..  Pagkahibalo sa Imong Gitumong nga Komunidad Kinsa ang maka-benepisyo sa imong mga kalihukan? . Manwal sa Pagtuon/Pagbansay . Usa ka tagtuon ug tagpaniksik mahitungod sa katilingban;  Ang usa ka maayong manghilimo ug kulon kinahanglang makahibalo sa mga kinaiya sa gigamit niining lapok. .. Ang uban pang panultihon nga magamit para sa pagpauswag sa usa ka komunidad mao kini, "Ang usa ka manghilimo ug kulon kinahanglang kahibalo sa iyang lapok."  Ang imong lapok mao ang usa ka komunidad.  Gusto nimo kining hulmahon, himo-an ug usa ka butang nga lig-on. . Para mabuhat kini, kinahanglan daghan ang imong nahibaloan tungod sa usa ka komunidad (ug ang mga kinaiya sa mga komunidad). Kinahanglan kang makahibalo ug daghan mahitungod sa kapunongan sa katilingban , ekonomiya, mga lengguwahe, plano (mapa), mga problema, politika, ug ekolohiya. .. Ang imong pagtuon kinahanglan nga dili lang basta pagkuha ug listahan mahitungod sa mga dili konektadong kamatuoran; kinahanglan imo kining susion para masabtan ang kinaiya sa komunidad isip usa ka sistema sa katilingban (Pangitaa ang Unsa ang Komunidad? ug Pagtuon sa Katilingban). . Huna-hunaa kung unsa ka-konektado ang mga lain-laing elemento. .. Usa ka maayong pagsugod ang paghimo ug usa ka mapa. Asa nagpuyo ang mga tawo? Unsa ang mga pasilidades nga naa sa komunidad?  (sama sa mga kalsada, agihanan, gigikanan sa tubig, klinika, eskuwelahan, sanitasyon, merkado, mga pasilidades ug serbisyong pangpubliko). . Kadugayan, kung ikaw mamuno sa mga miyembro sa komunidad pinaagi sa pagtan-aw sa bili sa sitwasyon sa usa ka komunidad (dalangpan, mga panginahanglan, oportunidad, problema); agakon nimo sila sa paghimo sa usa ka mapa sa komunidad.  Ang paghimo ug usa ka mapa karon para sa imong kaugalingon makatabang sa imo sa pag-andam mahitungod sa umaabot nga mga kalihukan. .. Isulat nimo ang imong mga natun-an sa imong kuwaderno. Maghimo ka ug mga obserbasyon mahitungod sa usa ka komunidad: Kapunongan sa katilingban, ekonomiya, mga lengguwahe, politika, mga pamatasan, tradisyon ug relasyon niini sa iyang pisikal nga paligid (ekolohiya). . Ipadayon ang pagtuon kung unsa ang koneksiyon sa mga lain-laing elemento sa kada usa niini. .. Imong matun-an nga ang usa ka komunidad dili lang usa ka gitipon o grupo sa mga tawo, apan usa kini ka sistema nga nagapaibabaw niini nga mga tawo.  Daghay mga lain-laing bahin ang usa ka sistema sama sa, pang-teknolohiya,pang-ekonomiya, pang-politika, pang-institusyon, pang-ideolohiya ug pang-konsepto. Ang mga tawo moabot ug mohawa sa usa ka komunidad pinaagi sa pagkatawo, pagkamatay ug pagbalhin; apan ang sistema nagapadayon.  Ug kanunay kining nagabag-o. . Ang imong buluhaton mao ang pagsabot sa sistema para imong itudlo ang padayon niining pagbag-o padulong sa saktong direksiyon (nga gipakita sa imong mga tinguha sa sinugdanan pa lang niini nga pagtuon). .. Daghang mga butang ang imo pang makat-onan mahitungod sa imong gitumong nga komunidad. Kinahanglan imo kining ipadayon. ,––» «––....

..

.     . '. . . 2007.03.16..