Μεταφράσεις:
Άλλες σελίδες:
Ενότητες
Χάρτης Σελίδας
Κοινωνιολογικά Αναγνώσματα
Επικοινωνία
Kompan Adepa
Πήγαινε στους ανθρώπους
Ghana Web
Γάμος μεταξύ σταυρωτών ξαδέλφων
από τον Phil Bartle, PhD
Μετάφραση: Δαγδεβερένης Δημήτρης
Στην κοινωνία των Akan, μια ομάδα μητρογραμμικής καταγωγής, ένα abusua, είναι εξωγαμικό. Αυτό σημαίνει ότι τα μέλη πρέπει να παντρεύονται εκτός της ομάδας. Με την σειρά του αυτό σημαίνει ότι οι σύζυγοι θα πρέπει να ανήκουν σε ομάδες διαφορετικής καταγωγής. Ένας πατέρας ανήκει σε μια διαφορετική ομάδα καταγωγής από αυτές των παιδιών του. Με αυτόν τον υπολογισμό, ένας ξάδερφος, παιδί του αδερφού της μητέρας ή παιδί της αδερφής του πατέρα, μπορούν να παντρευτούν. Σε πολλές ομάδες μονογραμμικής καταγωγής προτιμάται ο γάμος μεταξύ τέτοιων ξαδέρφων.
Ένας "σταυρωτός" ξάδερφος είναι το παιδί ενός από τα αδέρφια των γονέων του αντίθετου φύλου. Ένας σταυρωτός ξάδερφος είναι αντίθετος από έναν παράλληλο ξάδερφο, δηλ. ένα παιδί από την αδερφή της μητέρας ή ένα παιδί του αδερφού του πατέρα. Ο γάμος με έναν παράλληλο ξάδερφο πρέπει να θεωρείται ως αιμομικτικός.
Σε μια κοινωνία μητρογραμμικής γενεαλογίας, υπάρχουν δύο είδη γάμου μεταξύ σταυρωτών ξαδέλφων.
Όσο ο καιρός περνάει, οι προκανονισμένοι γάμοι μειώνονται σε συχνότητα και ο γάμος μεταξύ σταυρωτών ξαδέλφων μειώνεται ως προτιμώμενο είδος γάμου.
Τα δύο είδη του γάμου μεταξύ σταυρωτών ξαδέλφων είναι: (1) ασύμμετρος και (2) αμοιβαίος. Ο ευκολότερος τρόπος για να τα περιγράψει κανείς είναι με διαγράμματα. Εδώ ένας κύκλος αντιπροσωπεύει μια γυναίκα, ένα τρίγωνο τον άνδρα, ένα σύμβολο του ίσον αντιπροσωπεύει γάμο ή συζυγικές σχέσεις, οι κάθετες γραμμές αντιπροσωπεύουν την καταγωγή και οι οριζόντιες γραμμές αντιπροσωπεύουν αδερφικές σχέσεις.
 |
Ο ασύμμετρος γάμος μεταξύ σταυρωτών ξαδέρφων, εάν επαναλαμβάνεται από γενιά σε γενιά, απαιτεί μια συμφωνία μεταξύ δυο μητρογραμμικών γενεαλογιών. Αυτό είναι ένα μοντέλο που σχετίζεται στενά με την συνομοσπονδία των Akan για τον σχηματισμό πόλεων ή κρατών, ή μεγάλων περιφερειών στο εσωτερικό των κρατών. Η γενεαλογία, που στο διάγραμμα παραπάνω απεικονίζεται στα δεξιά, είναι αυτή που πάντα παρέχει την σύζυγο σε αυτόν τον διακανονισμό. Η άλλη γενεαλογία, εκείνη στα αριστερά, πάντα παρέχει τον άνδρα. Η γενεαλογία του αρχηγού θεωρείται ότι είναι παντρεμένη με κάθε μια από τις γενεαλογίες της συνομοσπονδίας. Όταν μελετούσα την Obo, ο αρχηγός της είχε 32 συζύγους. Στην πράξη, είχε συζυγικές σχέσεις μόνο με την γυναίκα που ήταν παντρεμένος πριν ενθρονιστεί ως αρχηγός. Οι ηλικιωμένες κυρίως γυναίκες που ανήκουν στις δομικές συζύγους σήμερα θεωρούν την ρύθμιση αυτή ως ένας είδος ασφάλειας για τα γηρατειά τους. Το έθιμο απαιτεί ότι αν μια τέτοια σύζυγος πεθάνει τότε η γενεαλογία θα πρέπει να παρέχει μια αντικαταστάτρια για να γίνει σύζυγος του αρχηγού.
Στο παραπάνω διάγραμμα, οι άνθρωποι που είναι με πορτοκαλί χρώμα ανήκουν στην γενεαλογία Α, την γενεαλογία του αρχηγού, ενώ αυτοί με μπλε χρώμα στην γενεαλογία Β, την γενεαλογία του μέλους της συνομοσπονδίας.
Ο δεύτερος τύπος γάμου μεταξύ σταυρωτών ξαδέρφων είναι αμοιβαίος. Και πάλι είναι μια σχέση μεταξύ δυο γενεαλογιών, αλλά αυτή την φορά σε κάθε αλλαγή της γενιάς κάθε γενεαλογία παρέχει πρώτα έναν σύζυγο και μετά μια γυναίκα.
 |
Το αμοιβαίο μοντέλο υπηρετεί δυο λειτουργίες, μια οικονομική και μια πολιτική. Όταν ένας άνδρας αποκτά πλούτο, ενδιαφέρεται για την υποστήριξη των γιων του. Ωστόσο, με τον θάνατο, υπάρχουν τρία πράγματα που ακολουθούν τις γραμμές της μητέρας: κληρονομιά, διαδοχή και καταγωγή. Αν επενδύσει στο γιο του, δίνοντας κεφάλαιο για μια επιχείρηση ή μια φυτεία κακάο, ο πλούτος αυτός θα πάει στην γενεαλογία του γιου του. Όμως, εάν ο γιος του παντρευτεί την κόρη της αδερφής του θα επιστραφεί στην δική του γενεαλογία. Αυτό είναι το οικονομικό στοιχείο.
Η ορολογία για την συγγένεια προσθέτει νόημα σε αυτή την ρύθμιση. Ο συγκεκριμένος γιος θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την λέξη για τον "θηλυκό πατέρα" για να απευθυνθεί στην αδερφή του πατέρα του (siwa ή agyewa). Η ίδια λέξη τροποποιείται ελαφρώς για να σημαίνει "πεθερά".
Στο παραπάνω διάγραμμα οι άνθρωποι με μπλε χρώμα αναφέρονται στην γενεαλογία Β, ενώ αυτοί με το ροζ στην γενεαλογία Γ.
Το πολιτικό στοιχείο ανάγεται στην πνευματική πατρική γενεαλογία και είναι κληρονομιά του πολιτισμού και της κοινωνίας των Guan που κατείχαν την γη πριν τους Akan. Όταν ένας σημαντικός πρεσβύτερος ή αρχηγός πεθαίνει τότε η γενεαλογία του πρέπει να εκλέξει έναν διάδοχο από την δική τους ομάδα μητρογραμμικής καταγωγής. Ακόμη, είναι λιγότερο γνωστό, ότι προσπαθούν να βρουν ένα διάδοχο που να έχει τον ίδιο πνευματικό πατέρα της πατρογραμμικής καταγωγής. Για παράδειγμα, ο αρχηγός της Obo, είναι πιθανότερο να εκλεγεί σε αυτή την θέση αν έχει το πνεύμα "Amu" στην πατρογραμμική του γενεαλογία, που σχετίζεται με τον Θεό Tano, ο οποίος είναι ο ενθρονισμένος θεός της Obo. Η γνώση αυτής της πληροφορίας είναι σημαντική για τους άλλους αρχηγούς, τους πρεσβύτερους και τους ιερείς, οι οποίοι την επιδεικνύουν όταν ο αρχηγός λέει "καλημέρα" ή "καλησπέρα" και αυτό το άτομο απαντά "Yaa amu", δείχνοντας ότι γνωρίζει ότι ο αρχηγός της Obo έχει τον Amu ως πνευματικό πατέρα της πατρογραμμικής γενεαλογίας.
Όσο περνάει ο καιρός και οι κοινωνίες αλλάζουν, η αστικοποίηση, η εκδυτικοποίηση και ο εκσυγχρονισμός της κοινωνίας της Kwawu σημαίνει ότι ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι διαλέγουν τις συζύγους τους εκτός της μητρόπολης και έξω από την Kwawu, ολοένα και λιγότερα άτομα ακολουθούν τις ευχές και τις επιθυμίες των πρεσβύτερων τους και κατά συνέπεια ο γάμος μεταξύ σταυρωτών ξαδέλφων φθίνει. Καθώς ο νόμος γαιοκτησίας στην Γκάνα αναγνωρίζει την παραδοσιακή χρήση της γης, εκεί όπου η μητρογραμμική γενεαλογία κατέχει την γη συνεταιρικά, η αρχηγία και οι θεσμοί που συνοδεύουν την μητρογραμμική καταγωγή, όπως ο γάμος μεταξύ σταυρωτών ξαδέρφων, επιζούν.
Σημείωση:
 |
Αρχεία στην ομάδα Κοινωνική Οργάνωση: |