Αρχική Σελίδα
 Συγγένεια


Μεταφράσεις:

Català
Deutsch
Español
Filipino/Tagalog
Italiano
Português
Русский

                                        

Άλλες σελίδες:
Λέξεις-κλειδιά
Ενότητες

Κοινωνιολογία:
Σημειώσεις διαλέξεων
Συζητήσεις στον Ιστό
Κέντρο

Βοηθητικά:
Χάρτης τοποθεσίας
Επικοινωνία
Βοηθητικά έγγραφα
Χρήσιμοι σύνδεσμοι

SAPIR–WHORF

Γλώσσα και η αντίληψη της πραγματικότητας

από τον Phil Bartle, PhD

μετάφραση από María A. Ramos

Σημειώσεις Εκπαίδευσης

Τα λόγια μας επηρεάζουν αυτό που βλέπουμε

Το έργο του Edward Sapir και του Benjamin Whorf, περίπου εβδομήντα χρόνια πριν, βασίστηκε σε ένα λάθος. Λανθασμένα πίστευαν ότι η γλώσσα Hopi δεν είχε χρόνους (παρελθόν, παρόν, μέλλον).

Πιο σημαντικό, πρότειναν ότι η κοινή λογική της αντίληψης μας κατα την οποία τα λόγια θα ήταν απλά ετικέτες που δίνουμε στα πράγματα, ήταν λάθος. Αντ 'αυτού, κάθε γλώσσα έχει ενσωματώσει σε αυτή τρόπους θεώρησης του κόσμου.

Στην αγγλική γλώσσα δεν έχουμε ακριβή λέξη που ισοδυναμεί με τη γερμανική "Weltanschauung" ή τη γαλλική "prise de conscience", αυτό μας λέει ότι η γλώσσα έχει αντίληψη χτισμένη σε αυτή.

Πολλά αποτελέσθηκαν από τη γλώσσα των Inuit, όπου δεν υπάρχει ακριβές αντίστοιχο της ενιαίας αγγλικής λέξης «χιόνι».

Επειδή το χιόνι είναι τόσο σημαντικό μέρος της επιβίωσης των ανθρώπων του Βορρά, είχαν δεκαεννιά διαφορετικές λέξεις που ποίκιλλαν ανάλογα με την κατάσταση του χιονιού.

Στην αρχή, ορισμένοι υποστήριξαν ότι ποιά λέξη θα χρησιμοποιήσουμε που, είναι μια εμπειρία παρόμοια με τα ποιά μεγέθη και τα σχήματα των κουτιών.

Στην αγγλική γλώσσα, όμως, δεν έχουμε μία λέξη που σημαίνει τη χημική ουσία, δι-οξείδιο του υδρογόνου (H2O).

Αν θέλετε να αντιταχθείτε και να λέτε, "Αλλά έχουμε τη λέξη «νερό»", επιτρέψτε μου να επισημάνω ότι η λέξη «νερό» δεν ισχύει για τις συνθήκες του H2Ο όταν είναι παγωμένο, κρυσταλλωμένα ή εξατμίζεται, για την οποία έχουμε άλλα λόγια (πάγος, χιόνι, ατμός, ομίχλη, τα σύννεφα, υγρασία).

Από τη στιγμή που γεννιόμαστε, είμαστε κατακλυσμένοι με χιλιάδες κομμάτια πληροφοριών ανά δευτερόλεπτο, όπως ήχο, τη μυρωδιά, την αφή, τη θερμοκρασία και την όραση.

Είναι πολλά και τυχαία. Από μόνες τους, δεν έχουν σημασία.

Είναι μόνο μέσω της αλληλεπίδρασής μας με άλλους ανθρώπους που αρχίσουμε να βγάζουμε κάποιο νόημα, και να βάζουμε μια σειρά από διαφορετικά κομμάτια πληροφοριών στις ίδιες κατηγορίες: τις λέξεις.

Αυτά τα λόγια ή oi κατηγορίες των μεγάλων αριθμών των κοματιών πληροφοριών διαφέρουν από γλώσσα σε γλώσσα.

Όταν παρατηρείτε κάτι, π.χ. τον εκπαιδευτή κοινωνιολογίας σας στην τάξη, δεν αποκτάτε ακριβώς το ίδιο σύνολο των κοματιών πληροφοριών όπως ο γειτονικός φοιτητής σας.

Δύο πράγματα (περιλαμβανομένων και των φοιτητών) δεν μπορούν να καταλαμβάνουν τον ίδιο χώρο την ίδια στιγμή.

Ωστόσο, συνήθως θα συμφωνείτε ότι έχετε δει και οι δύο το ίδιο πράγμα εκείνη τη στιγμή.

Πολλή δουλειά έχει γίνει και με τη γλώσσα των χρωμάτων, γιατί μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε διαγράμματα χρωμάτων από πολιτισμό σε πολιτισμό και μετά να σχεδιάσουμε συγκρίσιμους χάρτες με τα όρια μεταξύ των χρωμάτων.

Για παράδειγμα, τα Αγγλικά, διαθέτουν δύο ξεχωριστές λέξεις για το κόκκινο και το μίγμα των κόκκινων και λευκών (ροζ), αλλά δεν έχουν δύο ξεχωριστές λέξεις για το μπλε και ένα μείγμα του μπλε και του λευκού.

Στη δική μου δουλειά μεταξύ των Kwawu της Δυτικής Αφρικής, ανακάλυψα ότι υπήρχαν τρία βασικά χρώματα, μαύρο, λευκό και κόκκινο, που ήταν στη βάση της παραδοσιακής κοσμολογίας, και όλα τα άλλα χρώματα ήταν συνδυασμοί ή χρώματα "συγκεκριμένων" πραγμάτων.

Η λέξη "κίτρινο", για παράδειγμα, θα μπορούσε να μεταφραστεί στο "χρώμα των λίπους κοτόπουλου" (που θυμίζει την Yiddish λέξη "schmaltz").

Ορισμένοι παρατηρητές έχουν αποδώσει στη γλώσσα έναν παράγοντα για την κατάκτηση της διαστημικής κούρσας από τους Σοβιετικούς το 1957, θέτοντας τον Σπούτνικ, τον πρώτο δορυφόρο που έκανε ο άνθρωπος, σε γήινη τροχιά.

Η Ρωσική γλώσσα έχει ένα διακεκομμένο χρόνο όπου κάτι που συνεχίζεται, σταματάει και τότε συνεχίζει ξανά.

Αυτό επέτρεψε τους Ρώσους μαθηματικούς να εργαστούν πιο εύκολα με την έννοια από κάτι που διαιρείται με το μηδέν, τα παράγωγα (στα μαθηματικά).

Ετσι τα Ρωσικά μαθηματικά και η μαθηματική ανάλυση πήγαν πολύ πιο μπροστά από τους Αμερικανούς και τους Δυτικοευρωπαίους.

Αυτά τα προηγμένα μαθηματικά ήταν ένας παράγοντας για να βάλουν το Σπούτνικ πρώτοι οι Σοβιετικοί.

Δεν έχει σημασία αν "πιστεύετε" αυτό ή όχι.

Ο στόχος σας δεν είναι να πιστεύετε σε κάτι, αλλά να μαθαίνετε την υπόθεση και να είσαστε σε θέση να το εξηγήσετε με κάποιο οργανωμένο και κατανοητό τρόπο.

Οι δικές σας πεποιθήσεις, απόψεις και συναισθήματα είναι για συζητήσεις στην τάξη και στο email, όχι για τις εξετάσεις.

Υπάρχουν πολλές συζητήσεις γύρω από την υπόθεση Sapir-Whorf και, αν μελετήσετε κοινωνιογλωσσολογία, θα ανακαλύψετε πολλές από αυτές.

Ωστόσο, στην αρχή (π.χ. σε αυτό το εισαγωγικό μάθημα) θα πρέπει να μάθετε ποιά είναι η υπόθεση.

Οι γλώσσες που μαθαίνουμε έχουν σημαντικές επιπτώσεις για το πώς βλέπουμε τον κόσμο γύρω μας.

Για μερικούς κοινωνιογλωσσολογους, αυτό σημαίνει ότι η γλώσσα καθορίζει την πραγματικότητα.

Οι συνέπειες αυτού του γεγονότος είναι τεράστιες.

Ολόκληρος ο τρόπος ζωής μας βασίζεται στην γλώσσα, αν και (όπως ένα παράξενο ψάρι που γνωρίζει το νερό) η περισσότερη από αυτή τη γλωσσική βάση είναι αόρατη σε εμάς.

Ενώ η γλώσσα είναι ένα εργαλείο, και ανήκει στην τεχνολογική διάσταση του πολιτισμού, φαίνεται να είναι ένα από τα πρώτα μας.

Μας επιτρέπει να προχωρήσουμε πέρα από τα πρωτεύοντα ξαδέρφια μας από άποψη πολυπλοκότητας και συνδέεται με άλλες οικογένειες, άλλες κοινότητες, άλλα έθνη και σε παγκόσμιο επίπεδο, για να αναπτύξει μια παγκόσμια οικονομία (να το σκεφτείτε την επόμενη φορά που τρώτε ένα πορτοκάλι ή πιείτε ένα φλιτζάνι καφέ).

Είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη διεθνή και άλλες συνεργασίες, ακόμη και αν αυτή δεν αποτελεί εγγύηση για αυτό.

Η εκμάθηση μιας γλώσσας άλλης από την πρώτη μας δεν είναι απλά η εκμάθηση ενός κώδικα.

Αυτό σημαίνει την εκμάθηση άλλου τρόπου κατανομής αντιλήψεων σε διαφορετικά συστήματα κατηγοριών, μαθαίνοντας μια διαφορετική κουλτούρα και κατά συνέπεια την πραγματικότητα, και εμβαθύνει την δική μας κατανόηση του κόσμου και τη φύση του πολιτισμού.

Όπως έχοντας διόφθαλμη όραση μας δίνει 3-D βάθος της όρασης, έτσι έχοντας ευχέρεια σε περισσότερες από μία γλώσσες μας δίνει "3-D" βάθος της πολιτιστικής ευαισθητοποίησης.

Στη δεκαετία του 1930, ο συγγραφέας, Τζορτζ Όργουελ, μας προειδοποίησε εναντίον της «Νέα Ομιλίας», όπου δόθηκαν νέα νοήματα σε λέξεις και φράσεις και χρησιμοποιήθηκαν για την υποστήριξη πολιτικής καταπίεσης (ένα τυραννικό καθεστώς που ονομάζεται "μεγάλος αδελφός" στο βιβλίο του).

Σήμερα έχουμε ένα επάγγελμα που ονομάζεται "spin doctoring", άσχετα με το πως θα μπορούσε να ονομαστεί, όπου υπάρχει σκόπιμη και συνειδητή αλλοίωση στο χειρισμό των παραδοσιακών εννοιών, έτσι ώστε να ερμηνεύει δυσάρεστες ειδήσεις με τρόπους που είναι ευνοϊκές για ένα κόμμα στην εξουσία.

Oπως ανάφερε ένας φοιτητής στην τάξη, εδώ έχουμε ένα νέο όρο σαν «παράπλευρες απώλειες» ως μια μαλακή και αθώα φράση για να μετονομάσει τους αδικαιολόγητους θανάτους και τραυματισμούς αθώων γυναικών, παιδιών και άλλων που στέκονται γύρω από μια στρατιωτική δράση.

Η πένα είναι, πράγματι, ισχυρότερη από το σπαθί.

Η υπόθεση Sapir-Whorf δεν είναι αποδεκτή από όλους τους κοινωνικούς επιστήμονες.

Δείτε: Sapir.


Υποσημειώσεις

1. Για ορισμένα από τα γραπτά μου για την εκμάθηση μιας γλώσσας, ανατρέξτε στην ενότητα "Μια ακουστική μέθοδος για να μαθαίνουμε μια προφορική γλώσσα", το οποίο μπορείτε να βρείτε κάνοντας κλικ στο www.cec.vcn.bc.ca/cmp/aural.htm

2. Το σημερινό εργαλείο, το οποίο εξυπηρετεί το σκοπό που εξυπηρέτησε μία φορά το στυλό (πιο ισχυρό από το σπαθί), είναι το πληκτρολόγιο του υπολογιστή.

––»«––
Αν αντιγράψετε κείμενο από αυτή την ιστοσελίδα, παρακαλούμε να αναγνωριστεί ο συγγραφέας
και να βάλετε σύνδεσμο προς www.cec.vcn.bc.ca
Το site φιλοξενείται από την Vancouver Community Network (VCN)

© Copyright 1967, 1987, 2007 Phil Bartle
Κατασκευή Ιστοσελίδων από Lourdes Sada
––»«––
Τελευταία ενημέρωση: 2012.06.20

 Αρχική Σελίδα