|
Tweet Awon eda:
বাংলা / Baṅla |
SE IDAMO AWON OGBON ISE TI O NILOAwon Ohun Wo Ni O Nilo Lati Mo Bi A Ti N Se?Lati Owo Ojogbon Phil Bartle, PhDti a se eda re lati owo Adebunmi Amos AdetonaIwe ilewo fun idanilekoAwon ogbon ise ti o nilo lati se koriyaAwon ogbon ise ti o nilo gege bii olusekoriya kii se ohun ti o nira lati ko, sugbon won le je ohun elo ti o lagbara lopolopo. A lee se asilo won. Gegebi apare, ronu nipa ogbon ise alagbede. Opolopo awon ise ti o wulo ti o si se pataki ni alagbede maa n se, sugbon a lee si won lo nipa ki a lo won lati fo ile ki a si wo ibe lati ji eru ko. Bi o se n ko awon ogbon isekoriya, lo won fun anfani ara ilu, kii se lati ro oko si odo ara re nikan. Niwon bi o ti se pe awujo gan an ni afojusun re, awon ogbon ise ti o se pataki ju ti o nilo ni awon ti o wa fun ibanisoro. O nilo lati ko bi a se nje soro-soro ni gbangba, sugbon kii se soro-soro ni gbangba sa. Iru ogbon soro-soro ni gbangba ti o nilo ni eyi ti o wulo fun ipo adari ati ti oluse ko-kari. O ni lati ko ona ati ri iroyin gba ati bi a ti n ru awon eniyan soke lati se ipinu. Eleyi nilo ki iwo funra re ni oye ti o jinle lori awon afojusun re ati pe ki o ni ihuwasi eni ti o ni igbekele ninu ara eni niwaju awon eniyan. O gbodo mo irufe awon ona ibanisoro ti o jo bii pe a n waasu, a n se ise olukoni, ati pe a kan n soro lasan, ki o si yago fun iru awon ona yen. Die ninu awon ogbon a-ko-se-mo-se ti o nilo gege bii oluse koriya ni: ogbon ibanisoro ni gbangba, eto sise, akoso sise, ikiyesi, atun-gbeyewo, ati iwe kiko. Ona kiko ara eni si ni eyi ti o dara ju lati mo awon ohun wonyi. YO se pataki ki iwo fun rare ni animo eni ti je olooto, eniti ori re ya, oni suuru ati iwapele ati eni ti o n ru ara re soke. O nilo lati ko bi a se n fi ara bale lati gbo agboye nigba ti awon eniyan ba n soro. O gbodo mo bi a se n ri daju pe iroyin ti a fi si ita je eyi ti o se deede ti o si je otito. O gbodo mo bi a se n se akawe lori koko oro ti a n so ati pe ki o si se itewogba fun awon ti o n gbo. Ko to ki o maa waasu bi oniwasu; so oro bi awon oloselu; tabi se ikoni bii awon oni imo ijinle ni ile eko giga. O gbodo ko bi a ti n da ara eni loju nigba ti a si se akiye awon elomiran nigba ti a ba durolaarin tabi ni iwaju awon opo eniyan. O gbodo mo bi a se n sumo awon eniyan ti a si n feran won. O gbodo yago fun ihuwasi ti o jo ife-ara-eni, iwa asan, tabi ti igbaraga. O gbodo mo bi a ti n dara ifi-oro-we oro ni ai si ni ihuwasi 'oga si omo ise', 'ohun ti mofe ni gbogbo wa yio se', tabi ti ifi eni se esin. Ko ara re ni awon inkan wonyi. Awon ogbon ise yi ni o le ko nipa sise (kii se nipa pe a kan n ka iwe lasan). Ti kiki ohun ti o se nigba ti o lo si yara ikawe fun ikon nipa itesiwaju awujo ni pe o kan joko o sise awon akosile nikan, a je pe o ko gba eyi ti o dara julo ninu iru idanileko bee. O gbodo fi awon ohun ti o ko si ojuse , ni akoko ni iwaju awon akeko bii tire, lehin naa niwaju awon eniyan ni awujo. Wo Awon Ona idani-leko. Niwo bi o ti se pe o gbodo se akojo awon eniyan ni awujo ti o si se eto awon igbimo oludari, o nilo awon ogbon ise lati ko nkan jo. Niwon bi iwo paa paa ti mo pe ona ifunilokun kan ni ogbon akoso sise, o nilo re pelu. Niwon bi o ti n dari awujo nipa riru won soke lati se eto fun ara won, iwo paa paa nilo ogbon eto sise fun ara re. Niwon bi o se n gba awon elegbe-jegbe eniyan ni imoran ti o si n to won sona lori ise pataki sise isiro owo nina, iwo paa paa nilo iru ogbon ise bee awon ogbon isiro owo sise iwo fun-ra-re. Niwon bi o se maa n to awon eniyan sona lori sise akosile ifi-to-ni-leti ti o si tun gbodo ko ifi-to-ni-leti ti ara re, o nilo ogbon iwe kiko. Ko lati ipase sise. O nilo lati mo bi o ti se le ko ede ni kankan, (wo Iru Ona Kan Lati Ko Ede Siso) ati lati mo nipa orisirisi awon ede ti a n so ni awujo kan. Ju pe a kan ni awon orisirisi ogbon ise lowo, o se pataki ki o ni awon abuda kan ti o wulo fun aseyori re gegebi olusekoriya. (Wo inu awon iwe ilewo fun idanileko: Lati Je Olusekoriya ati Ise Ti A LA Sile). Iroyin re ni ogun rere ti o ni ti o se pataki ju. Ti a ba mo o gegebii eni ti o see fi okan tan, ti o maa n ro arojinle, ti o ni iwon-tun-wonsi, to o n sise kara-kara, alai-ni-eeri, onipamora, eniti ori re maa n ya, onirele, ati eniti o n rin saa an, iroyin re ni adugbo yio ran ise sise koriya ti o n se lowo. Ti awon ohun wonyi ko ba ri bee, kuku wa ise miran se. ––»«––Ti o ba se adako ohunkohun lati ihin yi, jowo fi oriyin fun eni (tabi awon) ti o koko se agbkale re |
Oju Ewe Akoko |
Gbigbaradi |