Tweet
Tłumaczenia:
Català
中文 / Zhōngwén
Deutsch
English
Español
Filipino/Tagalog
Français
Ελληνικά / Elliniká
हिन्दी / Hindī
Italiano
Polszczyzna
Português
Română
Српски / Srpski
Inne strony:
Moduły
Mapa
Słowa Kluczowe
Kontakt
Dokumenty do użycia
Pożyteczne Linki
Badanie Społeczne
Treść:
Treść:
Treść:
Treść:
Treść:
BADANIE SPOŁECZNOŚCI
Struktura Socjalna Społeczeństwa
autorstwa Phil BartleDr
tłumaczenie Kasia Jędrkowiak
Wstęp do Modułu
Informacje potrzebne do zaangażowania społeczności
Wstęp:
Jako lider pracujący w danej społeczności musisz mieć świadomość w jaki sposób społeczeństwo jest zorganizowane. Jaka jest struktura socjalna społeczeństwa? Jakie układy socjalne, wzorce i procesy tworzą daną społeczność?
Swoje badanie społeczeństwa prowadzisz nie tylko po to by zdobyć wiedzę o socjalnej strukturze danej społeczności. Musisz wiedzieć jakie elementy samego społeczeństwa będą miały wpływ na przygotowaną strategię zaangażowania społeczności oraz na ile osiągniesz w tej dziedzinie sukces.
Najlepszą metodą na zorganizowanie obserwowanych informacji (patrz Metody Badań Społecznych, które uzupełniają ten dokument) jest po pierwsze podział na 6 społeczno-kulturalnych aspektów (patrz Aspekty). Pierwszy raz miałeś/miałaś z nimi styczność przy wprowadzeniu koncepcji kultury i społeczeństwa: Technologiczny, Ekonomiczny, Polityczny, Instytucjonalny, Wartości i Światopogląd.
Ponad tymi 6 kategoriami istnieją dwie kategorie nie-socjologiczne: geograficzna i demograficzna
W tym artykule dokonam analizy tych 8 aspektów informacji, dodam parę uwag na co powinieneś/aś zwrócić uwagę w danej kategorii. Ta informacja będzie niepełna; możesz uzupełnić informację z innych źródeł.
Swoje obserwacje należy podzielić na następujące 8 kategorii:
- Geograficzna
- Demograficzna
- Technologiczna
- Ekonomiczna
- Polityczna
- Instytucjonalna
- Ideologiczna
- Koncepcyjna
Geografia Społeczności:
Gdzie znajduje się społeczność? Czy teren jest pagórkowaty, górzysty czy płaski? Czy znajduje się w pobliżu, oceanu, jeziora, rzeki? Czy klimat jest zimny, ciepły, mieszany, mokry, suchy, mglisty? Jak zmienia się pogoda w ciągu roku?
Jakie uprawy prowadzi się na danym terenie, jakie zwierzęta są hodowane, co się zbiera, na co się poluje i/czy teren z uwagi na klimat i ukształtowanie nadaje się na prowadzenie rolnictwa? Czy istnieje wyraźny podział na obsiew, zbiory, łowiectwo, połów ryb w ciągu roku?
Jak duża jest społeczność? Jaki kształt społeczności wyznaczają jej granice? Jaki wpływ ma geografia na społeczność? Jakie jest położenie: długość, szerokość geograficzna, odległość od innych miejsc geograficznych?
Jaki jest związek społeczeństwa z środowiskiem – ekologią? Jakie naturalne bogactwa występują w pobliżu: lasy, ryby, minerały, gleby, dzika zwierzyna, woda, ropa lub zwierzęta? Czy społeczność wykorzystuje te bogactwa naturalne?
Jak społeczność jest usytuowana (pod względem lokalizacji) na obszarze swojego dystryktu, region, prowincji i kraju?
W jaki sposób każda z tych geograficznych zmiennych wpływa na spoełczność i jej zdolność do jeszcze większego zaangażowania?
Demografia Społeczności:
Jaka jest populacja społeczeństwa? Jaka jest struktura wieku? Jaki jest współczynnik zależności (liczba młodych i starych ludzi w porównaniu z osobami pracującymi, będącymi w wieku produkcyjnym)? Czy piramida wieku jest płaska lub wysoka? Jakie jest tempo reprodukcji? Jaka jest ilość kobiet i mężczyzn w każdej grupie wiekowej? Jak szybko lub jak wolno zmienia się populacja? Czy populacja zwiększa się czy zmniejsza? Czy zależność uległa ostatnio zmianie?
Jakie jest tempo i wielkość emigracji, imigracji oraz emigracji netto? Jakie występują różnice wieku i płci w migracjach? W jakiej proporcjii rezydenci są “outsiderami”, tj. ludźmi, którzy przyjechali z innego miejsca ale postrzegająi się nadal jako członkowie innych społeczności? Ile osób wyprowadziło się w inne miejsce (włączając duże miasta, zagranicę lub inne miejsce) ale uważają siebie nadal za członków wspólnoty?
Czy całkowita populacja społeczności zwiększa się lub zmniejsza? W jakim tempie? W jakich kategoriach wiekowych i płciowych? Dlaczego?
W jaki sposób każdy z tych demograficznych współczynników wpływa na społeczność i jej zdolność do jeszcze większego zaanagażowania?
 |
Aspekt Technologiczny:
Jaki jest poziom ogólno dostępnej technologii? Zakres może wahać się od prostej po skomplikowaną, wczesnej do późnej. W skład technologii wchodzą: zbieractwo, łowiectwo, rybołóstwo, wypasanie zwierząt, ogrodnictwo, rolnictwo mieszane, farma zwierzęca, maszyny (technologia przemysłowa), postindustrializm (technologia informacyjna). Nie każda społeczność przechodzi przez wszystkie te etapy; niektóre z nich mogą być pominięte a większość z nich może mieć charakter akumulacyjny (dodane są nowe etapy ale stare niekoniecznie natychmiast zanikają).
Jaki charakter ma sprzężenie pomiędzy kulturą i jej fizycznym środowiskiem?
Jakim kapitałem dysponuje społeczność? W skład kapitału wchodzą dobra komunalne takie jak: drogi, elektryczność, kliniki, wodociągi, szkoły, kanalizacja. Kapitał to także dobra prywatne: schroniska, transport zwierząt, transport mechaniczny, komunikacja. W jaki sposób przetwarzana jest żywność? Jak jest magazynowana? Jakimi narzędziami dysponuje społeczność? Należy zrobić listę i zaznaczyć sposób użytkowania: ręczny (człowiek), zwierzęcy, maszynowy (para, ropa, elektryczność). Czy społeczność wytwarza produkty na sprzedaż i eksport poza swoimi granicami? Jeśli tak to w jaki sposób odbywa się transport?
Czy łatwo czy trudno jest wprowadzić nową technologię? Jak szybko zmienia się technologia? Jakie technologie komunikacyjne są dostępne w społeczności? Ile osób potrafi czytać i pisać? Czy można korzystać z telefonów, komórek, faksu, internetu, radia, telewizji i kombinacji tych mediów? Jaka część społeczeństwa ma dostęp do tych mediów?
Należy opisać poziom technologiczny społeczności. W jaki sposób każdy z tych technologicznych współczynników wpływa na społeczność i jej zdolność do jeszcze większego zaangażowania?
Aspekt Ekonomiczny
Jakiego rodzaju mechanizmy społeczne służą podziałowi bogactwa? W skład tego wchodzą m.in. zobowiązania wobec krewnych, prezenty, potlacz (ceremonia przeprowadzana wśród plemion Indian Ameryki Północnej, żyjących na północno-zachodnim wybrzeżu Pacyfiku w której uczestniczący w tym obrzędzie oddawał innym lub niszczył należące do siebie dobra materialne, aby zachować lub podnieść swój status społeczny ), redystrybucja społeczna, handel wymienny, handel pieniężny, karty płatnicze i elektroniczne. Jaki rodzaj dóbr może być przekazany za pomocą jednego mechanizmu (np. ślub partnerów) ale nie w inny sposób (np. poprzez pieniądze).
Jaki jest stopień monetyzacji? Czy produkty rolne i rybne są sprzedawane i wykorzystywane w celu natychmiastowej konsumpcji, lub na dwa sposoby? Jaka jest skala tego procesu?
Ile pieniędzy może być spożytkowane w społecznej zbiórce pieniędzy? Jakie źródła są dostępne dla społecznej zbiórki pieniędzy oraz ile na jaki cel? To mogą być bogaci patroni, migranci w mieście, którzy chcą wesprzeć rozwój lokalnej społeczności, lokalne fabryki i firmy komercyjne, rolnicy i rybacy.
W jakim miejscu społeczność mieści się na spektrum wiejsko-miejskim
Czy dostępny jest kredyt? Czy istnieją kluby oszczędności, rachunki powiernicze, rekiny pożyczkowe, lombardy, związki kredytowe, organizacje powiernicze, usługi maklerskie? Jak część społeczności ma dostęp do każdego z tych elementów? Opisz całkowity system ekonomiczny społeczności.
W jaki sposób każdy z tych ekonomicznych czynników wpływa na społeczeństwo i jej zdolność do jeszcze większego zaangażowania?
Aspekt Polityczny:
Jak funkcjonują mechanizmy dzięki którym władza i wpływ są rozdzielone w społeczności? Takie mechanizmy to: tradycyjny ( poprzez dziedziczenie, przywództwo, władza rodzinna), nowoczesny demokratyczny (głosowanie, demokracja reprezentacyjna), pośrednictwo władzy (związki, stowarzyszenia, organizacje), charyzma.
Jaki wpływ mają osoby bez uznania ich formalnie za liderów politycznych? Chodzi o liderów religijnych, liderów edukacyjnych, pracowników socjalnych seniorów, osób zajmujących się zdrowiem seniorów, starszyznę z wpływowych grup rodzinnych, ludzi bogatych. Jaki wpływ wywierają te osoby bez używania siły politycznej? W jakim stanie przetrwał tradycyjny (np. przedkolonialny) system polityczny?
Jakie znaczenie mają czynniki zewnętrzne? Chodzi o narodową politykę partyjną, wpływowych, nieobecnych członków społeczności i inne osoby, które funkcjonują w danym społeczeństwie.
Opisz cały system polityczny społeczeństwa. W jaki sposób każdy z tych czynników wpływa na społeczeność i jej zdolność do jeszcze większego zaangażowania?
Aspekt Socjalny/Instytucjonalny:
Jakie wzorce interakcji funkcjonują w społeczeństwie? Jak funkcjonuje system rodzinny i pokrewieństwa? Czy obowiązuje system przywództwa? Czy ma on charakter tradycyjny lub jest powiązany z narodowym systemem rządowym lub czy jest to mieszanka obu tych rzeczy?
Jakie organizacje wchodzą w skład społeczności (non profit, komercyjne, rządowe)? Jakie kluby, kongregacje, partie polityczne, etniczne lub inne stowarzyszenia stanowią część socjalnej organizacji społeczeństwa?
Jakie jest tempo, zasięg i rodzaj zaangażowania społecznego czy partie ze sobą współzawodniczą? Jaka jest możliwość ich zjednoczenia tak aby zmniejszyć konflikt pomiędzy partiami? W jakim stopniu i w jaki sposób nowoczesne, nie-rodzinne organizacje przejęły funkcje wcześniej pełnione przez system rodzinny? Jak wiele interakcji społecznej jest ukształtowanej przez różnego rodzaju instytucje społeczne? Jaki jest potencjał tworzenia i rozwoju organizacji społecznych skierowanych na samopomoc?
Opisz całkowity system socjalny i interakcji w społeczeństwie. Jak każdy z tych socjologicznych czynników wpływa na społeczeność i jej zdolność do jeszcze większego zaangażowania?
Aspekt Ideologiczny/Wartości
Jakie wartości są propagowane w społeczeństwie (prawda, fałsz, piękno, dobro, zło)? Czy wartości różnią się między poszczególnymi grupami?
Jakie wartości polityczne są wspólne w społeczeństwie? Jakie są główne różnice wartości politycznych? Jakie wartości religijne są cenione? W jakim stopniu zorganizowana religia określa wartości społeczeństwa? Jakie wartości będą miały wpływ na organizację grup samopomocowych?
Opisz całościowo system ideologiczny oraz system wartości społeczeństwa. Jak każdy z tych socjologicznych czynników wpływa na społeczność i jej zdolność jeszcze większego zaangażowania?
Aspekt Koncepcyjny/Światopogląd
Jak członkowie społeczności postrzegają wszechświat? W jaki sposób tłumaczą przyczyny chorób i nieszczęść? Jakie są ich wierzenia? Do jakiego stopnia są te wartości uznawane w przypadku różnicy zdań? Jakie uniwersalne lub globalne religie są wyznawane w społeczeństwie? W jakim stopniu tradycyjne wierzenia religijne są udziałem członków społeczeństwa?
W jakim stopniu występuje synkretyzm (dodawanie nowych wierzeń usuwania sprzecznych, starych poglądów) w społeczeństwie? Jaka część społeczeństwa postrzega siebie jako członków formalnych organizacji?
Opisz całościowy pojęciowy/światopoglądowy system społeczeństwa. Jak każdy z tych pojęciowych i światopoglądowych czynników wpływa na społeczność i jej zdolność do jeszcze większego zaangażowania?
Wniosek:
Ważne jest aby lider lub manager rejonowego program mobilizacyjnego zrozumiał socjalną organizację społeczeństwa, które ma zamiar usamodzielnić. Chociaż organizacja społeczna jest interesująca sama w sobie i jest częścią naszej ogólnej socjologicznej i antropologicznej wiedzy, cel powinien mieć bardziej praktyczny charakter.
Wszystkie te społeczne elementy, które różnią się między społecznościami (nazywamy je składnikami socjalnymi), powinny być ocenione pod względem wpływu jaki wywierają na społeczność oraz rodzaj strategii mobilizacyjnej jaką należy przyjąć za najbardziej efektywną i pozwalającą odnieść sukces.
Obserwacje tych skladników społecznych mają istotne znaczenie w zarządzaniu programem usamodzielnienia społeczeństwa które wykracza ponad pojedynczą jednostkę w danej społeczności, tak, że pełen zapis powinien być przechowywany a informacja powinna być łatwo dostępna (i łatwo pozyskiwana) w Systemie Informacyjnym Zarządzania (MIS).
––»«––
Jaka jest Socjalna Struktura Społeczeństwa?
 |