Tłumaczenia:

Inne strony:

Wstęp do Modułu (Rdzeń)

Socjologia
Teksty socjologiczne

Moduły

Mapa

Słowa Kluczowe

Kontakt

Dokumenty do użycia

Pożyteczne Linki

MAX WEBER

napisał Phil Bartle, PhD

tłumaczyła Karolina Durda

Konspekt Szkoleniowy

Max Weber, jeden z trzech głównych "ojców socjologii", przyczynił się do naszego zrozumienia socjologicznej perspektywy, natury społecznej przemiany i istoty społecznej nierówności

Max Weber (1864-1920) pomógł nam zrozumieć naturę społeczeństwa.

Nie zgadzał się z podejściem Marx'a, ale w inny sposób niż Durkheim.

Nie negował ważności czynników materialnych Marx'a, czy poglądu Durkheima na temat faktów społecznych zewnętrznych dla jednostki. Dodał, że powinniśmy patrzeć na idee, szczególnie na znaczenie, jakie nadajemy rzeczom, oraz na to jaką rolę odgrywają zmiany ideii, które maja wpływ na społeczeństwo i społeczną przemianę.

Do określenia swojego zainteresowania znaczeniem, jakie ludzie nadają rzeczom, Weber użył niemieckiego słowa,"verstehen," mającego pomóc głębiej zrozumieć te znaczenia.

Jako że kultura opiera się na symbolach, a symbole muszą posiadać znaczenia by być symbolami, nasze zrozumienie ich jest kluczowym elementem do zrozumienia społeczeństwa.

Dzisiaj w języku angielskim, w socjologii, nadal używamy słowa,"verstehen," by analizować ten ważny element kultury i społeczeństwa.

By przeciwstawić poglądy Marx'a na temat przemysłowej rewolucji, Weber zasugerował, że najpierw nastąpiła radykalna zmiana ideii.

Ujawniło się to w protestanckiej reformacji i w głoszeniu przywódców protestantanckich, szczególnie John'a Calvin'a, którzy przeciwstawiali się panującym poglądom i praktykom ówczesnego Kościoła Katolickiego.

Pośród wielu wartości głoszonych przez Protestantów były idee samowystarczalności, oszczędności i niezależnej relacji z Bogiem, zamiast za pośrednictwem księdza.

Oszczędność była najistotniejszą postawą potrzebną do tego, by zachęcić do oszczędzania i inwestowania, co było ważnym elementem kapitalizmu i rewolucji przemysłowej.

Nie potrzebowali ogromnej, skorumpowanej i dekadenckiej organizacji kościelnej, aby mówiła im jak mają myśleć, i ta niezależność myślenia przyczyniła się do tego, że ludzie zaczęli zakładać swoje własne biznesy i przyczyniać się do rozwoju klasy posiadającej kapitał.

Protestancka Reformacja, według Weber'a, była główną przyczyną przemysłowej rewolucji i powstania kapitalizmu. Podejście to było bardzo odmienne od punktu widzenia Marx'a.

Trzecim wkładem Weber'a było dostrzeżenie społecznej natury nierówności.

Marx podkreślał związek z produkcją.

Obok bogactwa, Weber dodał prestiż i wzajemne osądzanie wartości, elementy które mają wpływ na klasę społeczną.

Podkreślmy ponownie, że kwestią główną dla Weber'a były idee.

Karl Marx widział klasę, jako powiązaną ze środkami produkcji. Widział jak w społeczności faudalnej opartej na rolnictwie istniała różnica pomiędzy klasą właścicieli ziemskich a klasą wieśniaczą, podobnie w rewolucji przemysłowej istniała różnica pomiędzy klasą właścicieli kapitału, właścicielami fabryk, a pracownikami fabryk, płatną siłą roboczą.

Inne osoby, takie jak pisarze, przekaźnicy informacji, inteligencja i służby cywilne, nie przyczyniali się do produkcji w ekonomii i dlatego też byli bezużyteczni (nie produktywni)i nie tworzyli klas.

W kontraście, Max Weber piszący połowę wieku później, widział klasę jako opartą na trzech czynnikach: władzy, bogactwie i prestiżu.

We współczesnej socjologii również widzimy te trzy czynniki, jednak marksistowscy socjolodzy podkreślają związek ze środkami produkcji, włączając dzisiaj produkcję myśli i informacji.

Według Weber'a społeczeństwo ma kilka warstw, nie tylko dwie, i ważne są te czynniki, które nie są materialne.

Patrząc na nich trzech, Marx'a, Durkheim'a i Weber'a, widzimy dzisiaj społeczną nierówność jako posiadającą trzy główne elementy: bogactwo, władzę i prestiż.

Konflikty pracownicze dzisiaj mają miejsce pomiędzy pracownikami a menadżerami, którym się płaci, by trzymali stronę właścicieli, którzy są dziś głównymi posiadaczami akcji i obligacji.

Pisma Weber'a przyczyniły się do powstania Symbolicznego Interakcjonizmu, jednej z trzech klasycznych perspektyw w Socjologii.

Podobnie jak w przypadku dwóch pozostałych perspektyw, Weber nie był twórcą nazwy teorii, ani nie pozostawił jej wyjaśnienia; uczynił to później Blumer.

Weber wywarł ogromny wpływ na nasze myślenie, a ci którzy dalej rozwijali perspektywę symbolicznego interakcjonizmu –– Blumer, Mead, Thomas, Park –– głęboko czerpali z pism Weber'a.

Weber przyczynił się również do socjologicznej obserwacji i analizy organizacji.

Pośród jego wielu prac, studiował naturę biurokracji i administracji, by zbadać przyczynę ich potężnej władzy.

Obserwował jak biurokracja wzrastała i umacniała się wraz rewolucją przemysłową.

Zidentyfikował pięć elementów biurokracji, które dały jej siłę: hierarchia władzy, podział pracy, spisane zasady, komunikacja pisemna i bezosobowość.

Dwie z nich są problematyczne gdybyśmy mieli je użyć do umacniania społeczności.

"Hierarchia władzy", szczególnie jeśli jest sztywna, surowa i dyktatorska, oraz "bezosobowość", szczególnie jeśli alienuje członków społeczności, są elementami, które zmniejszają gemeinschaft społeczności, czyli jej podstawową charakterystykę.

Weber pisał w odpowiedzi na poglądy Marx'a z intencją przeciwstawienia lub zminimalizowania materialistycznego podejścia.

Zauważył, że główną zmianą, która przyczyniła się do powstania rewolucji przemysłowej, było pojawienie się Protestantyzmu.

Głosił, że nowe wartości protestanckie: oszczędność, niezależne myślenie i samowystarczalność, były postawami koniecznymi do stworzenia i rozwoju kapitalistycznego myślenia i przemysłowej rewolucji.

Patrząc z perspektywy wieku później widzimy, że te różne podejścia niekoniecznie się wzajemnie wykluczają, a mogą dostarczyć dopełniających się wyjaśnień.

© Prawa autorskie 1967, 1987, 2007 Phil Bartle
Projekt strony Lourdes Sada

──»«──

Ostatnia aktualizacja: 2012.10.15