Strona główna


Tłumaczenia:

Català
English
Español
Français
Ελληνικά / Elliniká
Italiano
Polski
Português
Romãnã
Русский

                                        

Inne strony:

Moduły

Mapa

Słowa Kluczowe

Kontakt

Dokumenty do użycia

Pożyteczne Linki

Spis treści:

Spis treści:

Spis treści:

Spis treści:

Spis treści:

Spis treści:

Spis treści:

Spis treści:

Spis treści:

Spis treści:

CO TO JEST SPOŁECZEŃSTWO ?

Socjologiczna Perspektywa

napisał Phil Bartle, PhD

tłumaczenie Anna Łukasiewicz


Wstęp do materiału szkoleniowego

Wstęp

Mobilizator albo animator jest to ktoś kto próbuje poruszyć dane społeczeństwo do wspólnego działania na rzecz wszystkich. Materiały znajdujące się na tej stronie są adresowane do mobilizatorów i ich kierowników i podają metody jak zachęcić społeczeństwo do działania.

Ale co to jest społeczeństwo?

Charakter społeczeństwa:

Jak większość tematów socjologii, społeczeństwo nie jest czymś łatwym do opisania. Często używamy to słowo, ale w tym przypadku musimy się głęboko zastanowić co ono oznacza.

Najpierw zauważmy że społeczeństwo jest konceptem stworzonym przez ludzi. Jest to coś czego nie możemy w całości zobaczyć, ani dotknąć ani poczuć. Zobacz Słoń. Tak jak słowa “pagórki” albo “płatki sniegu”, społeczeństwa się różnią kształtem, wielkością kolorem i położeniem. Żadne dwa nie są identyczne. Co ważniejsze, społeczeństwo to nie tylko ludzie którzy w nim mieszkają.

Społeczeństwo już istniało zanim ludzie się urodzili i będzie dalej istnieć kiedy umrą. Jest to coś poza pojedyńczymi składnikami, stałymi mieszkańcami i jego członkami. Społeczeństwo może mieć członków którzy chwilowo przenieśli się gdzieś indziej. Chociaż mogą chcieć wrócić, nie wszyscy to uczynią.

« Społeczeństwo » nie musi mieć fizycznej lokacji, może to być grupa ludzi złączona wspólnymi interesami. Wszakże w materiałach tu się znajdujących, społeczeństwo oznacza grupę ludzi zamieszkujących dany obszar geograficzny.

Społeczeństwo jest konceptem socjologicznym:

Koncept społeczeństwa nie jest tylko konceptem, jest konceptem socjologicznym. Jest to zbiór stosunków pomiędzy członkami – sposoby zachowania się które mają znaczenie dla członków i które są przez nich oczekiwane. Nie są to tylko czynności, są to czynności oparte na wspólnych wartościach i wierzeniach pomiędzy członkami.

Aby zrozumieć jak społeczeństwo działa i jak się zmienia trzeba poznać socjologię jako naukę. Mobilizator jest naukowcem praktycznym i społecznym. Typowy naukowiec interesuje się w jaki sposób coś działa. Naukowiec praktyczny interesuje się tą wiedzą aby otrzymać pozytywne resultaty.

Społeczeństwo ma niejasne granice:

Jeśli danym społeczeństwem jest mała wioska oddzielona od innych wiosek, to, na pierwszy rzut oka, ustalenie jej granic wydaje się bardzo proste. Na początku wydaje się że stosunki pomiędzy ludźmi są ograniczone do mieszkańców wioski.

Ale ci mieszkańcy także stykają się z ludźmi z innych wiosek. Mogą żenić się z mieszkańcami innych wiosek i sprowadzać małżonki do siebie. Czasami, meszkańcy wioski mogą mieć siostry, braci, kuzynów albo rodziców zamieszkujących gdzie indziej. Więc granice danego społeczeństwa nie są jasno sprecyzowane.

Społeczeństwa w społeczeństwach:

Społeczeństwa mogą istnieć w większych społeczeństwach, na przykład w powiacie, rejonie, grupie etnicznej albo w narodowości. Stosunki takie jak śluby mogą łączyć wioski po obu stronach granicy krajowej.

Społeczeństwa Mogą Być Ruchome:

Ponadto, tam gdzie technologia nie lest oparta o miejscowe ogrodnictwo, członkowie społeczeństwa mogą się przemieszczać z miejsca na miejsce.

Mogą to być koczownicy szukający pastwisk dla swoich krów. Mogą to być rybacy, zależni od dużych ławic ryb. Albo mogą to być grupy myśliwskie chodzące za zwierzyną.

Miejskie społeczeństwa są wyjątkowe:

W rejonach miejskich, dane społeczeństwo może składać się z kilku domostw ludzi którzy pochodzą z tej samej grupy etnicznej. To małe społeczeństwo może należeć do większego społeczeństwa dzielnicy albo rejonu miejskiego.

m bardziej granice społeczeństwa się rozszerzają, tym więcej jest różnorodności (opartej na pochodzeniu, języku, religii i innych cechach które tworzą ludzką tożsamość). Może należeć do większego magistratu miejskiego albo dużego miasta.

W większości przypadków (z wyjątkami), społeczeństwo miejskie ma bardziej niewyraźne i trudniejsze do wytyczenia granice, jest bardziej różnorodne i skomplikowane, jest trudniej je zorganizować używając typowe metody na rozwój społeczeństwa, i ma bardziej skomplikowane i wyrafinowane cele niż społeczeństwo wiejskie.

Socjologiczna Perspektywa Ludzkich Osad:

Ludzka osada albo społeczeństwo jest czymś więcej niż zgromadzeniem domów. Jest to ludzka (społeczna i kulturalna) organizacja. (Domy, które są kulturalnym produktem ludzkości, należą do jednego z sześciu wymiarów społeczeństwa albo kultury [wymiar technologiczny], opisany poniżej). Zobacz: wymiar technologiczny.

Tak samo, nie jest to tylko zgromadzenie ludzi; jest to społeczno-kulturowy system; jest społecznie zorganizawany.

Znaczy to że musisz wiedzieć coś o społeczeństwach – o których uczy socjologia. Społeczeństwo żyje własnym życiem które istnieje niezależnie od życia swoich członków. Jako organizacja społeczna, społeczeństwo jest kulturowe. Zobacz: Kultura. Oznacza to że jest to system zawierający inne systemy utworzony poprzez rzeczy których trzeba się nauczyć, a nie które są przekazywane poprzez geny. Wszystkie społeczne i kulturowe elementy społeczeństwa, od technologii do wspólnych wierzeń są przekazywane poprzez symbole.

Społeczna animacja (promowanie współuczestnictwa w społeczeństwie lub pomoc społeczną) mobilizuje i organizuje społeczeństwo. Oznacza to że społeczna organizacja się zmienia, w większy lub mniejszy sposób. Mobilizator lub animator jest dlatego społecznym agentem zmiany lub katalizatorem. Zrozumienie charakteru zmian w społeczeństwie powinno być jednym z narzędzi którymi mobilizator się posługuje.

Animator musi się znać na społeczeństwie:

Próba zmienienia czegoś czego się nie zna może być niebezpiezna. Więc obowiązkiem animatora jest nauczenie się podstaw antropologii i socjologii (1).

Mobilizator jest naukowcem praktycznym i musi znać ważniejsze cechy swojego tematu. (chociaż mobilizacja jest nauką praktyczną, nie jest to to samo co budowanie społeczeństwa). Zobacz Budowanie Społeczeństwa.

Aczkolwiek nauka socjologii jest nauczana na poziomie uniwersyteckim, i teraz naukowcy społeczni muszą mieć doktorat, ty nie potrzebujesz całego tego wyższego wykształcenia. Zaczynając stąd, możesz zrobić własne badania socjologiczne aby zdobyć wiedzę o charakterze społeczeństw. Najważniejszy punkt który musisz zrozumieć, został już wymieniony, to że organizm społeczny taki jak dane społeczeństwo ma własne życie które jest czymś więcej niż zbieraniną żyć ludzi którzy w tym społeczeństwie mieszkają.

Ci ludzie przechodzą przez indiwidualne zmiany podczas gdy rozwijają swoją osobowość. Rodzą się, rosną, stają się dorośli, żenią się, pracują, niektórzy zostają przywódcami, mają dzieci, umierają. Wszystkie te indiwidualne zmiany, nie zmieniają, same w sobie, społeczeństwa. Nawet przyczyniają się do stabilności społeczeństwa i jego kontynuacji. Druga ważna rzecz do zrozumienia też już została przelotnie wymieniona.

Wszystkie czynniki społeczne i kulturowe są przekazywane poprzez symbole a nie geny. Rozwój społeczeństwa, który jest także rodzajem zmiany społecznej, wymaga zmian w przekazywaniu symboli raczej niż operacje genetyczną.

Skoncentruj się na podstawowych elementach socjologii:

Podczas gdy socjologia może być interesująca sama w sobie, mobilizator musi ją dobrze znać aby być dobrym mobilizatorem. Ponieważ pojęcie społeczeństwa jest społeczną konstrukcją, trzeba zrozumieć charakter “społeczności”.

Na przykład, co trzyma dane społeczeństwo (albo jakąkolwiek inną organizację społeczną) razem? Jak ludzie mogą być na sobie współzależni, kiedy myślą że są w zupełności niezależni? Czy ta wiara, nawet jeśli nie jest prawdziwa, służy do podtrzymania i wsparcia organizacji społecznej?

Animator musi zwracać uwagę na związki między wymiarami kulturowymi (opisanymi poniżej) które razem tworzą społeczeństwo. Chociaż socjologowie sprzeczają się o cechy tych związków, wszyscy się zgadzają że podstawową cechą społeczną (to znaczy, znajdującą się we wszystkich pojedyńczych, mniejszych społeczeństwach) są związki.

Społeczeństwo, jak inne instytucje społeczne, nie jest tylko zbiorem ludzi; jest to zmieniający się komplet stosunków pomiędzy ludźmi, który obejmuje zachowanie i poglądy swoich członków.

Pamiętaj że twoim celem jest angażacja społeczeństwa. Jak będziesz wiedzieć co to jest społeczeństwo, i będziesz znać jego społeczne i kulturowe cechy, będziesz wiedzieć dokładnie co angażujesz.

Kultury trzeba się nauczyć:

Wspomnieliśmy wcześniej że społeczeństwo jest ustrojem kulturowym, i jest to coś więcej niż zbiór ludzi którzy ten ustrój tworzą. W socjologii, kultura jest to coś więcej niż opera albo balet, więc co to jest?

Kultura składa się z tych wszystkich rzeczy, w tym czynów i wierzenień, których istoty ludzkie (jako zwierzęta) się uczą aby zostać ludźmi. Kultura zawiera zachowanie się którego jednostki muszą się nauczyć, ale nie cechy genetyczne. Kultura jest przechowywana i przekazywana poprzez symbole, a nie chromosomy. Człowiek uczy się niektórych przejawów kultury jako dziecko (naprzykład mowy), innych jako dorosły.

Kiedy animator próbuje promować zmiany społeczne, on albo ona promują uczenie się nowych konceptów i sposobów zachowania się.

Kiedy dziecko uczy si ę kultury, aby zosta ć cz łowiekiem, proces ten nazywa się po angielsku “enculturation”. Kiedy proces ten jest powt órzony z cz łowiekiem doros łym, naprzyk ład kiedy cz łowiek emigruje do zupe łnie innego spo łecze ństwa, nazywa si ę to (po angielsku) “Acculturation”. Ponieważ ty, jako mobilizator, jesteś zaangażowany/a w promowaniu zmian społecznych, będziesz mie ć do czynienia z procesem “acculturation”. Dlatego potrzebujesz mieć jakieś zdolności w krztałceniu dorosłych.

Definicja kultury tutaj podana jako system społeczno-kulturowy, jest definicją socjologiczną, a nie powszechną. Normalnie, kiedy ludzie myślą o kulturze, myślą o tańcach albo sztuce (sztuka jest tylko jednym z sześciu wymiarów kultury, jest to wymiar estetyczny-wartościowy).

Kultura to więcej niż jej jednostki:

Kultura jest to superorganizm (i każde społeczeństwo jest kulturowe).

Zrozumienie konceptu superorganizmu jest ważne w zrozumieniu społeczeństwa. Wszystko co żyje, jest na poziomie organicznym, ale jest oparte na poziomie nieorganicznym (komórki są stworzone z atomów; pies albo drzewo nie są komórkami chociaż są stworzeni z komórek), tak więc superorganizm jest stworzony z pomniejszych organizmów (społeczeństwo nie jest człowiekiem, chociaż jest stworzone z ludzi). To oznacza że podzas mobilizacji społeczeństwa, mobilzator/animator musi rozróżnić pomiedzy tym co się dzieje z całym społeczeństwem a tym co się dzieje z jego niektórymi członkami.

Tak jak drzewo jest czymś więcej niż pojedyńczymi atomami, molekułami i komórkami, tak samo społeczeństwo, albo jakakolwiek inna organizacja społeczna jest czymś więcej niż pojedyńcze istoty które je tworzą. Drzewo nie istniałoby bez swoich atomów i komórek, a społeczeństwo nie istniałoby bez pojedyńczych ludzi.

Ale te zasady które kierują atomami lub komórkami (w drzewie) nie są takie same jak te które kierują całym drzewem. Te siły które wpływają na człowieka (w społeczeństwie) nie są te same które wpływają na rozwój społeczeństwa.

Dobry mobilizator musi zrozumieć cechy zmiany społecznej w danym społeczeństwie i rozróżnić je od zmian przez które przechodzą członkowie tego społeczeństwa. Aby to zrobić, ty jako mobilizator musisz wyrobić perspektywe społeczną aby zobaczyć jak społeczeństwo, a nie tylko jego członkowie, się zmieniają.

Społeczeństwo jest to Superorganizm lub System:

Społeczeństwo jest to swego rodzaju organizm (jest zorganizowane i ma pojedyńcze organy). Żyje i funkcjonuje pomimo że jego członkowie przychodzą i odchodzą, rodzą się i umierają.

Tak jak komórka, roślina albo zwierzę są czymś więcej niż zbiorem atomów, tak samo organizacja społeczna, sposób zachowania się albo społeczeństwo są czymś więcej niż zbiorem ludzi. Zachowanie się pojedyńczego atomu, lub cykl życia molekułu jest rządzone poprzez pewne zasady ale są to inne zasady niż te które rządzą rośliną lub zwierzęciem w których te atomy i molekuły się znajdują.

Tak samo pojedyńcza istota ludzka jest rządzona poprzez inne zasady niż te które rządzą społeczeństwem w którym ta istota żyje. Na przykład system religijny może być uznawany poprzez żyjące osoby ale jak te osoby umrą, system przeżyje w innych. To samo stanie się z instytucjami społecznymi takimi jak małżeństwo, organizacjami takimi jak armia, miastem Lublin, obyczajem uściskania dłoni, narzędziem pracy takim jak łopatka albo systemem, naprzykład kapitalistycznym. Wszystkie te rzeczy przeżyją pojedyńczych ludzi którzy je u żywają.

Więc społeczeństwo jest systemem, nie niergonicznym jak naprzykład silnik, ani organicznym jak naprzykład drzewo, ale systemem superorganicznym, stworzonym poprzez ukrztałtowane ideały, oczekiwania i sposoby zachowania się ludzkich istot. Wyobraź sobie trzy poziomy organizacyjne: nieorganiczny, organiczny i superorganiczny.

Chociaż społeczeństwo jest systemem kulturowym (przeżywa pojedyńcze jednostki) nie zakładaj że jest to harmonijna jedność. Tak nie jest. W jakimkolwiek społeczeństwie są odłamy, walki, sprzeczki oparte na różnicach płci, religii, języków, stopnia wykształcenia, dostępu do majątku, różnice klas, dochodów i innych powodów.

Aby zacząć proces współuczestnictwa i rozowoju danego społeczeństwa, animator musi rozważyć wszystkie powody konfliktów i waśni które istnieją w danym społeczeństwie i zachęcać tolerancje i pokojowy nastrój aby społeczeństwo mogło podejmować zgodne i jednomyślne decyzje. Aby promować zmiany społeczne w danym społeczeństwie, musisz wiedzieć jak ten system działa i jak będzie reagował na zmiany. Tak samo jak inżynier musi wiedzieć jak działa silnik, tak samo animator/mobilizator musi wiedzieć jak działa społeczeństwo.

Aby zrozumieć jak działa dane społeczeństwo, nie można przypisywać mu ludzkich cech. Na przykład nie można przypisać ludzkich cech do innych żywych istot (nie można myśleć że kaczki lub nie dźwiedzie mają “rodziny”, skoro koncept rodziny jest wymysłem typowo ludzkim). Społeczeństwo nie mówi, myśli, czuje ani zachowuje się jak człowiek. Jest to superorganizm, więc jego reakcje i zachowanie są kierowane poprzez inne zasady niż te które kierują zachowaniem jednej osoby.

Wymiary Kultury; Wymiary Społeczeństwa:

Kiedy mówimy że społeczeństwo nie jest tym samym co człowiek chodzi nam o to że ono nie ma emocji, głowy, myśli, nóg lub hobby. Ale społeczeństwo, lub jakakolwiek inna organizacja społeczna składa się z różnych części których nie mają pojedyńczy ludzie.

Możemy przeanalizować społeczeństwo poprzez podzielenie je na różne części, używając sześć wymiarów kulturowych. Używamy słowa “wymiar” ponieważ są to analityczne kategorie używane poprzez ludzi, które nie są oparte na cechach dających się zaobserwować (tak jak naprzykład części ciała: głowa, nogi, ręce). W jednym z modułów, Badania Społeczeństwa, zobaczysz że te sześć wymiarów kulturowych (z dodatkiem geografii i demografii) mogą być używane jako kategorie na których możesz oprzeć badania i obserwacje społeczeństwa w którym zamierzasz pracować.

W matematyce, objekt ma trzy wymiary: wysokość, szerokość i głębokość, cztery jeśli uwzględnisz czas. Nie ważne jak przekroisz jakikolwiek obiekt, dalej będzie miał cztery wymiary. To samo z jednostką społeczno-kulturową, taką jak społeczeństwo. Nie ważne jak małe, lub jak przetniesz kawałek kultury, zawsze będziesz miał/a wszystkie sześć wymiarów.

Te wymiary to:

  1. Wymiar technologiczny
  2. Wymiar Ekonomiczny
  3. Wymiar Polityczny
  4. Wymiar Społeczny
  5. Wymiar estetyczno-wartościowy
  6. Wymiar poglądowy (religijny)

Każdy z tych wymiarów kultury jest przekazywany poprzez symbole (nie geny) i składa się z systemów idei i zachowań których trzeba się nauczyć. Nie są to “przejawy” kultury, są to jej wymiary. Wymiary kultury mogą się różnić rozmiarem ale wszystkie istnieją.

Wszystkie są systemami w każdym społecznym (lub kulturowym) systemie. Są oparte na nauczonym zachowaniu się, procesie który przeżywa jednostki które go powtarzają. eśli braknie jednego wymiaru, brakuje wszystkich. Nie możesz zobaczyć wymiaru kultury lub społeczeństwa w ten sam sposób w który widzisz pojedyńczą osobę.

JKażda pojedyńcza ludzka jednostka wykazuje wszystke wymiary kultury. Aby zdobyć świadomość społeczną, animator musi przeanalizować wszystkie sześć wymiarów i jak one są ze sobą powiązane, pomimo że on/a widzi tylko pojedyńczych ludzi, a nie te wymiary.

Wymiar Technologiczny Społeczeństwa:

Wymiar technologiczny kultury jest to jej kapitał, narzędzia i zdolności i metody radzenia sobie z fizycznym środowiskiem. Jest to powiązanie pomiędzy ludzkością a naturą.

Pamiętaj że to nie narzędzia technologii należą do jej wymiaru ale nauczane idee i zachowanie które pozwalają ludziom wymyślać, użytkować i uczyć innych używać narzędza. Technologia jest wymiarem kulturowym tak samo jak wierzenia i wzory interakcji; jest symboliczna. Technologia jest kulturowa.

Ten wymiar kulturowy to jest własnie to co ekonomiści nazywają rzeczywistym kapitałem (w odróżnieniu od kapitału finansowego). Jest to coś cennego co nie jest produkowane na bezpośrednią konsumpcje ale po to aby zoostało użyte do powiększenia produkcji (zatem majątku) w przyszłości; jest to inwestycja.

W rozwoju zdolności, jest to jeden z szesnastu elementów które się zmieniają (podwyrzszają) jak organizacja lub społeczeństwo nabiera sił. W walce przeciwko ubóstwie, technologia daje ważną broń.

Dla pojedyńczej osoby albo rodziny technologia to jest dom, umeblowanie, instalacje domowe, w tym kuchenne, drzwi, okna, łóżka i lampy, itd. Język, jedna z najważniejszych cech człowieczych, też należy do wymiary technologicznego (jest to narzędzie). Dlatego narzędzia do komunikacji, takie jak radia, telewizje, książki i maszyny do pisania (teraz komputery) też się zaliczają do wymiaru technologicznego.

W organizacji, technologia obejmuje biurka, komputery, papier, krzesła, długopisy, przestrzeń biura, telefony, łazienki i jadalnie. Niektóre organizacje mają specyficzną technologię: piłki i mundury dla klubów piłkarskich, tablice i kredy dla szkół, ołtarze i ławki dla kościołów, pistolety dla policji, mikrofony dla stacji radiowych.

W danym społeczeństwie, technologia społeczna obejmuje udogodnienia takie jak publiczne toalety, zbiory wody, drogi, rynki handlowe, kliniki, szkoły, znaki drogowe, parki, centra społeczne, biblioteki, boiska. Prywatna technologia społeczna obejmuje sklepy, fabryki, domy i restauracje.

Kiedy animator zachęca do wybudowania latryny lub studni, wprowadza nową technologię. Studnia lub latryna jest tak samo narzędziem (i investycją) tak jak młotek lub komputer.

Generalnie (ale nie zawsze) technologia jest najłatwiejszym wymiarem na wprowadzenie społecznych i kulturowych zmian. Łatwiej jest wprowadzić radio do wioski niż nową wiarę, nowe poglądy albo nowe związki rodzinne. Paradoksalnie, wprowadzenie nowej technologii (poprzez wynalezienie albo pożyczanie) spowoduje zmiany w pięciu pozostałych wymiarach kultury.

Pamiętaj że zawsze są wyjątki; niektóre społeczeństwa podjeły decyzje aby nie używć nowoczesnej technologii. Te społeczeństwa są zależne na zachowaniu starej technlogii (bez traktorów, samochodów, radia) tak jak naprzykład wozy konne aby wzmocnić ich poczucie tożsamości kulturalnej.

Zmiany te nie są łatwe do przewidzenia, ani nie są zawsze pożądane. Chociaż jak już zajdą, mogą się wydawać logiczne, pomimo że nie zostały przewidziane.

Przez cały czas historii ludzkości, technologia stawała się bardziej skomplikowana, wyrafinawana i zdobywała większą kontrole nad energią. Jedna forma technologii nie koniecznie zastępuje drugą (chociaż baty do koni nie są teraz modne po zastąpnieniu koni poprzez samochody, proces który zajął cały wiek).

Normalnie zmiany następują powoli, stare narzędzia i stara technologia wymiera, staje się mniej pożyteczna, mniej wydajna i droższa. Generalnie rzecz biorąc, polowanie ustąpiło rolnictwu (oprócz paru grup które nadal prowadzą koczownicze życie). Potem rolnictwo ustąpiło przemysłowi. Ci którzy nadal stosują starszą mniej wydajną technologie często znajdują się w ubóstwie. Bardzo zaawansowana technologia (informatyka, komputery, internet) jest używana przez bardzo małą proporcje populacji świata.

Technologia którą może wprowadzić mobilizator będzie najprawdopodobniej medyczna (kliniki i lekarstwa), coś wspólnego ze zdrowiem (czysta woda, higiena), budynki szkolne albo zadaszone targi w terenach wiejskich. Mieszkańcy często o tych technologiach wiedzą ale ich nie mają. Pomocnik (mobilizator) musi być przygotowany by zrozumieć skutki wprowadzenia zmian w wymiarze technologicznym na pozostałych pięciu wymiarach.

Wymiar Ekonomiczny Społeczeństwa:

Wymiar ekonomiczny kultury składa się ze sposobów i środków produkcji i asygnowania środków materialnych i usług (czyli majątku) czy to jest poprzez rozdawanie darów, zobowiązywania, handel wymienny, handel rynkowy albo państwową alokacje.

Wymiar ekonomiczny nie jest stworzony poprzez pieniądze ale idee i postępowanie ludzkie które daje im wartość (i innym rzeczom) poprzez ludzi którzy ten system ekonomiczny stworzyli. Bogactwo to nie tylko pieniądze, tak jak bieda to nie tylko brak pieniędzy.

Bogactwo (majątek) to jeden z szesnastu elementów siły społecznej lub zdolności organizacyjnej. Kiedy organizacja albo społeczeństwo ma więcej majątku (który kontroluje) wtedy ma więcej władzy i możliwości aby osiągnąć to co chce osiągnąć.

Generalnie mówiąc, tendencja w historii ludzkości jest taka że idzie od prostego do skomplikowanego. Jeden system nie od razu zastąpił inny, ale nowe systemy zostały powoli dodawane tak że te mniej użyteczne powoli wymarły.

W prostych małych grupach, majątek (wszystko co użyteczne i czego jest mało) był rozdawany poprzez proste zobowiązywania rodzinne. Kiedy ktoś wrócił do domu z jedzeniem czy ubraniem, te rzeczy były rozdawane innym członkom rodziny bez oczekiwania zwrotu.

Jak społeczeństo robiło się bardziej skomplikowane, różne grupy zaczeły się kontaktwać ze sobą i z tego kontaktu powstał prosty handel wymienny. Podział majątku w rodzinie się jednak nie zmienił. Kiedy handel wymienny się rozprzestrzenił i stał się bardziej skomplikowany, powstały nowe instytucje aby ułatwić rachunkowość: waluty, rachunki, karty kredytowe i debetowe. To nie znaczy że stare systemy od razu zostały zamienione, ale rozdawanie prezentów i majątku rodzinnego zostało jednym z wielu systemów podziału a handel wymienny stał się mniej ważny.

Pamiętaj że waluta (pieniądze, gotówka) sama w sobie nie ma wrodzonej wartości. Ma wartość tylko dlatego że społeczeństwo – kultura- nadaje jej wartość. Studolarówka, naprzykład może być użyta do rozpalenia ognia albo owinięcia tytoniu ale dla nas ma o wiele większą abstrakcyjną wartość.

W jakimkolwiek społeczeństwie, znajdziesz różne systemy podziału majątku. Ważne jest abyś je poznał/a i się nauczył/a co może być podarowane, co wyminenione a co kupione i sprzedane. W wielu społeczeństwach niektóre rzeczy nie mogą być kupione, naprzykład usługi seksualne, małżonki, gościnność, dzieci, rozrywki, itd. Muszisz wybadać jak te rzeczy są rozdzielane, między kim i z jakimi warunkami.

Kiedy społeczeństwo zgadza się rozdzielać wodę na podstawie stałej stawki dla wszystkich mieszkańców albo na podstawie zapłaty za każdy wzięty litr wody, jest to wybór między dwoma zupełnie różnymi systemami podziału ekonomicznego.

Animator powinien zachęcać społeczeństwo do wybrania tego co ono chce, aby wybór był podobny to tego co już istenieje w społeczeństwie. (Dobry mobilizator nie będzie narzucał swoich poglądów o tym jaki system ekonomiczny jest najlepszy na członków społeczeństwa tylko pozwoli im podjąć wspólną decyzję).

Wymiar Polityczny Społeczeństwa:

Wymiar polityczny kultury składa się z metod dzielenia władzy, wpływów i procesów podejmowania decyzji. Nie jest to to samo co ideologia która wchodzi w skład wymiaru estetycznego-wartościowego (wspólne idee na temat co jest złe a co dobre). Wymiar ten obejmuje rodzaje rządu i systemy zarządzania. Obejmuje także sposoby podejmowania decyzji przez małe grupy ludzi które nie mają obranego przywódcy.

Władza polityczna jest jednym z szesnastu elementów siły społecznej lub zdolności organizacyjnej. Im więcej spo łeczeństwo ma władzy i wpływu politycznego, tym bardziej może robić to co chce.

Animator musi rozpoznać różne rodzaje przywódców w społeczeństwie. Niektórzy mają tradycyjną lub biurokratyczną władzę, inni mają charyzmę. Kiedy animator działa w społeczeństwie, musi pomóc rozwijać proces sprawowywanie władzy i podejmowania decyzji w taki sposób aby promować jednolitość i decyzje które przynoszą pożytek całemu społeczeństwu, a nie tylko uprzywilejowanym grupom.

Generalnie w historii, przywództwo (władza i wpływy) najpierw było rozproszone, tymczasowe i minimalne. W małej grupie zbieraczy i myśliwych, przywódcą był ten kto zaproponował i zorganizował polowanie. W małych grupach nie było szefów, starszych lub króli, i antropolodzy nazwali te grupy “acephalous” (bezgłowni).

Po pewnym czasie, systemy polityczne stają się bardziej skomplikowane, i władza powiększa się i oddziaływuje na coraz więcej ludzi. Poziomy kompleksowości politycznej i hierarchii różnią się pomiędzy acephalous, grupy, plemiona, królestwa i państwa narodowe.

W najprostrzej grupie, wpływ przywódcy dużo się nie różni od wpływu zwykłego członka. Porównaj to z wpływem i w ładzą prezydenta USA a jakimś woźnym sprzątającym toalety w Washingtońskim motelu.

Społeczeństwa, w tym także to w którym działasz, mają jakiś system polityczny i różnice wpływów pomiędzy elitą a zwykłymi członkami. Twoim zadaniem jest zrozumieć jak ten system działa, w jaki sposób władza i wpływ są dzielone (nie zawsze tak samo) i jakie zmiany w tym systemie zachodzą.

Będziesz mieć wpływ na ten system, naprzykład jak pomożesz założyć komitet rozwoju. Jeśli takiego komitetu nigdy nie było, to przyczyniasz się do zwiększenia politycznej kompleksowości.

Wymiar Społeczny Społeczeństwa:

Wymiar społeczny kultury obejmuje w jaki sposób ludzie się zachowują w stosunku do siebie, jak reagują i jakie zachowanie oczekują od innych. Wymiar ten obejmuje instytucje socialne takie jak małżeństwo, przyjaźń, role matek, policjantów, klasy społeczne i inne rodzaje zachowywania się.

Kiedy ludzie słyszą słowo socjologia, większość myśli o tym wymiarze kultury. Jest to jednak tylko jeden z sześciu wymiarów organizacji społecznej.

Ten wymiar obejmuje sposoby jak ludzie się zachowują w stsunku do siebie, jakie mają oczekiwania, założenia, sądy, przewidywania i reakcje. Zajmuje się wzorami stosunków, które czasami znane jako role i pozycje i tworzenie się grup i instytucji opartych na tych wzorach.

Naprzykład “teściowa” to nie tylko pozycja rodzinna ale także instytucja społeczna. W społeczeństwie, organizacja społeczna jest to suma wszystkich stosunków i wzorów zachowań.

Poziom organizacji (lub kompleksowość organizacyjna), stopień podziału pracy, zakres podziału ról i funkcji, jest jeszcze jednym z szesnastu elementów siły społecznej lub zdolności organizacyjnej. Im więcej i lepiej zorganizowany (i ty w tym możesz pomóc), tym więcej ma zdolności aby osiągnąć społeczne lub organizacyjne cele.

Tak samo jak inne wymiary, ten też przeszedł z prostego w bardziej skomplikowany. W pierwotnych, prostych społeczeństwach, rodzina stanowiła społeczeństwo. Rodzina decydowała wszystkie role i pozycje. Społeczeństwa stają się bardziej skomplikowane najpierw przez rodziny, potem przez powstawanie i rozpoznawanie nie-rodzinnych związków. Później, z wzrostem innych związków sama rodzina stała się mniej ważna.

Wraz z każdą nowo-stworzoną rolą, z jej nowymi odpowiedzialnościami, prawami i oczekiwaniami, społeczeństwo staje się bardziej skomplikowane. Naprzykład tak się staje kiedy stworzysz komitet rozwoju wioski z jego oficjalnymi pozycjami.

Jest bardzo prawdopodobne że małe wiejskie społeczeństwo bez kliniki ani szpitala składa się z mieszkańców którzy są z sobą spokrewnieni poprzez małżeństwo lub pochodzenie. Jeśli zaczniesz budować w takim społeczeństwie szkołę albo klinikę z opłaconymi nauczycielami lub pielęgniarkami (zazwyczaj obcymi), to społeczeństwo stanie się bardziej skomplikowane.

W tym sensie, wymiar społeczny jest może tak samo łatwy do wprowadzania zmian społecznych. Tak jak z innymi wymiarami, zmiany w wymierze społecznym spowodują zmiany w pozostałych wymiarach. Aby animator odniósł sukces, on/a musi poznać lokalne instytucje, role mężczyzn i kobiet i także najważniejsze formy interakcji społecznej.

Wymiar estetyczno-wartościowy Społeczeństwa:

Wymiar estetyczno-wartościowy kultury jest strukturą idei, niekiedy niezgodnych i sprzecznych jakie ludzie mają o tym so jest dobre a co złe, co jest piękne a co brzydkie, co prawne a co nieprawne; jednym słowem są to uzasadnienia używane przez ludzi aby wytłumaczyć swoje czyny.

Ludzie wyrabiają sądy o wszystkim opierając się na tym czego nauczyli się w dzieciństwie. To obejmuje ocenianie co jest dobre a co złe, co prawne, piękne, brzydkie, itd. Wszystkie te sądy są oparte na wartościach społecznych. Nie są one nabyte poprzez geny, ale poprzez interakcje społeczne. To oznacza że mogą być zmienione lub że człowiek może się nauczyć myśleć inaczej.

Ale wartości społeczne bardzo trudno zmienić w społeczeństwie kiedy mieszkańcy myślą że chce się ich zmienić na siłe. Ludzie się zmieniają, ponieważ normy społeczne się rozwijają, ale te zmiany nie mogą być kierowane ani manipulowane poprzez ludzi obcych.

Wspólne normy społeczne są bardzo ważne i tożsamość człowieka jest oparta na tym w co on wierzy. Stopień do którego mieszkańcy społeczeństwa dzielą się swoimi poglądami lub szanują poglądy innych jest ważnym składnikiem szesnastu elementów siły i zdolności.

Poglądy się zmieniają jak społeczeństwo rośnie, staje się bardziej skomplikowane i połączone z resztą świata. Zmiany w poglądach wynikają bardziej z zmian w technologii i organizacji społecznej niż z wygłaszania kazań i wykładów

Wygląda na to że nie ma ogólnego kierunku zmian w ludzkiej historii, sądy stają się bardziej lub mniej liberalne, tolerancyjne, katolickie, ekletyczne, jak społeczeństwa stają się bardziej skomplikowane i wyrafinowane. Społeczeństwa po obu stronach społecznego spektrumu, demonstrują normy różnych stopni lub sztywności. Pomimo tego spektrum, w jakimkolwiek społeczeństwie, istnieje ograniczony zakres poglądów.

Społeczeństwa miejskie i urozmaicone mają więcej różnicy w poglądach i escetyce. Nie jest łatwo przewidzieć normy poglądów danego społeczeństwa zanim tam pojedziesz mieszkać ani rozpracować jak najlepiej działać w tym społeczeństwie.

Poniważ są one tak ważne, ty, jako mobilizator, muszisz nauczyć się ile możesz o normach społeczeństwa w którym będziesz działać i nie możesz zakładać że będą takie same jak twoje. Podczas gdy wprowadzenie nowych udogodzeń lub usług w społeczeństwie może spowodować zmiany w normach społecznych, cokolwiek mobilizator proponuje musi być widziane jako coś co się zgadza z istniejącymi normami. Kiedykolwiek animator wprowadza nowe metody działania, musi rozważyć efekt jaki ta zmiana będzie miała na istniejących poglądach.

Wymiar poglądowy (religijny) Społeczeństwa:

Wymiar poglądowy (religijny) kultury (sposób widzenia świata) jest to inna struktura idei, też czasami sprzecznych, które ludzie mają na temat kosmosu, świata który ich otacza, roli jaką oni w nim grają i tak dalej.

Ten wymiar jest czasami opisany jako religia ludzi. Ale jest to bardziej obszerna kategoria, obejmuje poglądy ateistyczne, naprzykład że Bóg stworzył człowieka na własny wzór. Obejmuje także wspólne poglądy na temat jak powstał wszechświat, jak on działa i co to jest rzeczywistość. Jest to religia – I więcej.

Jeśli upuścisz ołówek na podłogę, demonstrujesz swoją wiarę w grawitację. Kiedy mówisz że słońce wschodzi rano (nie wschodzi, ziemia się kręci) wypowiadasz swój pogląd na świat.

Jeśli ty jako mobilizator, jesteś widziany/a jako ktoś kto atakuje poglądy mieszkańców, twoja działalność będzie utrudniona, ludzie będą stawiać opór tobie i twoim celom i zawiedziesz jako mobilizator. Czy zgadzasz się z lokalnymi wierzeniami czy nie, muszisz być widziany/a jako ktoś kto nie chce ich zmieniać.

Generalnie mówiąc, istnienie ludzkie charakteryzuje redukcja w ilości bogów, i różnicach pomiędzy światem świętym i świeckim na rzecz tego ostatniego. Od lokalnego politeizmu z wieloma bogami, ludzie przechodzą do politeizmu z mniejszą ilością bogów, potem do monoteizmu (jednego boga) a odtąd zwrasta proporcja ludzi którzy nie wierzą w żadnego boga.

W doświadczeniu ludzkim, wygląda na to że grupy które mają lokalnych bogów są bardziej tolerancyjne w stosunku do innych bogów niż ci którzy wyznają boga uniwersalnego i wszechmogącego, ponieważ ci ludzie myślą że oni jedni mają racje. Wielke bitwy zostały stoczone w imieniu religii (co samo w sobie jest ironią bo większość religii głosi pokój i tolerancję) i to powinno być przestrogą dla mobilizatora, ludzie głęboko wierzą w swoje religie i poglądy.

Animator musi się nauczyć i zrozumieć panujące wierzenia i poglądy danego społeczeństwa. Aby osiągnąć sukces w wprowadzaniu zmian społecznych, animator musi sugerować i promować działania które nie obrażają norm społeczeństwa i zgadzają się albo przynajmniej są odpowiednie do instniejącego systemu wierzeń i poglądów.

Wszystkie sześć wymiary znajdują się w każdym aspekcie kultury:

Najważniejsze do zapamiętania jest to że w każdym społeczeństwie, w każdej instytucji, w każdej interakcji między ludźmi, jest element kultury który obejmuje wszystkie wymiary. Są one nam wpajane od urodzenia. Noworodek jest jak zwierze, nie jest zupełnie człowiekiem, ale zaczyna uczyć się kultury (uczłowieczać) prawie od zaraz (naprzykład jak ssa mleko matki) poprzez obcowanie z innymi ludźmi, i tak zaczyna być człowiekiem. (Dużo ludzi głosi że ten proces zaczyna się w łonie matki).

Ten proces nauki trwa aż do śmierci. Jeśli się nie uczysz, nie żyjesz.

Kiedy jesteś na zebraniu społecznym, w klasie, kiedy spotykasz się z kimś, gdziekolwiek jesteś, jesteś częścią kultury, częścią społeczno-kulturowego systemu, gdzie możesz zaobserwować wszystkie wymiary kultury. Czasami, kiedy próbujemy obiektywnie i naukowo przeanalizawać kulturę, zapominamy że my sami jesteśmy częścią kultury.

Narzędzia które używamy, stosunki które zawieramy, wiary w które wierzymy, wszystkie są częścią naszej kultury, naszego istnienia jako zwierzęta społeczne. Jeśli działamy jako mobilizator w społeczeństwie które nie jest naszym własnym, nasza kultura będzie się różnić od jego mieszkańców. Zobacz: Acculturation.

Nie możemy się pozbyć tego zobowiązania jeśli próbujemy zmobilizować nasze własne społeczeństwo. Przysłowie ilustrujące tą zasadę antropologiczną mówi “dziwna to ryba która pojmuje istnienie wody”.

Poniważ nasze istnienie i zrozuminenie samych siebie jest produktem naszej kultury, nie możemy poznać jej cech podstawowych. Tak jak ryba która nigdy nie była poza wodą (i przez to nie może porównać wody z jej brakiem) my nie jesteśmy w stanie i nie istniejemy poza naszą kulturą.

Związki między wymiarami można praktycznie wykorzystać:

Dla mobilizatora, i kogokolwiek kto zajmuje się działaniem na rzecz rozwoju, ważna jest rozmaitość tych związków między wymiarami kultury. Mogą to być powiązania przypadkowe i funkcjonalne. Technologia (w przeciwieństwie to tego co większość osób uważa), składająca się z narzędzi i umiejętności posługiwania się nimi, tak samo należy do kultury jak wiara, tańce i sposoby dzielenia majątku.

Zmiany w jednym wymiarze niosą konsekwencje na pozostałe wymiary. Wprowadzenie nowego systemy zbierania wody, naprzykład, obejmuje wprowadzenie instytucji która będzie dbać o ten nowy system.

Nauka nowych metod robienia czegokolwiek wymaga uczenia się nowych poglądów i percepcji. Zmiana w jednym wymiarze spowoduje zmiany w pozostałych i, jej efekt będzie podobny do efektu wrzucenia kamienia do stojącej wody, cała powierzchnia wody sie zmieni tak samo jak inne wymiary kultury.

Nie można zignorować tych związków jak się wprowadza nowe technologie (mogą się wytworzyć nieoczekiwane i niechciane skutki). Musisz dokładnie obserwować zmiany w społeczeństwie w którym działasz, i wypatrywać reperkusje w innych wymiarach kultury.

Związki między Wymiarami wpływają na Zmiany Społeczne:

Zmiana w jednym wymiarze, nie tylko potrzebuje zmian w pozostałych wymiarach, ona je powoduje. Dlatego ocena skutków społecznych powinna być przeprowadzana we wszystkich projektach, dużych i małych.

Im więcej nabierasz doświadczenia, tym bardziej jesteś w stanie obserwować zmiany które są skutkiem wprowadzenia nowych systemów. Im lepiej możesz te zmiany przewidzieć tym lepiej możesz się na nie przygotować. Im lepiej możesz przewidzieć zmiany w każdym wymiarze, tym lepiej możesz zmodyfikować swoją działalność aby społeczeństwo zmieniało się tak jak chcesz.

Pamiętaj że nie jesteś inżynierem społecznym i nie możesz postanowić dokładnie jak społeczeństwo ma zareagować na twoją działalność.

Zakończenie: Mobilizatorzy potrzebują zrozumieć społeczeństwo:

Aby odnosić skutki jako mobilizator, aby upoważnić lub wzmocnić społeczeństwa, musisz zrozumieć ich podstawowe cechy i jak one się zachowują. Społeczeństwa są organizacjami społecznymi i kulturowymi i dlatego charakteryzują się sześcioma wymiarami kulturowymi. Społeczeństwa to nie to samo co pojedyńczy ludzie, one rosną i zmieniają się wedłóg własnych zasad.

Podstawową zasadą zrozumienia tych cech jest zapoznanie się z sześcioma wymiarami kultury i ich powiązaniami. Te powiązania między wymiarami kultury nie są ani proste ani łatwe do przewidzenia. (2)

Animator musi wiedzieć że one istnieją i promować obserwacje, analizy, dzielenie się myślami i wykłady na ich temat. Poprzez działanie w społeczeństwach, animator musi się nauczyć ich kultury i poznać dynamikę ich wymiarów kulturowych.

Co to jest społeczeństwo? Odpowiedź nie jest ani łatwa ani szybka. Ale za to jest niezbędna dla każdego działacza.

1: W naukach społecznuch nie ma różnicy między socjologią i antropologią. Naukowcy tych dwóch dyscyplin studiują te same rzeczy i używają te same metody. Różnica polega na ich historii. Antropologia powstała poprzez angielski imperializm jako hobby bogatych arystokratów którzy musieli znaleść zainteresowania aby się nie nudzić. Socjologia powstała poprzez rewolucje przemysłową, wzrost różnic pomiędzy właścicielami fabryk i proletariatem. Badanie różnic klasowych postało poprzez chęć załagodzenia, albo zlikwidowania nadużywań spowodowanych tymi różnicami. Słowo Antropologia powstało poprzez złączenie dwóch słów łaczińskich podczas gdy socjologia postała poprzez niewłaściwe dodanie słowa greckiego do łaczińskiego.

2: To nie jest praca teoretyczna; jest ona przeznaczona dla zapoznania mobilizatorów z ideą że społeczeństwo jest jednostką społeczno-kulturową, kt óra jest czymś więcej niż zbiorem poszczególnych ludzi i że mobilizator potrzebuje to rozumieć aby dobrze sterować procesem zmian społecznych. Marx, naprzykład, myślał że wymiary ekonomiczne i technologiczne zmieniają się według jakiejś dialektyki (z rolnictwa w przemysł) i cztery pozostałe wymiary idą w ślad tych materialistycznych zmian. Za to Weber uważał że najpierw zmieniają się wymiary poglądowe (ideologia) i wartościowe (wiara) (naprzykład w rewolucji protestanckiej) w skutek czego pozostałe wymiary uległy zmianie (Rewolucja Przemysłowa). Dzisiaj wiemy że związki między wymiarami nie są proste ale uznajemy że wpływają na siebie.

See (photos from): http://www2.pfeiffer.edu/%7Elridener/DSS/INDEX.HTML

──»«──€“

Jeśli kopiujesz tekst z tej strony, potwierdź autora
i prześlij go z powrotem cec.vcn.bc.ca/cmp/
If you copy text from this site, please acknowledge the author(s)
and link it back to www.cec.vcn.bc.ca
This site is hosted by the Vancouver Community Network (VCN)

© Copyright 1967, 1987, 2007 Phil Bartle
Projekt strony Lourdes Sada
––»«––
Ostatnia aktualizacja: 2011.10.24

 Strona główna