Πίσω στο hub της ενότητας |
Μεταφράσεις:
Άλλες σελίδες:ΚοινωνιολογίαΣημειώσης διάλεξηςΔιαδικτυακές συζητήσειςΕνότητεςΧάρτης ΣελίδαςΛέξεις ΚλειδιάΕπικοινωνίαΒοηθητικά ΈγγραφαΧρήσιμοι ΣύνδεσμοιΠεριεχόμενα
Περιεχόμενα
Περιεχόμενα
Περιεχόμενα
Περιεχόμενα
Περιεχόμενα
Περιεχόμενα
Περιεχόμενα
Περιεχόμενα
|
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ?Μια κοινωνιολογική άποψηαπό τον Δρ. Φιλ Μπαρτλμετάφραση από τη Ναυσικά ΜπουρμάΕΙΣΑΓΩΓΗ Ένας καθοδηγητής, εμψυχωτής ή ακτιβιστής είναι ένας άνθρωπος που προσπαθεί να κινητοποιήσει μια κοινωνία (ενεργοποιήσει, δραστηριοποιήσει) μια κοινότητα.Το εκπαιδευτικό υλικό σε αυτό τον ιστό απευθύνεται στους ακτιβιστές και στους διευθυντές τους, αναλύοντας μεθόδους που μπορούν να κάνουν μια κοινότητα να κινείται. Αλλά, τι είναι μια κοινότητα? Η ΦΎΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΉΤΩΝ Όπως και τα περισσοτερα πράγματα στις κοινωνικές επιστήμες, η κοινότητα δεν μπορεί να τοποθετηθεί σε ένα εύτακτο πακέτο. Χρησιμοποιούμε τη λέξη πολύ, άλλα σε αυτή την εκπαίδευση είναι σημαντικό να αναρωτηθούμε πιο σοβαρά τι είναι. Πρώτ΄απ΄ όλα, να σημειώσουμε ότι η κοινότηταείναι ένα κατασκεύασμα, ένα μοντέλο. Δεν μπορούμε να δούμε μία κοινότητα, δεν μπορούμε να την αγγίξουμε, και δεν μπορούμε άμεσα να την νιώσουμε. Βλέπε ελέφαντα.Όπως οι λέξεις "λόφος" ή "χιονονυφάδα", η κοινότητα μπορεί να υπάρξει σε ένα από τα πολλά σχέδια, μεγέθη, χρώματα και περιοχές, κανένα από τα οποία δεν μοιάζουν. Πάνω απ΄ όλα, η κοινότητα δεν είναι μόνο οι άνθρωποι που την αποτελούν. Η κοινότητα συνήθως υπάρχει πριν από τη στιγμή που οι κάτοικοι της είχαν γεννηθεί, και θα συνεχίσει να υπάρχει όταν όλοι της οι κάτοικοι θα έχουν φύγει. Είναι κάτι παραπάνω από τους κατοίκους και τα άλλα μέλη. Μία κοινότητα μπορεί να έχει μέλη που έχουν προσωρινά μετακομίσει σε άλλες τοποθεσίες. Μπορεί να θέλουν να επιστρέψουν κάποια στιγμή, αλλά δεν το κάνουν όλοι. Μία "κοινότητα" μπορεί κατα κάποιο τρόπο να μην έχει καν μια τοποθεσία, αλλά θέτει τα όρια της από το σύνολο των ανθρώπων με κοινά ενδιαφέροντα. Αλλά, το παρόν εκπαιδευτικό υλικό, η "κοινότητα" που είναι το αντικείμενο της προσοχής του ακτιβιστή, είναι συνήθως μία κοινότητα με γεωγραφική τοποθεσία. Η ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΑ Ο όρος κοινότητα δεν είναι μόνο ένα "κατασκεύασμα" (μοντέλο), αλλά είναι ένα "κοινωνιολογικό κατασκεύασμα". Είναι ένα σύνολο αλληλεπιδράσεων, ανθρωπίνων συμπεριφορών που έχουν νόημα και δημιουργούν προσδοκίες μεταξύ των μελών της. Δεν είναι απλά η πράξη, αλλά οι πράξεις που βασίζονται σε κοινές προσδοκίες, αξίες, πεποιθήσεις και έννοιες μεταξύ των ανθρώπων. Για να γίνει κατανοητή η λειτουργία της κοινότηταας, και οτρόπος που αλλάζει, είναι απαραίτητη η γνώση της επιστήμης της κοινωνιολογίας.Ο κινητήριος μοχλός είναι ο θετικός επιστήμονας; ο κοινωνικός επιστήμονας. Ενώ ένας θεωρητικός επιστήμονας ενδιαφέρεται για το πως δουλεύουν τα πράγματα, ο θετικός επιστήμονας χρησιμοποιεί αυτή τη γνώσηκαι αποφέρει χρήσιμα αποτελέσματα. Η ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΕΧΕΙ ΑΣΑΦΗ ΟΡΙΑ Όταν μια κοινότητα είναι ένα μικρό χωριό, το οποίο απέχει κάποια χιλιόμετρα από τα άλλα χωριά, σε μία επαρχιακή περιοχή, τα όρια του φαίνονται να είναι πολυ κατανοητά. Αυτό το είδος αλληλεπίδρασης αποτελείται από τις σχέσεις μεταξύ των κατοίκων που ζούνε σε εκείνη την τοποθεσία, μέσα σε εκείνο το χωριό. Αλλά οι κάτοικοι του αλληλεπιδρούν επίσης με ανθρώπους έξω από το χωριό. Παντρεύονται άτομα που ζουν κοντά ή μακριά, και μπορεί να μετακομίσουν ή να φέρουν μια/ ένα σύζυγο να ζήσει εκεί. Σε οποιαδήποτε στιγμή, οι κάτοικοι αυτού του χωριού μπορεί να έχουν αδερφές, αδερφούς, ξαδέρφια, γονείς κια μακρινούς συγγενείς που ζουν κάπου αλλού. Το όριο αυτής της κοινωνίαςδεν είναι τόσο ακριβές. ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΜΕΣΑ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ Μπορεί να υπάρχουν κοινότητες μέσα σε μεγαλύτερες κοινότητες, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών, γειτονιών, εθνών και άλλα όρια. Μπορεί να υπάρχουν γάμοι ή άλλες σχέσεις που ενώνουν χωριά στις δύο μεριές των εθνικών συνόρων. ΟΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΚΙΝΟΥΝΤΑΙ Επιπλέον, εκεί που η τεχνολογία δεν εξαρτάται από την τοπική κηπουρική, οι κάτοικοι της κοινότητας μπορούν να κινούνται. Μπορεί να κινούνται νομαδικά και να πάρουν την αγέλη με τα ζώα τους και να μετακινήθουν μεγάλες αποστάσεις. Μπορεί να είναι κινητές ομάδες ψαράδων που κινούνται κάποιες φορές για να πάνε σε περιοχές που υπάρχουν ψάρια. Μπορεί να είναι κηνυγοί που μετακινούνται για να βρουν θηράματα. ΟΙ ΑΣΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΕΣ Σε αστικές κοινωνίες, μία κοινότητα μπορεί να αποτελείται από ένα μικρό σύνολο ανθρώπων που έχουν κοινές ρίζες. Αυτή η κοινότητα, μπορεί να είναι κομμάτι κάποιας γειτονικής κοινότητας ή κάποιας άλλης τοπικής αστικής κοινότητας. Καθώς τα όρια γίνονται μεγαλύτερα, δημιουργείται περισσότερη ετερογένεια (διαφορές καταγωγής, γλώσσας, θρησκείας ή άλλα χαρακτηριστικά που μπορούν να δημιουργήσουν μία κοινή ταυτότητα). Γενικά (με κάποιες εξαιρέσεις) μία αστική κοινωνία έχει πιο ασαφή όρια, είναι πιο δύσκολο να οριοθετηθεί, έιναι πιο ετερογενής (διαφοροποιημένη), πιο περίπλοκη, και πιο δύσκολο να οργανωθεί με τη χρήση των βασικών μεθόδων για την ανάπτυξη κοινοτήτων, και έχει πιο περίπλοκους στόχους, απο ότι οι επαρχιακές κοινότητες. Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΑΠΟΙΚΙΩΝ Μία ανθρώπινη αποικίαή κοινότητα, δεν είναι μόνο ένα σύνολο κατοικιών. Είναι μία ανθρώπινη (σε επίδεδο κουλτούρας και κοινωνίας) οργάνωση. (Τα σπίτια, τα οποία είναι πολιτιστικά αποτελέσματα της ανθρωπότητας, ανήκουν σε μία από τις έξι διαστάσεις της κοινωνίας και του πολιτισμού, την τεχνολογική διάστση, όπως εξηγείται παρακάτω). Επίσης, δεν είναι μόνο ένα σύνολο ανθρώπων;είναι επίσης ένα κοινωνικο- πολιτισμικό σύστημα; οργανωμένο κοινωνικά. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται γνώση της κοινωνίας- γνώσεις που αποκτούνται μέσω της κοινωνιολογίας. Η κοινότητα έχει δική της ζωή που ξεπερνά το σύνολο των ζωών των κατοίκων της. Ως κοινωνική οργάνωση, η κοινότητα ειναι πολιστική. Βλέπε ΚουλτούραΑυτό σημαίνει ότι έιναι ένα σύστημα συστημάτων, και ότι αποτελείται από πράγματα που μαθαίνονται αντί να μεταδίδονται από γονίδια και χρωμοσώματα. Όλα τα κοινωνικά και πολιτιστικά συστατικά μιας κοινότητας, από την τεχνολογία της μέχρι τις κοινές πεποιθήσεις, διαδίδονται και φυλάσσονται με σύμβολα. Κοινωνική δραστηριοποίηση (η προώθηση της συμμετοχής στην κοινότητα ή η αυτο- βοήθεια) ενεργοποιεί και οργανώνει την κοινότητα. Αυτό σημαίνει ότι η κοινωνική οργάνωση της κοινότητας αλλάζει, είτε ελάχιστα είτε πολύ. Ο ακτιβιστής, λοιπόν, είναι ένας μοχλός κοινωνικής αλλαγής. Η κατανόηση της φύσης της κοινωνικής αλλαγής, η κοινωνική της φύση, σε μία κοινότητα, πρέπει να υπάρχει στα"εργαλεία" του ακτιβιστή. Ο ΑΚΤΙΒΙΣΤΗΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Μπορεί να είναι επικίνδυνο να δοκιμάσεις να αλλάξεις κάτι για το οποίο δεν ξέρεις τίποτα. Άρα έιναι στις αρμοδιότητες του αρχηγού της κινητοποίησης να μάθει κάποια πράγματα από τις επιστήμες της ανθρωπολογία και κοινωνιολογία(1). Ο επιστρατευτής είναι ένας θετικός κοινωνιολόγος, άρα πρέπει να ξέρει κάποια σημαντικά πράγματα του αντικειμένου. (Ενώ η κινητοποίηση είναι μια θετική κοινωνική επιστήμη, δεν έιναι το ίδο πράγμα με τον Κοινωνικό Καθοδηγητή. Βλέπε Κοινωνική Καθοδήγηση.). Παρ' όλο που η επιστήμη της κοινωνιολογίας συνήθως διδάσκεται σε πανεπιστημιακό επίπεδο, και ένας κοινωνικός επιστήμονας χρειάζεται διδακτορικό στις μέρες μας, δεν είναι απαραίτητη όλη αυτή η επίσημη εκπαίδευση. Ξεκινώντας από εδώ, κάνοντας λίγη προσωπική έρευνα της υπάρχουσας λογοτεχνίας, μπορείς να μάθεις ότι χρειάζεσαι για την κοινωνιολογία έτσι ώστε να καταλάβεις την κοινωνική φύση των κοινοτήτων. Το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να μάθεις αναγέρθηκε προηγουμένως, ότι ένας κοινωνικός οργανισμός όπως η κοινότητα έχει δική της ζωή που ξεπερνά τις ζωές των κατοίκων της. Αυτοί οι άνθρωποι ζουν τισ δικές τους αλλαγές καθώς εξείσσονται ως άνθρωποι. Γεννιούνται, μεγαλώνουν, ενηλικιώνονται, παντρεύονται, δουλεύουν, κάποιοι γίνονται διάσημοι αρχηγοί, κάνουν παιδιά, πεθαίνουν. Όλες αυτές οι προσωπικές αλλαγές των ανθρώπων δεν αλλάζουν την κοινωνία ή την κοινότητα. Το δεύτερο πράγμα που πρέπει να μάθεις έχει επίσης προαναφερθεί. ¨ολα τα κοινωνικά και πολιτστικά πράγματα διαδίδονται μέσω συμβόλων, όχι μέσω γονιδίων. Η ανάπτυξη της κοινότητας, που αποτελεί μια μορφή κοινωνικής αλλαγής, απαιτεί αλλαγή στα μηνύματα των συμβόλων και όχι γενετική χειρουργική. ΚΡΑΤΑ ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟ ΜΥΑΛΟ Αν και η κοινωνιολογία μπορεί να είναι ενδιαφέρουσα, ο κινητοποιητής πρέπει να ξέρει παραπάνω πράγματα για είναι καλύτερος. Εφ΄ όσον η ιδέα της "κοινότητας" είναι κοινωνιολογικό κατασκεύασμα, η φύση του "κοινωνικο'υ" είναι σημαντικό να γίνει κατανοητή. Ποια είναι, για παράδειγμα, η "κόλλα" που κρατάει μία κοινόηττα (ή οποιαδήποτε κοινωνική οργάνωση) ενωμένη? Πως μπορούν οι άνθρωποι να αλληλοεξαρτώνται ο ένας από τον άλλον, ενώ παράλληλα πιστεύουν ότι είναι ανεξάρτητοι οργανισμοί? Μπορεί αυτές οι πεποιθήσεις, ακόμα κι αν δνε ισχύουν, να βοηθούν στην ενίσχυση και υποστήριξη της κοινωνικής οργάνωσης? Είναι σημαντικό για τον κινητοποιητή να σημειώσει τις συνδέσεις μεταξύ των κοινωνικών διαστάσεων (επεξηγούνται παρακάτω) που αποτελούν μία κοινότητα. Ενώ οι κοινωνικοί επιστήμονες μπορεί να διαφωνούν για την ακριβή φύσηαυτω΄ν των συνδέσεων, όλοι θα συμφωνήσουν ότι το βασικό χαρακτηριστικό της κοινωνίας (και έτσι των κοινοτήτων μέσα σε μία κοινωνία) είναι οτι αλληλοσυνδέονται. Η κοινότητα, όπως και άλλοι κοινωνικοί θεσμοί, δεν είναι μόνο ένα σύνολο ανθρώπων; είναι ένα μεταβαλλόμενο σύνολο σχέσεων, συμπεριλαμβανομένων των συμπεριφορων των μελών της. Να θυμάσαι οτι ο στόχος για την κοινότητα είναι η ενδυνάμωση. Η γνώση του τι είναι κοινότητα, και την κοινωνική και πολιτστική της φύση, θα σε βοηθήσει να μάθεις τι είναι αυτό που ενδυναμώνεται από τισ δικές σου προσπάθειες. Η ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΜΑΘΑΙΝΕΤΑΙ Αναφέραμε προηγουμένως ότι η κοινότητα είναι ένας πολιτιστικός οργανισμός, και οτι ειναι κάτι παραπάνω από τους ανθρώπους που την αποτελούν. Κουλτούρα στις κοινωνικές επιστήμες είναι κάτι πολύ παραπάνω από την όπερα και το μπαλέτο, άρα τι είναι? Η κουλτούρααποτελείται από όλα εκείνα τα πράγματα, συμπεριλαμβανομένων των πράξεων και πεποιθήσεων που οι άνθρωποι μαθαίνουν, που τους κάνουν ανθρώπους. Η κουλτούρα περιλαμβάνει δημιουργημένη συμπεριφορά, αλλά όχι πράγματα που καθορίζονται γενετικά. Η κουλτούρα διαδίδεται μέσω συμβόλων, ποτέ από χρωμοσώματα. Ενώ κάποια πράγματα της κουλτούρας μαθαίνονται στην παιδική ηλικία (για παραδειγμα, ο τρόπος που μιλάμε), άλλα πράγματα μαθαίνονται από ενήλικες. Όταν ο ακτιβιστής λαμβάνει μέρος στην προώθηση της κοινωνικής αλλαγής, προωθεί τη γνώση νέων ιδεών και συμπεριφορών. Όταν η κουλτούρα μαθαίνεται πρώτα, από ένα παιδί, για να γίνει άνθρωπος, η διαδικασία λέγεται κοινωνικοποίηση. Όταν ξαναμαθαίνεται, όταν για παράδειγμα ένασ άνθρωπος μετακομίζει σε μία διαφορετική κοινωνία, ή όταν μια κοινωνία αλλάζει απέναντι σοτν άνθρωπο, λέγεται επανακοινωνικοποίηση.Εφ΄ όσον εσύ, ως ο κινητήριος μοχλός λαμβάνεις μέρος στην πρόκλησητης κοινωνικής αλλαγής στην κοινότητα, θα αντιμετωπίσεις την επανακοινωνικοποίηση. Άρα χρειάζονται εκπαιδευτικές ικανότητες για ενηλίκους. Ο κοινωνιολογικός ορισμός της "κουλτούρας", που σημαίνει "κοινωικοπολιτικό σύστημα", που είναι η κοινωνία, δεν είναι ο καθημερινός ορισμός της κουλτούρας, κατα τον οποίο οι άνθρωποι συνήθως σκέφτονται μόνο τον χορό ή τις τέχνες (αυτά ανήκουν μόνο σε μία από τις έξι διαστάσεις της κουλτούρας, την αισθητική). Η ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΞΕΠΕΡΝΑ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ Η κουλτούρα είναι υπεροργανική (και η κοινότητα είναι πολιτιστική). Το να καταλάβεις τον ορισμό, "υπεροργανική", είναι σημαντικό για την κατανόηση της κοινότητας. Όπως το οργανικό επίπεδο βασίζεται σε μη- οργανικό (τα ζωντανά μόρια αποτελούνται από μη ζωντανά άτομα. ένας σκύλος ή ένα δέντρο δεν είναι μόρια αλλά αποτελούνται από μόρια), έτσι το υπεροργανικό βασίζεται στο οργανικό (η κοινωνία δεν είναι ένας ανθρώπινος οργανισμός αλλά αποτελείται από ανθρώπινους οργανισμούς). Αυτό σημαίνει ότι, κατά τη δραστηριοποίηση της κοινότητας, ο ακτιβιστής πρέπει πάντα να διαχωρίζει τι συμβαίνει στην κοινότητα, σε αντίθεση με το τι συμβαίνει σε συγκεκριμένους ανθρώπους. Χρησιμοποιούμε τη λέξη "διαπερνά" εδώ με την έννοια "πηγαίνει παραπάνω". Δεν έχει κάποια θρησκευτική σημασία σε αυτή τη χρήση. Όπως το δέντρο, ως ένας ζωντανός οργανισμός διαπερνά τα άτομα, κύτταρα και μόρια που τον αποτελούν, έτσι και μια κοινότητα, ή οποιαδήποτε κοινωνική οργάνωση σε μια κοινωνία, διαπερνά τους ανθρώπους που την αποτελούν. Το δέντρο ή ο σκύλος δεν θα υπήρχαν χωρίς τα μόρια ή τα άτομα τους, έτσι και η κοινότητα δεν θα υπήρχε χωρίς τους ανθρώπους που την αποτελούν. Οι αρχές που επηρεάζουν ένα άτομο ή ένα μόριο (σε ένα σκύλο ή ένα δέντρο), δεν είναι οι ίδιες με αυτές που επηρεάζουν το σκύλο ή το δέντρο. Οι δυνάμεις που επηρεάζουν έναν ανθρώπινο οργανισμό (σε μία κοινότητα) δεν είναι οι δυνάμεις που επηρεάζουν την ανάπτυξη της κοινότητας. Ένας καλός ακτιβιστής πρέπει να καταλάβει τη φύση της κοινωνικής αλλαγής στην κοινότητα, και να είναι ικανός/ 'η να διαχωρίσει τις αλλαγές που υφίστανται οι άνθρωποι στην κοινότητα. Για να γίνει αυτό, εσύ ο ακτιβιστής πρέπει να αναπτύξεις μία κοινωνική αντίληψηκαι να δεις πως η κοινότητα ξεπερνά τους κατοίκους της. Η ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΥΠΕΡΟΡΓΑΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Η κοινότητα μπορεί να αντιμετωπιστεί ως ένας οργανισμός (είναι οργανωμένη; έχει όργανα). Ζει και λειτουργεί ακόμα και όταν οι άνθρωποι της πηγαινο- έρχονται, γεννιούνται ή πεθαίνουν. Όπως ένα ζωντανό κύτταρο, φυτό ή ζώο, ξεπερνά τα άτομα του, έτσι και ένας θεσμός, μία συμπεριφορά, ή μια κοινότητα, ξεπερνά τους ανθρώπους. Η συμπεριφορά ενός ατόμου ή η ζωή ενός μορίου συμβαίνει σύμφωνα με διαφορετικές δυνάμεις απ΄οτι το ζωντανό φυτό ή ζώο στο οποίο το άτομο ή το μόριο βρίσκεται. Έτσι, επίσης, ένας άνθρωπος είναι υποκείμενος σε ένα διαφορετικό σύνολο δυνάμεων από μία κοινωνική οργάνωση, όπως για παράδειγμα η κοινότητα στην οποία βρίσκεται. Μία πεποίθηση, για παράδειγμα, πιστεύεται από ζωντανούς ανθρώπους, αλλά αυτή η πεποίθηση μπορεί συνεχίσει να υπάρχει μέσω άλλων ανθρώπων αφού οι πρώτοι που πίστεψαν σε αυτήν έχουν πεθάνει. Το ίδιο ισχύει για ένα θεσμό όπως ο γάμος, μία οργάνωση όπως μία εναέρια δύναμη, μία πόλη σαν την Kumasi, ένα έθιμο όπως το να δίνεις το χέρι, ένα εργαλείο όπως η τσάπα, ή ένα σύστημα όπως η διαφήμιση. Όλα αυτά ξεπερνούν τους ανθρώπους που τα κουβαλάνε. Η κοινωνία, λοιπόν, είναι ένα σύστημα - όχι ένα μη- οργανικό σύστημα όπως μια μηχανή, όχι ένα μη- οργανικό σύστημα όπως ένα δέντρο, αλλά ένα υπεροργανικό σύστημα κατασκευασμένο από μαθημένες ιδέες, προσδοκίες και συμπεριφορές των ανθρώπων. Σκεφτείτε ότι υπάρχουν τρία επίπεδα οργάνωσης; μη- οργανικό, οργανικό, υπεροργανικό. Παρ' όλο που η κοινότητα είναι ένα πολιτιστικό σύστημα (στο ότι ξεπερνά τους ανθρώπους) μην σκεφτείτε ότι η κοινότητα είναι ένα αρμονικό ενιαίο σύνολο. Δεν είναι. Είναι γεμάτη κλίκες δυσκολίες και διαμάχες, βασισμένες σε διαφορές φύλου, θρησκείας, πλούτου, εθνικότητας, κοινωνικού επιπέδου, μορφωτικού επιπέδου, εισοδήματος, ιδιοκτησία κεφαλαίου, γλώσσας και άλλων παραγόντων. Για να προωθηθεί η συμετοχή στην κοινότητα και την ανάπτυξη, είναι η αρμοδιότητα του δραστηριοποιητή να φέρει όλα αυτά τα πράγματα μαζι, να ενθαρρύνει την ανεκτικότητα και το ομαδικό πνεύμα, και να αποκτά αποφάσεις συγκατάθεσης. Για να προωθήσεις την κοινωνική αλλαγή σε μία κοινότητα, είναι απαραίτητο να ξέρεις πως λειτουργεί το σύστημα, άρα και το πως θα αντιδράσει σε αλλαγές, και στις δικές σου παρεμβάσεις. Όπως ένας μηχανικός (ένας θετικός φυσικός επιστήμονας) πρέπει να ξέρει πως λειτουργεί μια μηχανή, ο βοηθός στην κοινότητα (ένας θετικός κοινωνικός επιστήμονας) πρέπει να ξέρει πως λειτουργεί η κοινότητα. Για να γνωρίσει πως λειτουργεί η κοινότητα ένας δεν πρεπει να ανθρωπομορφίσει την κοινότητα. Το να "ανθρωπομορφείς" σημαίνει το να δίνεις ανθρώπινα χαρακτηριστικά σε ένα μη- ανθρώπινο οργανισμό (για παράδειγμα, το να σκέφτεσαι ότι οι πάπιες και οι αρκούδες έχουν "οικογένειες" όταν η "οικογένεια" είναι ανθρώπινος οργανισμός). Μια κοινότητα δεν μιλάει, δεν σκέφτεται, δεν αισθάνεται, και δεν δρα ως ανθρώπινος οργανισμός. Είναι μια υπεροργανική οντότητα, άρα κινείται, αντιδρά, αναπτυσσεται, και συμπεριφέρεται μέσω διαφορετικών αρχών, δυνάμεων και μηχανισμών από ότι ένας άνθρωπος κάνει. ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ; ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ Όταν λέμε ότι η κοινόητα δεν είναι το ίδιο πράγμα όπως ένας άνθρωπος, εννοούμε οτι δεν έχει συναισθήματα, κεφάλι, σκέψεις, πόδια ή ασχολίες. Έχει, όμως, διαφορετικά πράγματα, που εφαρμόζονται σε κοινωνικούς οργανισμούς και κουλτούρα αντί σε ανθρώπους. Ένας σημαντικός τρόπος για την ανάλυση της κοινότητας, ο διαχωρισμος της σε διαφορετικά κομμάτια, είναι η χρήση έξι πολιτιστικών "διαστάσεων". Χρησιμοποιούμε τη "διάσταση"διότι αυτές είναι αναλυτικές κατηγορίες, δημιουργημένες από εμάς τουσ ανθρώπους, αντί να είναι βασισμένα σε παρατηρητέα μέρη (όπως μέρη του σώματος¨κεφάλι, χέρια, πόδια). Σε μία από τις εκπαιδευτικές ενότητες, Κοινοτική Έρευνα, θα δείτε ότι αυτές οι έξι πολιτιστικές διαστάσεις (συν την γεογραφία και τη δημογραφία) μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως οργανωτικές κατηγορίες για εσένα, να ψάξεις, παρατηρήσεις, και να καταλάβεις την κοινόηττα στην οποία πρόκειται να δουλέψεις. Στα μαθηματικά, ένα αντικείμενο έχει τρεις διαστάσεις, όπως το ύψος, πλάτος και βάθος, τέσσερις αν συμπεριλάβεις το χρόνο. Ασχέτως με το πόσο μικρό ή με ποιους τρόπους κόβεις αυτό το αντικείμενο, κάθε κομμάτι θα έχει πάλι τις ίδιες διαστάσεις. Έτσι και μια κοινωνικοπολιτική οντότητα όπως οι κοινότητα. Ασχέτως με το πόσο μικρό και με ποιους τρόπους κόβεις ένα αντικείμενο πολιτισμού, θα έχει πάντα τις έξι διαστάσεις του. Οι διαστάσεις αυτές τισ κοινότητας συμπεριλαμβάνουν:
Καθεμιά από αυτές τις διαστάσεις της κουλτούρας διαδίδονται μέσω συμβόλων (όχι γονιδίων) και αποτελούνται από συστήματα ιδεών και πεποιθήσεων που μαθαίνονται. Δεν είναι "απόψεις" της κουλτούρας; είανι διαστάσεις. Οι πολιτιστικές διαστάσεις μπορεί να διαφέρουν σε μέγεθος, αλλά από τον ορισμό τους καταλαμβάνουν το σύνολο. Όλα αυτά είναι συστήματα μέσα σε κάθε κοινωνικό (ή πολιτστικό) σύστημα. Βασίζονται σε συμπεριφορά που μαθαίνεται, ποθ ξεπερνά τους ανθρώπους οι οποίοι έμαθαν κομμάτια από αυτά. Αν μία από τις διαστάσεις της κουλτούρας λείπουν, τότε όλες λείπουν. Δεν μπορείς να δειςμία κοινωνική ή πολιτιστική διάσταση, όπως μπορείς να δεις έναν άνθρωπο Ελέφαντας. Ο κάθε άνθρωπος δείχνει καθεμιά από τις έξι διαστάσεις της κουλτούρας. Για έχει επίγνωση της κοινωνίας, ο ακτιβιστής πρέπει να είναι ικανός να αναλύσει και τις έξι διαστάσεις, και τισ μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις, ακόμα και αν μπορεί να δει μόνο ανθρώπους, όχι αυτές τις διαστάσεις. Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ Η τεχνολογική διάσταση της κοινότητας είναι το κεφάλαιο, τα εργαλεία και οι ικανότητες, και οι τρόποι αντιμετώπισης του φυσικού περιβάλλοντος. Είναι το διασυνδετικό στοιχείο μεταξύ ανθρωπότητας και φύσης.Θυμήσου ότι δεν είανι τα φυσικά εργαλεία από μόνα τους που αποτελούν την τεχνολογική διάσταση, αλλα είναι οι μαθημένεςιδέες και συμπεριφορά που επιτρέπουν στους ανθρώπους να εφεύρουν, χρησιμοποιήσουν και να διδάξουν άλλους για τα εργαλεία. Η τεχνολογία είναι τόσο μία πολιτιστική διάσταση όσο πεποιθήσεις και πρότυπα αλληλεπίδρασης; είναι συμβολικό. Αυτή η πολιτιστική διάσταση είναι αυτό που ο οικονομολόγος θα έλεγε "πραγματικό κεφάλαιο" (σε αντίθεση με το "οικονομικό κεφάλαιο"). Είναι κάτι αξίας αλλά δεν παράγεται για απευθείας κατανάλωση, αλλά με σκοπό να χρησιμοποιηθεί για να αυξηθεί η παραγωγή (άρα περισσότερος πλούτοςστο μέλλον; επένδυση. Στην ανάπτυξη δυνατοτήτων, είναι ένα από τα δεκαέξι συστατικά δύναμης που αλλάζει (αυξάνεται) καθώς μία οργάνωση ή μία κοινότητα γίνεται δυνατότερη. Στον πόλεμο εναντίον της φτώχειας, η τεχνολογία προσφέρει ένα σημαντικό πακέτο από όπλα. Για έναν άνθρωπο ή μια οικογένεια, η τεχνολογία συμπεριλαμβάνει το σπίτι τους, τα έπιπλα και τις οικιακές συσκευές, συμπεριλαμβανομένων των συσκευών της κουζίνας, πόρτες, παράθυρα, κρεβάτια και φωτιστικά. Η γλώσσα, η οποία είανι ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά του να είσαι άνθρωπος, ανήκει στην τεχνολογική διάσταση (είναι ένα εργαλείο). Αυτό συνδέεται επίσης με επικοινωνιακά εργαλεία όπως το ραδιόφωνο, τηλέφωνο, τηλεόραση, βιβλία και γραφομηχανές (τώρα υπολογιστές). Σε μία εταιρεία η τεχνολογία περιλαμβάνει τα γραφεία, οι υπολογιστές, το χαρτί, καρέκλες,στυλό, τηλέφωνα, τουαλέτες και εστιατόριο. Κάποιοι οργανισμοί έχουν συγκεκριμένη τεχνολογία: μπάλες και φόρμες για ποδοσφαιρικές ομάδες, πίνακες και θρανία για σχολεία, στασίδια για την εκκλησία, όπλα για την αστυνομία και μικρόφωνα και κεραίες για ραδιοφωνικούς σταθμούς. Σε μία κοινότητα, η τεχνολογία περιλαμβάνει εγκαταστάσεις όπως τις δημόσιες τουαλέτες και τα σημεία νερού, δρόμους, κλινικές, σχολεία, πινακίδες δρόμου, πάρκα, κοινοτικά κέντρα, βιβλιοθήκες, και αθλητικά γήπεδα. Ιδιωτική τεχνολογία μπορεί να περιλαμβάνει μαγαζιά, εργοστάσια, σπίτια και εστιατόρια. Όταν ο ακτιβιστής ενθαρρύνει μία κοινότητα για να χτίσει μια τουαλέτα ή ένα πηγάδι, νέα τεχνολογία εισάγεται. Ένα πηγάδι (ή μία τουαλέτα) είναι τόσο ένα εργαλείο όσο ένα σφυρί ή 'ενας υπολογιστής. Γενικά, (αν και υπάρχουν εξαιρέσεις) η τεχνολογία είναι η ευκολότερη από τις έξι διαστάσεις για την εισαγωγή πολιτιστικών ή κοινωνικών αλλαγών. Είναι ευκολότερο να εισάγεις ένα ραδιόφωνο από το να προτείνεις μία θρησκευτική πεποίθηση, νέες αξίες ή ένα νέο είδος οικογένειας. Παραδόξως, όμως, η εισαγωγή νέας τεχνολογίας (από εφεύρεση ή δανεισμό) θα οδηγήσει σε αλλαγές και στις υπόλοιπες πέντε διαστάσεις της κουλτούρας. Να θυμάσαι ότι υπάρχουν πάντα εξαιρέσεις; στην κοινωνία Amish, για παράδειγμα υπάρχει η συνειδητή απόφαση να αποφεύγουν την εισαγωγή καινούριων τεχνολογιών. Βασίζονται στη χρήση παλαιότερης τεχνολογίας (χωρίς αυτοκίνητα, μηχανές και ραδιόφωνο), όπως για παράδειγμα τη χρήση κάρων και οργωτικών μηχανών που σέρνονται από άλογα. Αυτές οι αλλαγές δεν προβλέπονται εύκολα και δεν πάνε πάντοτε προς τη σωστή κατεύθυνση. Αφού συμβούν, μπορεί να φαίνονται λογικές, ακόμα κι αν δεν έχει γίνει η πρόβλεψη τους. Στην ανθρώπινη ιστορία, η τεχνολογία έχει γενικά αλλάξει με το να γίνεται πιο περίπλοκη, πιο εξελιγμένη, και με μεγαλύτερο έλεγχο της ενέργειας. Μία μορφή δεν αντικαθιστά επιτόπου κάποια άλλη (παρ' όλο που το καμουτσίκι έχει φύγει από τη μόδα από τη στιγμή που η αυτοκίνηση αντικατέστησε τα άλογα εδώ και έναν αιώνα αλλαγών). Οι αλλαγές είναι συνήθως συσσωρευτικές, με τα παλαιότερα εργαλεία να χάνονται αν γίνουν σχετικά λιγότερο χρήσιμα, λιγότερο αποδοτικά και πιο ακριβά. Στη διάρκεια της ιστορίας το μάζεμα της σοδειάς και το κηνύγι αντικαταστάθηκαν από την γεωργία (εκτός από κάποια μικρά σύνολα ανθρώπων). Επίσης, η γεωργία έδωσε τη θέση της στη βιομηχανία. Οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν ακόμα λιγότερο αποδοτικές τεχνολογίες συνήθως βρίσκονται στο περιθωρίο και έρχονται αντιμέτωποι με τη φτώχεια. Όπου η τεχνολογία είναι πολύ αναπτυγμένη (για παράδειγμα στις τεχνολογίες πληροφοριών, το διαδίκτυο και τουσ υπολογιστές) χρησιμοποιείτε μόνο από ένα μικρό ποσοστό του πληθυσμού. Οι τεχνολογίες που εισάγουν οι ακτιβιστές μπορεί να ανήκουν στην ιατρική (κλινικές και φάρμακα) και υγεία (καθαρό νερό). Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ Η οικονομική διάσταση της κοινότητας αφορά τους διάφορους τρόπους και μέσα παραγωγής καθώς και την κατανομή σπάνιων και χρήσιμων προιόντων και υπηρεσιών (πλούτος), είτε αυτό γίνεται μέσω της ανταλλαγής δώρων, υποχρεώσεων, αντιπραγματισμού, εμπόριο, ή κρατικών επιχορηγήσεων.Δεν είναι τα υλικά αντικείμενα όπως τα χρήματα που αποτελούν την οικονομική διάσταση της κουλτούρας, αλλά οι ιδέες και οι συμπεριφορές που δίνουν αξία στο χρήμα (και σε άλλα αντικείμενα) από τους ανθρώπους, που έχουν δημιουργήσει το οικονομικό σύστημα που χρησιμοποιούν. Ο πλούτος δεν είναι αποκλειστικά τα χρήματα, όπως η φτώχεια δεν είναι αποκλειστικά η έλλειψη χρημάτων. Ο πλούτος είναι ανάμεσα στα δεκαέξι συστατικά της κοινοτικής δύναμης ή της οργανωτικής δυνατότητας. Όταν ο οργανισμός ή η κοινότητα έχει περισσότερο πλούτο (που μπορεί να χειριστεί ως οργάνωση ή ως κοινότητα), έχει περισσότερη δύναμη και ικανότητα να καταφέρει τα πράγματα που θέλει να καταφέρει. Κατα τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας, η τάση στην οικονομική αλλαγή είναι συνήθως από το πιο απλό στο πιο περίπλοκο. Ένα σύστημα δεν αντικαθιστούσε επιτόπου ένα άλλο, αλλά νέα συστήματα προστίθονται, και αυτά που είναι λιγότερο αποτελεσματικά σιγά σιγά χάνονται. Σε απλά και μικρά σύνολα, ο πλούτος (οτιδήποτε ήταν σπάνιο και χρήσιμο) μοιράζονταν σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της οικογένειας. Όταν κάποιος ερχόταν σπίτι με φαγητό ή με ρούχα, μοιραζόταν στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας με καμία προσδοκία άμεσης ανταλλαγής. Καθώς η κοινωνία γινόταν πιο περίπλοκη, και διαφορετικά σύνολα ανθρώπων έρχονταν σε επαφή μεταξύ τους, το απλό εμπόριο με διάφορα είδη ανταλλαγών χρησιμοποιήθηκε. Η διανομή μέσα στην οικογένεια γινόταν ακόμα με τον ίδιο τρόπο. ΚΑθώς ο αντιπραγματισμός γινόταν πιο περίπλοκος, νέοι θεσμοί προστέθηκαν για να διευκολύνουν τα οικονομικά: συνάλλαγμα, λογαριασμοί, τράπεζες, πίστωση, πιστωτικές κάρτες και χρεωστικές κάρτες. Αυτό δεν αντικατέστησε αμέσως προηγούμενες τακτικές, αλλά η δωροδοκία και η οικογενειακή διανομή έγινε σιγά σιγά μικρότερη σε σύγκριση με τη μεγάλη ποικιλία συστήματων διανομής και ο αντιπραγματισμός έγινε λιγότερο σημαντικός. Να θυμάσαι ότι το συναλλαγμα (χρήματα) δεν έχει αξία από μόνο του. Έχει αξία μόνο επειδή η κοινωνία - η κοινότητα και η κουλτούρα- του έχουν δώσει αξία. Ένας λογαριασμός των εκατό ευρώ, για πράδειγμα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ανάψουμε μία φωτιά ή για να στρίψουμε ένα τσιγάρο, αλλά η ονομαστική του αξία είναι κάτι παραπάνω από αυτό. Σε οποιαδήποτε κοινότητα, υπάρχουν διάφοροι τρόποι κατανομής του πλούτου. Είναι σημαντικό για σένα να γνωρίσεις ποιοι είναι αυτοί οι τρόποι, και τι πράγματα μπορούν να δωθούν, τι να αγοραστεί και τι να πουληθεί. Σε πολλές κοινωνίες κάποια είδη πλούτου δεν κατανέμονται μέσω της αγοράς, όπως για παράδειγμα οι σεξουαλικές χάρες, οι σύζηγοι, η φιλοξενία, τα παιδιά και η διασκέδαση. Υπάρχει ποικιλία. Το να μάθεις πως γίνεται η κατανομή και ποιες είναι οι συνθήκες κάτω από τις οποίες γίνεται, καθώς και από ποιους είναι κομμάτι της έρευνας που πρέπει να κάνεις. Όταν μία κοινότητα αποφασίζει να κάνει διανομή νερού με βάση το διαμέρισμα για όλους τους κατοίκους, ή να κάνει διανομή με βάση το κάθε δοχίο νερού που αποκτάται, τότε μία απόφαση έχει παρθεί ανάμεσα σε δύο διαφορετικά συστήματα οικονομικής κατανομής. Ο ακτιβιστής πρέπει να ενθαρρύνει την κοινότητα να διαλέξει τι θέλει έτσι ώστε να ταιριάζει με τις βασικές αξίες και συμπεριφορές. (Ένας καλός ακτιβιστής δεν θα προσπαθήσει να επιβάλλει τη δική του/ της ιδέα του ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος διανομής; τα μέλη της κοινότητας πρέπει να συμφωνήσουν όλα μαζί και να πάρουν μία απόφαση). Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ Η πολιτική διάσταση της κοινότητας αφορά τους διάφορους τρόπους και μέσα κατανομής εξουσίας και λήψη αποφάσεων. Δεν είναι το ίδιο πράγμα με την ιδεολογία, που ανήκει στη διάσταση των αξιών. Συμπεριλαμβάνει, αλλά όχι μόνο, κυβερνητικά είδη και συστήματα διοίκησης. Συμπεριλαμβάνει επίσης τον τρόπο που οι άνθρωποι σε μικρά σύνολα παίρνουν αποφάσεις, όταν δεν υπάρχει η παρουσία κάποιου αρχηγού.Η πολιτική εξουσία είναι ανάμεσα στα δεκαέξι συστατικά της κοινωνικής δύναμης ή της οργανωτικής δυνατότητας. Όσο περισσότερη πολιτική δύναμη και επιρροή υπάρχει τόσο περισσότερα θα είναι τα επιθυμητά αποτελέσματα. Ένας ακτιβιστής πρέπει να είναι ικανός να καταλάβει τα διαφορετικά είδη αρχηγών που υπάρχουν στην κοινότητα. Κάποιοι μπορεί να έχουν παραδοσιακή ή γραφειοκρατική εξουσία; άλλοι μπορεί να έχουν χαρίσματα και προσωπικές αξίες. Δουλεύοντας σε μια κοινόητα, ο ακτιβιστής πρέπει να έιναι ικανός να βοηθήσει στην ανάπτυξη της ήδη υπάρχουσας δύναμης και συστήματος λήψης αποφάσεων έτσι ώστε να προωθήσει την ενότητα της κοινότητας και τη συνολική λήψη αποφάσεων που ενισχύει όλη την κοινότητα, όχι απλά κάποια συμφέροντα. Κατά τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας, η ηγεσία (δύναμη και επιρροή) ήταν αρχικά προσωρινή και λιτή. Σε μία μικρή ομάδα κηνυγών, ο αρχηγός μπορεί να είναι ο οποιοσδήποτε προτείνει και οργανώενει το κηνύγι. Σε μικρές ομάδες, δεν υπήρχαν αρχηγοί ή βασιλείς, και αυτά τα σύνολα ονομάζονται από τους ανθρωπολόγους ως "ακέφαλα". Καθώς η ιστορία προοδεύει, τα πολιτικά συστήματα γίνονται πιο περίπλοκα, και η δύναμη και η επιρροή αυξάνονταν και επιρρέαζαν μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων. Τα επίπεδα της πολιτικής εξέλιξης, και της ιεραρχίας, διέφερε από ακέφαλους, ομάδες, φυλές, από τη βασιλεία έως το εθνικό κράτος. Σε μια απλή ομάδα, υπάρχει πολύ μικρή διαφορά στο βαθμό εξουσίας και επιρροής μεταξύ του αρχηγού και του χαμηλότερου μέλους της ομάδας. Κάνε τη σύγκριση αυτού με το βαθμό εξουσίας και δύναμης του Προέδρου της Αμερικής με κάποιον που καθαρίζει τις τουαλέτες σε κάποιο ξενοδοχείο στην Washington. Οι κοινότητες, συμπεριλαμβανομένης αυτής στην οποία εργάζεσαι, έχουν όλες ένα πολιτικό σύστημα και κάποια απόσταση μεταξύ το μεγαλύτερο και λιγότερο βαθμό εξουσίας μεταξύ ανθρώπων αλλά και ομάδων. Είναι η πρώτη σου αρμοδιότητα να καταλάβεις πως λειτουργεί το σύστημα, πως η δύναμη και η επιρροή διανέμονται (όχι πάντα με τον ίδιο τρόπο) και τι αλλαγές συμβαίνουν. Θα έχεις κάποια επιρροή σε αυτή την εξουσία καθώς βοηθάς στη δημιουργία μια επιτροπής ανάπτυξης. Και τα είσαι υπεύθυνος/ η στο να ενθαρρύνεις την ανάπτυξη της πολιτικής περιπλοκότητας αν αυτό είναι μία τέτοια επιτροπη σε αυτή την κοινότητα. Η ΘΕΣΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ Η κοινωνική ή θεσμική διάσταση της κοινότητας αποτελείται από τους τρόπους που οι άνθρωποι δρουν, αντιδρούν και επιδιώκουν από τους άλλους να δρουν και να αντιδρούν. Συμπεριλαμβάνει θεσμούς όπως ο γάμος ή η φιλία, ρόλους σαν αυτούς της μητέρας ή της αστυνομίας, κοινωνική τάξη και άλλα πρότυπα ανθρώπινης συμπεριφοράς.Η θεσμική διάσταση της κοινωνίας είναι αυτό που όσοι δεν είναι κοινωνιολόγοι σκέφτονται πρώτο όταν ακούνε τη λέξη "κοινωνιολογία". Παρ' όλα αυτά, είναι μόνο η μία από τις έξι διαστάσιες της κοινωνικής οργάνωσης (κουλτούρα). Η διάσταση έχει να κάνει με το πως οι άνθρωποι δρουν σε σχέση με τους άλλους, τις προσδοκίες τους, τις εικασίες τους, τις κρίσεις τους, τις προβλέψεις τους, τις απαντήσεις και αντιδράσεις. Αφορά σε πρότυπα σχέσεων που κάποιες φορές αναγνωρίζονται μέσω ρόλων και επιπέδων, και τη δημιουργία συνόλων και θεσμώνπου προέρχονται από αυτά τα πρότυπα. Μία "πεθερά", για παράδειγμα, είναι και ένας ρόλος και ένας θεσμός. Σε μια κοινότητα, η κοινωνική οργάνωση της κοινότητας είναι το σύνολο όλων των αλληλεπιδράσεων και προτύπων. Το επίπεδο της οργάνωσης (ή η περιπλοκότητα της οργάνωσης), ο βαθμός της κατανομής της εργασίας, το βαθμό της κατανομής των ρόλων, είναι ένα ακόμα από τα δεκαέξι συστατικά της κοινοτικής δύναμης ή της οργανωτικής δυνατότητας. Όσο πιο οργανωμένη, και όσο πιο αποδοτικά οργανωμένη είναι (κι εσύ μπορείς να βοηθήσεις στο να γίνει έτσι), τόσο πιο πολύ δυνατότητα έχει να καταφέρει τους στόχους της. Όπως και με τις άλλες διαστάσεις, κατά τη διάρκεια της ιστορίας, η γενική τάση ήταν από το απλό στο περίπλοκο. Σε απλές παλιές κοινωνίες, η οικογένεια ήταν η κοινόηττα. Η οικογένεια όριζε όλους τους ρόλους και τις θέσεις. Καθώς οι κοινωνίες γινόντουσαν πιο περίπλοκες, έτσι και οι οικογένειες έγιναν πιο περίπλοκες, τότε νέες μη- οικογενειακές σχέσεις αναπτύχθηκαν και αναγνωρίστηκαν. Αργότερα, η σημασία της οικογενείας ελλατώθηκε κι άλλο αάμεσα σε άλλα είδη σχέσεων. Κάθε φορά που ένας νέος ρόλος δημιουργείται, με τις αρμοδιότητες, δικαιώματα και πρότυπα συμπεριφορά, η κοινωνία γίνεται πιο περίπλοκη. Αν ενθαρρύνει της δημιουργία μιας νέας επιτροπής ανάπτυξης, με επίσημες θέσεις και μέλη, ύστερα η κοινότητα θα είναι πολύ περισσότερο περίπλοκη. Μία μικρή επαρχιακή κοινωνία χωρίς νοσοκομείο ή σχολείο είανι πολύ πιθανόι να αποτελείται από ανθρώπους που όλοι έχουν κάποια σχέση μεταξύ τους, είτε μεσω γάμων ή/ και άλλων σχέσεων. Αν πείσεις αυτή την κοινόηττα να χτίσει ένα σχολείο ή μια κλινική, με μισθωτούς δασκάλους/ ες ή εργαζόμενους στον τομέα της υγείας (συνήθως από άλλες περιοχές) , τότεαυξάνεις την κοινωνική περιπλοκότητα της κοινότητας. Μ' αυτό τον τρόπο, προφανώς η κοινωνική διάσταση μοιάζει με την τεχνολογική διάσταση στο ότι είναι λιγότερο δύσκολο να προτείνεις αλλαγές. (σε σχέση με τις άλλες διαστάσεις και ιδιαίτερα τις δυο τελευταίες) Όπως με όλες τις έξι διαστάσεις, μια αλλαγή σε μία όπως την κοινωνική διάσταση, θα ε΄χει επιρροή στις υπόλοιπες πέντε διαστάσεις. Για να πετύχει, ο ακτιβιστής, πρέπει να ξέρει ποιοι είναι οι τοπικοί θεσμοί, ποιοι ρόλοι υπάρχουν για τους άντρες και ποιοι για τις γυναίκες, και ποιες είναι οι βασικές μορφές κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Η ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ- ΑΞΙΩΝ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ Η αισθητική- αξιών διάσταση της κοινότητας είναι η δομή των ιδεών, κάποιες φορές παράδοξα, ασύμφωνα, ή αντιφατικά, που οι άνθρωποι έχουν για το καλό και το κακό, για το όμορφο και το άσχημο, το σωστό και το λάθος, σύμφωνα με τα οποία οι άνθρωποι δικαιολογούν τις πράξεις τους.Οι τρεις άξονες σύμφωνα με τους οποίους οι άνθρωποι κρίνουν όλοι εξαρτώνται από τις γνώσεις τους στην παιδική ηλικία. Αυτά συμπεριλαμβάνουν την κρίση μεταξύ του σωστού και του λάθους, μεταξύ του καλού και του κακού και μεταξύ του όμορφου και του άσχημου, όλα βάση των κοινωνικών και κοινοτικών αλλαγών. Δεν αποκτιούνται μέσω των γονιδίων, αλλά μέσω της κοινωνικοποίησης. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να επαναμαθευτούν; οτι μπορούμε να αλλάξουμε την κριτική μας σκέψη. Παρ' όλα αυτά οι αξίες αλλάζουν υπερβολικά δύσκολα σε μια κοινότητα, ειδικά αν οι κάτοικοι πιστέψουν οτι γίνεται μια προσπάθεια να τους αλλάξουν. Αλλαγές γίνονται, καθώς η κοινότητα εξελίσσεται, αλλά η αλλαγή δεν μπορεί να είναι βιαστική ή να καθοδηγείται από εξωτερικούς παράγοντες ή ενσυνείδητη εκμετάλλευση. Τα κοινά κοινοτικά πρότυπα είναι σημαντικά στην ταυτότητα της κοινότητας και του ανθρώπου; και πάντα εξαρτάται από τις αξίες στις οποίες κάποιος πιστευεί. Ο βαθμός κατά τον οποίο τα κοινοτικά ή οργανωτικά μέλη μοιράζονται αξίες και/ ή σέβονται τις αξίες των άλλων, είανι ένα σημαντικό συστατικό ανάμεσα στα δεκαέξι συστατικά δύναμης και δυνατότητας. Οι αξίες αλλάζουν καθώς η κοινότητα γίνεται πιο περίπλοκη, πιο ετερογενής, και πιο συνδεδεμένη στον κόσμο. Οι αλλαγές στις αξίες προέρχονται από αλλαγές στην τεχνολογία, στην κοινωνική οργάνωση, και όχι από την εισαγωγή στη μορφή μαθήματος, άμεσων αλλαγών. Φαίνεται ότι δεν υπάρχει μια γενική κατεύθυνση αλλαγής στην ανθρώπινη ιστορία, ότι οι κρίσεις γίνονται πιο φιλελεύθερες, πιο ανεκτικές, πιο καθολικές, πιο εκλεκτικές, - ή λιγότερο- καθώς οι κοινωνίες γίνονται πιο εξιδικευμένες και περίπλοκες. Κοινότητες σε οποιδήποτε από τα δύο άκρα της κοινωνικής περιπλοκότηταας δείχνουν διάφορους βαθμούς ακαμψίας. Αλλά, μέσα σε κάθε κοινότητα υπάρχει συνήθως μικρή ποικιλία αξιών μεταξύ των κατοίκων. Αστικές και ετερογενείς κοινότητες συνήθως έχουν περισσότερη ποικιλία αξιών και αισθητικής. Δεν είναι εύκολο να προβλεψεις τις αξίες οποιασδήποτε κοινότητας πριν πας να ζήσεις εκεί και να καταλάβεις πως πρέπει να λειτουργήσεις μέσα στην κονότητα αυτή. Εξαιτίας της σημασίας τους, είανι σημαντικό εσύ, ο ακτιβιστής, να μάθεις όσα περισσότερα μπορείς για τα πρότυπα της κοινότητας, και να μην πιστέψεις ότι θα είναι τα ίδια με τη δική σου κοινόηττα. One overall trend is that, in more complex communities, with more inequality, the gap between those with highest prestige (a value assessment) and those with lowest, is greater. Ενώ η εισαγωγή καινούριων εγκαταστάσεων και υπηρεσιών σε μία κοινότητα μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στα πρότυπα της, ότι προτείνει ο ακτιβιστής πρέπει να αντιλαμβάνεται μέσα στις υπαρκτές αξίες της κοινότητας. Κάθε φορά που ο ακτιβιστής εισάγει νέους τρόπους δράσης σε μία κοινότητα, οι βασικές αξίες, όσο αντίθετες και περίπλοκες κι αν είναι πρέπει να ληφούν υπ' όψην. Η ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΕΠΟΙΘΗΣΕΩΝ- ΙΔΕΟΛΟΓΙΩΝ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ Η πεποιθηση- ιδεολογικη διάσταση της κοινότητας είναι μία ακόμα δομή ιδεών, επίσης αμφιλεγόμενη, την οποία οι άνθρωποι έχουν για τη φύση του σύμπαντος, του κόσμου γύρω τους, το ρόλο τους μέσα σε αυτόν, αιτία και αποτέλεσμα, και τη φύση του χρόνου και της συμπεριφοράς.Αυτή η διάσταση γίνεται αντιιηπτή κάποιες φορές ως η θρησκεία των ανθρώπων. Είναι μία ευρύτερη κατηγορία, και συμπεριλαμβάνει άθεες αντιλήψεις, για παράδειγμα το οτι ο άνθρωπος δημιούργησε το "Θεό σύμφωνα με τη δική του εικόνα. Συμπεριλαμβάνει κοινές πεποιθήσεις για το πως δημιουργήθηκε το σύμπαν, πως λειτουργεί και τι είναι η πραγματικότητα. Είναι θρησκεία - και κάτι παραπάνω. Όταν πετάς ένα μολύβι στο πάτωμα, δείχνεις την πίστη στη βαρύτητα. Όταν λες οτι ο ήλιος ανατέλλει το πρωί (δεν το κάνει, η γη γυρίζει) δείχνει τι πιστεύεις για τον κόσμο. Αν εσύ, ο ακτιβιστής, γίνεις αντιληπτός ως κάποιος που προσβάλλει τις πεποιθήσεις των ανθρώπων, θα αντιμετωπίσεις αντιδράσεις προς εσένα και τους στόχους σου, και θα αποτύχεις. Είτε θες είτε όχι να αντικρούσεις τις τοπικές πεποιθήσεις, πρέπει να μην δείξεις οτι θες να τις αλλάξεις. Κατά την ανθρώπινη ύπαρξη, η γενική τάση ήταν η μείωση στον αριθμό των θεοτήτων, και η μείωση από τις εκκλησιαστικές- κοσμικές διαφορές του χώρου σε εξωεκκλησιαστικο χώρο.Από τον τοπικό πολυθεϊσμό με πολλούς Θεούς, οι άνθρωποι οδηγήθηκαν στον πολυθεϊσμό με λιγότερους Θεούς και ύστερα στο μονοθεϊσμό (ένας Θεός), και από εκεί σε μία αύξηση στον αριθμό των ανθρώπων που δεν πιστεύουν σε κανένα Θεό. Στην εμπειρία του ανθρώπου, φαίνεται οτι εκείνα τα σύνολα ανθρώπων που έχουν τοπικούς παραδοσιακούς Θεούς συνηθίζουν να είναι πιο ανεκτικοί σε άλλους Θεούς από ότι οι "παγκόσμιες" θρησκείες εκ των οποίων η καθεμιά πιστεύει ότι είναι η μοναδική που ξέρει την πραγματική αλήθεια. Μεγάλοι πόλεμοι έχουν γίνει για τις θρησκείες (ειρωνικό, αφού οι περισσότερες θρησκείες μιλάνε για ειρήνη και ανεκτικότητα), και αυτό θα πρέπει να επαγρυπνήσει τον ακτιβιστή για το βαθμό που οι άνθρωποι είναι αποφασισμένοι να υποστηρίξουν τις πεποιθήσεις τους. Ο ακτιβιστής πρέπει να μάθει, να μελετήσει και να ξέρει ποιες είναι οι βασικές πεποιθήσεις της κοινότητας. Για να είναι καταλυτική δύναμη στην κοινωνική αλλαγή, ο ακτιβιστής πρέπει να προτείνει και να προωθήσει πράξεις που δεν απειλούν αυτές τις πεποιθήσεις, και που συμβαδίζουν με, ή είναι κατάλληλλες σε, ήδη υπάρχοντες πεποιθήσεις και ιδέες του πως λειτουργεί το σύμπαν. ΚΑΙ ΟΙ ΕΞΙ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΚΟΜΜΑΤΙΑ ΤΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ Το σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμάσαι είναι οτι σε κάθε κοινωνία, σε κάθε κοινότητα, ή θεσμό, σε οποιαδήποτε αλληλεπίδραση μεταξύ των ανθρώπων, υπάρχει ένα συστατικό κουλτούρας, και αυτό συμπεριλαμβάνει κάτι από τις έξι αυτές διαστάσεις. Όλα αυτά μαθαίνονται από τη γέννηση. Το νεογέννητο μωρό είναι σαν ένα ζώο, όχι ακόμα άνθρωπος, αλλά ξεκινάει να μαθαίνει την κουλτούρα αμέσως (για παράδειγμα, όταν θηλάζει από τη μητέρα του) με το να έρχεται σε επαφή με άλλους ανθρώπους, και έτσι ξεκινάει να γίνεται άνθρωπος. Πολλοί λένε ότι η διαδικασία ανθρωποποίησης ξεκινάει στην κοιλιά της μητέρας. Αυτή η διαδικασία εκμάθησης, και του γίγνεσθαι, συνεχίζεται μέχρι τη στιγμή του θανάτου. Αν δεν μαθαίνεις τότε είσαι νεκρός. Όταν είσαι σε μία συνάντηση της κοινότητας, όταν είσαι μέσα στη σχολική αίθουσα, όταν συναντάς κάποιον αυτοπροσώπος, οπουδήποτε κι αν είσαι είσαι μέρος της κουλτούρας, κομμάτι του κοινωνικοπολιτιστικού συστήματος, και μπορείς να βρεις και τις έξι διαστάσεις. Κάποιες φορές, όταν προσπαθούμε να κοιτάξει με αντικειμενικό και επιστημονικό τρόπο την κουλτούρα, ξεχνάμε οτι είμαστε κι εμείς οι ίδιοι κομμάτι αυτής της κουλτούρας. Τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε, η αλληλεπιδραση στην οποία συμμετέχουμε, οι πεποιθήσεις και οι αξίες που κρατάμε, είναι όλα κομμάτια της κουλτούρας, και κομμάτι της ύπαρξης μας ως κοινωνικά όντα. Αν δουλέψουμε σε μία κοινότητα διαφορετική από τη δική μας τότε η κουλτούρα μας θα διαφέρει από αυτή των κατοίκων εκεί. Βλέπε επανακοινωνικοποίηση. Δεν αποφεύγουμε αυτή την υποχρέωση αν προσπαθήσουμε να δραστηριοποιήσουμε τη δική μας κοινότητα. Ένα αποφθεγμα που δείχνει μία αρχή της ανθρωπολογίας είναι, "Είναι ένα ξένο ψάρι που ξέρει την ύπαρξη του νερού". Επειδή η ύπαρξη μας, και η κατανόηση του εαυτού μας ειναι αποτέλεσμα της κουλτούρας μας, και της κοινωνικοποίησης μας μέσα σε αυτή, δεν αντιλαμβανόμαστε τη φύση αυτής της κουλτούρας. Όπως ένα ψάρι που δεν έχει βγει ποτέ από το νερό (και δεν μπορεί να το συγκρίνει με την απουσία του), δεν γίνεται και δεν μπορούμε να υπάρξουμε ε΄ξω από την κουλτούρα. Η ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΕΧΕΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Για τον ακτιβιστή και για οποιονδήποτε λαμβάνει μέρος σε εργασίες ανάπτυξης, το σημαντικό κομμάτι είναι η ποικιλία διασυνδέσεων που υπάρχουν μεταξύ των κοινωνικών διαστάσεων. Μπορεί να είναι αιτιολογικά και λειτουργικά συνδεδεμένες. Η τεχνολογία (σε αντίθεση με κάποιες ιδέες), για παράδειγμα, και τα εργαλεία και οι ικανότητες να χρησιμοποιηθούν, είναι τόσο κομμάτια της κουλτούρας ή του κοινωνικού συστήματος όσο είναι και οι πεποιθήσεις, χοροί και τρόποι διαχείρησης του πλούτου. Το να κάνεις αλλαγές σε οποιαδήποτε διάσταση έχει επιρροή στις υπόλοιπες διαστάσεις. Η εισαγωγή ενός καινούριου τρόπου άρδρευσης νερού, για παράδειγμα, απαιτεί την εισαγωγή νέων θεσμών για να συντηρούν τα νέα συστήματα νερού. Η γνώση νέων τρόπων του να γίνοντια κάποια πράγματα απαιτεί την εκμάθηση νέων αξιών και νέων αντιλήψεων. Αλλαγές σε οποιαδήποτε διάσταση θα ρποκαλέσει αλλαγές, όπως τα κύματα στα νερά μιας ήρεμης λίμνης όταν πετάξεις μία πέτρα, και συνεπώς καοι οι έξι διαστάσεις θα υποστούν αλλαγές. Το να αγνοήσεις αυτές τις αλληλεπιδράσεις καθώς προωθείς την τεχνολογία θα προκαλέσει απροσδόκητα και/ ή ανεπιθύμητα αποτελέσματα. Πρέπει να παρατηρείς προσεχτικά τις αλλαγές στην κοινόηττα την οποία εργάζεσαι και να προσέξεις τις επιδράσεις που θα προκαλέσει μία αλλαγή σε μία διάσταση στις άλλες. Η ΑΛΛΗΛΟΣΥΝΔΕΣΗ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ Το να αλλάζεις κάτι σε μία από τις κοινωνικές διαστάσεις δεν απαιτεί μόνο αλλαγές σιτς άλλες διαστάσεις, αλλά προκαλεί αλλαγές στις άλλες διαστάσεις. Γι' αυτό το λόγο η αξιολογήση της κοινωνικής επίδρασης θα πρέπει να γίνεται σε κάθε έργο, μεγάλο ή μικρό. Καθώς γίνεσαι πιο έμπειρος, θα αρχίσεις να βλέπεις κάποιες αλλαγές που ακολουθούν σαν αποτέλεσμα της εισαγωγής νέων τρόπων αντιμετώπισης των πραγμάτων. Όσο περισσότερο μπορείς να προβλέψεις τέτοιες αλλαγές, τόσο καλύτερα μπορείς να προετοιμαστείς για αυτές. Όσο περισσότερο μπορείς να προβλέψεις τις αλλαγές σε κάθε τομέα, τόσο καλύτερα μπορεία να προσαρμόσεις τα σχέδια σου έτσι ώστε η κοινότητα να αλλάξει προς την κατεύθυνση που ζητάς. Να θυμάσαι, όμως, οτι δεν είσαι ένας κοινωνικός επιστήμοναςκαι δεν θα μπορείς να προβέψεις ακριβώς πως θα αντιδράς η κοινότητα. Βλέπε: Διατηρόντας την κουλτούρα. ΕΠΙΛΟΓΟΣ; Ο ΑΚΤΙΒΙΣΤΗΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΕΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Για να είσαι πιο αποδοτικός ως δραστηριοποιητής, για να ενδυναμώσεις ή να εμψυχώσεις κοινότητες, πρέπει να ξέρεις τη φύση των κοινοτήτων και τον τρόπο συμπεριφοράς τους. Οι κοινότητεσ είναι κοινωνικοί ή πολιτιστικοί οργανισμοί, και έτσι χαρακτητίζονται από έξι πολιτισμικές διαστάσεις. Οι κοινότητες δεν έιναι το ίδιο με τους ανθρώπους, αλλά αναπτύσσονται και αλλάζουν βάση των δικών τους αρχών. Το κλειδί στο να καταλάβεις αυτά τα χαρακτηριστικά και αυτές τις αρχές είναι το να αναγνωρίσεις τις έξι διαστάσεις της κουλτούρας και τις μεταξύ τους σχέσεις. Η αλληλεπίδραση μεταξύ αυτών των πολιτισμικών (2) διαστάσεων δεν είναι ούτε εύκολο ούτε απλό να προβλεφούν. Ο ακτιβιστής πρέπει να είναι γνώστης της ύπαρξης τους, και να ενθαρρύνει τη συνεχίσει παρακολούθηση τους, την ανάλυση και την ανταλλαγή ιδεών, και να παρακολουθεί μαθήματα ή σεμινάρια. Με το να εργάζεται με τις κοινότητες, ο ακτιβιστής πρέπει να μάθει όλο και περισσότερα για την κουλτούρα τους, και την δυναμική των κοινωνικών διαστάσεων. Τι έιναι κοινότητα? Η απάντηση δεν είναι ούτε απλή ούτε εύκολα κατανοητή. Είναι σημαντικό όμως, για τον κάθε ακτιβιστή να καταλάβει περισσότερα για την κοινότητα:
Υποσημείωση (1) Σαν επιστήμες, δεν υπάρχει καμία διαφορά μεταξύ της κοινωνιολογίας και της ανθρωπολογίας. Αφορούν τα ίδια πράγματα και χησιμοποιούν τις ίδιες επιστημονικές μεθόδους. Η διαφορά τους είναι η διαφορετική τους ιστορία. Η ανθρωπολογία προέρχεται από ον Ευρωπαϊκό ιμπεριαλισμό και τη συλλογή εξωτικών ενασχολήσεων από τους πλούσιους αριστοκράτες για να ξεπεράσουν τη βαρεμάρα τους. Η κοινωνιολογία προήλθε από τη βιομηχανική επανάσταση, και η ανάπτυξη των τεράστιων διαφορών μεταξύ των ιδιοκτητών των εργοστασίων και αυτών που δεν είχαν τίποτα να πουλήσουν εκτός από την εργασία τους. Η μελέτη των διαφορών των κοινωνικών τάξεων έγινε λόγω του ενδιαφέροντος να μειθούν, αν όχι να εξαφανιστούν, οι καταχρήσεις λόγω των διαφορών εξουσίας. Η ανθρωπολογία (η λέξη) προήλθε από την ένωση δύο Λατινικών λέξεων, ενώ η κοινωνιολογία προήλθε από την παράνομη μεταφορά μιας Ελληνικής λέξης σε Λατινική λέξη. Υποσημείωση (2) Αυτό δεν είναι ένα θεωρητικό έγγραφο, αλλά στοχεύει στο να εισάγει τον ακτιβιστή στην ιδέα ότι η κοινότητα είναι μία κοινωνικο- πολιτιστική οντότητα εκτός από το σύνολο των ανθρώπων, και ότι η κατανόηση αυτού είναι απαραίτητη στο να οδηγήσει την παρέμβαση ως ένα αίτιο της κοινωνικής αλλαγής. Ο Μαρξ, για παράδειγμα, πίστευε ότι οι δύο κοινωνικές διαστάσεις, η τεχνολογική και η οικονομική, αλλάζουν βάση κάποιου είδους διαδοχής (για παράδειγμα από αγροτική σε βιομηχανική), και οτι οι υπόλοιπες έξι διαστάσεις ακολουθούσαν με το να ρποσαρμόζονται σε αυτές τις υλιστικές αλλαγές. Ο Βέμπερ, σε αντίθεση, πίστευε οτι οι διαστάσεις των αξιών (ιδεολογία) και των αντιλήψεν (πεποιθήσεων) ήταν οι πρώτες που άλλαζαν (όπως στην Προτεσταντική Αναδιάταξη) και οτι οι υπόλοιπες έξι άλλαζαν σαν αποτέλεσμα (για παράδειγμα η βιομηχανική επανάσταση). Σήμερα δεν βλέπουμε τη διασύνδεση των διαστάσεων με τόσο απλό τρόπο (και υπάρχουν πολλές συζητήσεις για την επεξήγηση), αλλά ακόμα αναγνωρίζουμε το ότι συνδέονται μεταξύ τους. Βλέπε: Μαρξ και Βέμπερ. Βλέπε: φωτογραφίες από http://faculty.olympic.edu/cbarker/deadsociologistsociety.htm ––»«––This site is hosted by the Vancouver Community Network (VCN)© Πνευματικά δικαιώματα 1967, 1987, 2007 Φιλ Μπαρτλ
––»«–– |
Αρχική Σελίδα |