γνωριμία με την Κοινωνιολογία, παρακολούθησα ένα μάθημα στην αποκλίνουσα συμπεριφορά. Πίστευα οτι θα μάθαινα τι είναι ένας παραβάτης, πως έγινε παραβάτης και τι έκανε η κοινωνία γι'αυτό. Εξεπλάγην όταν ανακάλυψα οτι δεν είχε σημασία το τι είναι ένας παραβάτης, αλλά το ποιός είχε τη εξουσία να προσδιορίσει το ποιός είναι ο παραβάτης. Αυτό που καθιστά κάποιον παραβάτη, το που χαράσσονται οι διαχωριστικές γραμμές , διαφέρει απο κουλτούρα σε κουλτούρα και συνεπώς απο κοινότητα σε κοινότητα. Οι αποφάσεις για τις διαχωριστικές γραμμές ανήκουν στην κριτική διάσταση, στις αξίες. Αν ο καθένας στην κοινότητα έχει ακριβώς την ίδια άποψη για το αν κάποιος είναι παραβάτης ή όχι, τότε η διαδικασία προσδιορισμού του είναι απλή. Καμία διαφωνία. Ωστόσο, είναι σπάνιο να βρεθούν έστω και δύο άτομα στην ίδια κοινότητα που να μοιράζονται τις ίδιες αξίες, πόσο μάλλον όλα τα μέλη της κοινότητας. Όταν υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για το που πρέπει να χαραχθούν οι διαχωριστικές γραμμές, η κοινότητα μπορεί να αναγνωρίσει τη δικαιοδοσία ενός προσώπου ή μίας κατηγορίας προσώπων να αποφασίζουν. Το πρόσωπο που κάνει την ταυτοποίηση έχει την εξουσία. Ένας μηχανισμός για την ταυτοποίηση και την ανταπόκριση στον προσδιορισμό των ατόμων ως παραβατικών είναι η "ασθενοποίηση" της αποκλίνουσας συμπεριφοράς. Αυτό αποτελεί μία πνευματική χειραγώγηση που παίρνει το εκκεντρικό και προτείνει οτι οι πηγές της παρεκτροπής βρίσκονται στην ασθένεια ή τουλάχιστον σε διαταραγμένη υγεία. Εισάγει μια βιολογική προέλευση στην κατάσταση , μία πολύ κοινή προσέγγιση για τα σημερινά δεδομένα στις βιολογικές εξηγήσεις για τις κοινωνικές συνθήκες ή καταστάσεις. Η "ασθενοποίηση" της αποκλίνουσας συμπεριφοράς είναι ένας μηχανισμός που δίνει την εξουσία της ταυτοποίησης ενός παραβάτη σε άτομα εκπαιδευμένα στην ιατρική, εισάγωντας ξανά μία βιολογική αιτία για την παρεκτροπή. Ποιός έχει τον έλεγχο και πώς εκδηλώνεται; Ποιός είναι παραβάτης; Τί είναι ο παραβάτης; Αυτές είναι οι ερωτήσεις-κλειδιά. Ένα στοιχείο διαφοροποίησης διαφορετικών ειδών και βαθμών παραβίασης κανόνων είναι αυτό που αντιπροσωπεύεται απο τη διαφορά μεταξύ αβλαβούς εκκεντρικότητας και επικίνδυνων εγκλημάτων. Η κοινωνική αντίδραση, δίπλα σε ένα συνεχές ανάμεσα στα δύο άκρα, αποτελεί μία συνέχεια ή ένα φάσμα. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΩΣ ΑΠΟΚΛΙΝΟΥΣΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Μία άλλη πλευρά της αποκλίνουσας συμπεριφοράς είναι ο ρόλος της στην κοινωνική αλλαγή. Η αστικοποίηση απο μόνη της αποτελεί κοινωνική αλλαγή, και οι αστικές κοινωνίες έχουν την τάση να αλλάζουν με πιο ταχείς ρυθμούς απο τις αγροτικές. Ωστόσο, η κοινωνική αλλαγή μπορεί να προκύψει, όποιος και αν είναι ο πρώτος παραβάτης - εξ'ορισμού. Η εφεύρεση, η ανακάλυψη και η καινοτομία αποτελούν όλες κοινωνικές παρεκκλίσεις στην αρχή, μέχρι να γίνουν αποδεκτοί κοινωνικοί κανόνες. Το κλασικό παράδειγμα που διδασκόμαστε στο δημοτικό είναι αυτό του Γαλιλέου, όταν κηρύχθηκε αιρετικός απο την Καθολική εκκλησία, επειδή πρότεινε οτι η Γη δεν είναι απαραίτητα το κέντρο του σύμπαντος, λόγω του οτι περιστρέφεται γύρω απο τον Ήλιο. Όπως αναφέρθηκε στις Σημειώσεις πάνω στη Θρησκεία η έννοια του τίποτα ως θετικής οντότητας και στόχου ήταν αιρετική για τους θρησκευτικούς ηγέτες του Μεσαίωνα. Οι Άραβες έφεραν την έννοια του μηδέν μαζί με το αριθμητικό σύστημα απο την Ινδία. Οι πρώτοι Ευρωπαίοι που τα υιοθέτησαν αυτά αντιμετωπίστηκαν ως παρεκκλίνοντες, αιρετικοί και απατεώνες στις δικές τους κοινότητες. Στις αστικές βιομηχανικές και μετα-βιομηχανικές κοινωνίες, αποδίδουμε αξία στην κοινωνική αλλαγή και τις νέες εφευρέσεις, αν είναι χρήσιμες. Συνεπώς εκτιμούμε την δημιουργικότητα περισσότερο απο οτι στις αγροτικές κοινωνίες. Μεγαλύτερη δημιουργικότητα προκαλεί μεγαλύτερη παρέκκλιση και γρηγορότερη κοινωνική αλλαγή. Παράγει μεγαλύτερη ποικιλία αξιών, η οποία στην πορεία επιτρέπει αύξηση των αποδοκιμασιών της παραβατικότητας και μεγαλύτερη διαμάχη μεταξύ των υποκουλτούρων σε μία κοινότητα. Για πολλούς λόγους οι πόλεις έχουν περισσότερους παραβάτες απ'ότι τα χωριά ή οι αγροτικές περιοχές, ανα πληθυσμό. Συνολικά, το κοινωνιολογικό ενδιαφέρον πάνω στην αποκλίνουσα συμπεριφορά δεν είναι θέμα ορισμού αλλά εξουσίας. ──»«──Αν αντιγράψετε κείμενα απο αυτή την ιστοσελίδα, παρακαλούμε αναφέρετε τον συντάκτη |
Αρχική σελίδα |