Tweet
Chuyển ngữ:
'العربية / Al-ʿarabīyah
Bahasa Indonesia
Català
中文 / Zhōngwén
English
Español
Filipino/Tagalog
Français
हिन्दी / hindī
Ελληνικά / Elliniká
Italiano
Kiswahili
한국어 / Hangugeo
بهاس ملايو / Bahasa Melayu
Português
Română
Српски / Srpski
Tiếng Việt
اردو / Urdu
Các trang khác
Học Phần
Sơ đồ
Từ khóa
Liên hệ
Tư liệu sử dụng
Liên kết hữu ích
Nội dung:
Nội dung:
Nội dung:
Nội dung:
Nội dung:
NHỮNG CHIẾN LƯỢC VỀ GIỚI
viết bởi Phil Bartle, Tiến sĩ
dịch bởi Thanh Hiền
Chú ý cho những người vận động
Phương pháp cho những người vận động tăng cường nhận thức về giới và thúc đẩy cân bằng giới
Bản tóm tắt:
Đây là phần giới thiệu tới những vấn đề chính về giới, và một vài phương pháp có thể được những người vận động sử dụng.
Giới thiệu:
Tài liệu này, cũng giống như những tài liệu khác, dành cho những người vận động, không phải bài giảng học thuật hay lý thuyết.
Mục tiêu của nó là giới thiệu những vấn đề liên quan đến giới, trợ giúp người vận động những kỹ năng nâng cao nhận thức về giới và giúp cộng đồng cũng như tổ chức tiến đến một sự cân bằng và công bằng hơn về giới.
Mary Nagu, Bộ trưởng bộ phát triển cộng đồng, Các vấn đề liên quan đến phụ nữ và trẻ em, của Cộng hoà dân chủ Tanzania, nói: "Bạn không thể có một cộng đồng phát triển mà không có sự cân bằng giới, và điều quan trọng nhất để tiến đến cân bằng giới là sự tham gia của toàn thể cộng đồng" (Giao tiếp cá nhân, Istanbul, 1996).
Rõ ràng, công việc cộng đồng là một kênh hữu hiệu tăng cường nhận thức về giới và cân bằng sự thiếu bình đẳng. Ngược lại, công việc này sẽ dở dang nếu không tăng cường nhận thức và thúc đẩy bình đẳng giới.
Giới và giới tính:
Một vài người chủ trương cứng rắn về việc duy trì áp đặt với nữ giới cho rằng "giới" không phải một từ thích hợp, được sáng tạo ra để thúc đẩy phong trào đảo ngược cơ chế xã hội truyền thống. Đây là điều không đúng, và người vận động cần hiểu về "giới", tại sao nó lại được sử dụng, và tầm quan trọng của nó trong việc phát triển năng lực, trang bị sức mạnh cho những cộng đồng có thu nhập thấp.
Bước khởi đầu tốt là phân biệt "giới tính" và "giới"
Tổng quan, "giới tính" là về mặt sinh học, "giới" là về mặt xã hội. Các đặc điểm sinh học được di truyền từ các thế hệ qua gien (và sự sinh sản để duy trì nòi giống) trong khi đặc điểm xã hội thì có thông qua học và được duy trì qua học tập và giao tiếp (tái sản xuất xã hội).
Điểm khác biệt chủ yếu trong giới tính phân biệt giữa "đàn ông" và "đàn bà", còn trong giới, là "nam" và "nữ". (Nghiên cứu về gien chỉ ra chúng ta có thể có hơn 2 giới ính, dựa trên sự kết hợp khác nhau của các nhiễm sắc thể X và Y).
Những điều tạo thành "nam" và "nữ" thì rất đa dạng, thay đổi theo nền văn hoá, thời gian. Điều này cho thấy những thành tố của cộng đồng (nam và nữ) với tư cách con người có thể được áp dụng cho nhiều người dựa trên đặc điểm sinh học, là tuỳ nghi, và có thể thay đổi theo sự phát triển xã hội.
(Đặc điểm sinh học dựa chủ yếu vào di truyền gien, và có thể thay đổi, tuy khó khăn, nhờ vào phẫu thuật, hoặc các phương thức khác).
Vấn đề quyền con người:
Trong khi giá trị thay đổi theo cộng đồng, quốc gia, và thời gian, chúng ta có thể công nhận rằng luôn có sự đồng thuận chung về đúng và sai trong một khái niệm rộng.
Phân biệt chủng tộc là một khái niệm rộng, thường được coi là sai trái, mặc dù có thể chỉ ra rõ vài người theo đuổi nó. Niềm tin trong phân biệt chủng tộc là một số người có đặc điểm thể chất (màu da, tóc, cấu trúc xương), và những người phân biệt chủng tộc tin rằng những đặc điểm đó tồn tại trong một nhóm người, và những đặc điểm xã hội, tâm lý, văn hoá và phi thể chất khác.
Những định kiến này thường được nêu ra khi đánh giá, theo một cách hằn học và phân biệt, hoặc trong luật pháp để hạn chế sự tham gia toàn diện của họ vào đời sống dân sự. Khi phân tích, rõ ràng là phân biệt giới tính cũng nghiêm trọng như phân biệt chủng tộc. Nó là định kiến và thái độ hành xử đối với những người có nhóm đặc điểm sinh học khác.
Nếu nhìn vào những thoả ước quốc tế như Tuyên ngôn nhân quyền, chúng ta có thể thấy những giá trị rộng lớn mà ta theo đuổi. Trong đó là ý tưởng rằng mọi người đều có nghĩa vụ, cơ hội, sự đối xử của luật pháp, tiếp cận với sự tham gia đời sống dân sự, bất chấp chủng tộc, giới tính, tín ngưỡng, hoặc những vấn đề có nguy cơ chia rẽ loài người khác.
Tuy nhiên, trong những miền xa xôi cách biệt, trong cộng đồng có thu nhập thấp và giáo dục nghèo nàn, những giá trị đó không được chia sẻ, thậm chí không được biết tới. Điều đó đặt gánh nặng lên vai những người làm công tác vận động, khiến những giá trị này được biết tới, và làm việc như những người tạo sự thay đổi, để thực hiện những giá trị toàn cầu này, như một phần trong cộng việc của họ.
Vấn đề kinh tế và chính trị
Tất cả cá nhân đều có thể đóng góp cho xã hội và cộng đồng, theo nhiều cách. Cộng đồng và xã hội được củng cố bởi những đóng góp đó, chính bởi vì sự đa dạng.
Nếu một nhóm người có thói quen loại trừ một nửa số dân trong đó khỏi những công việc, thì sản lượng sẽ giảm một nửa so với đầu vào. Bởi vì những tác động đó, nếu một nửa kia được thêm vào, sản lượng sẽ tăng lên thậm chí gấp năm lần trước kia.
Tương tự, nếu một nhóm người có thói quen loại trừ một nửa ra khỏi quá trình ra quyết định (ảnh hưởng tới toàn thể cộng đồng), khả năng cho những quyết định có thể có được sẽ bị giảm xuống. Viễn cảnh của cộng đồng hay xã hội có được tương lai của nó sẽ bị hạn chế. Các giá trị mất đi. Cần phải có phụ nữ tham gia bình đẳng vào quá trình ra quyết định của bất cứ xã hội nào.
Một cách khác để hiểu vấn đề là hãy thử xem sẽ ra sao nếu đàn ông bị loại trừ khỏi hoạt động kinh tế hay quá trình ra quyết định. Không có một luận cứ khoa học nào cho thấy nam giới đóng góp nhiều hơn nữ giới.
Những người bị loại trừ (ví dụ phụ nữ) khỏi sự tham gia vào các hoạt động kinh tế chính trị tạo thành một nguồn lực qúi giá không nên phớt lờ hay xem qua trong quá trình phát triển. Không có họ, nghèo đói sẽ tồi tệ hơn.
Một cộng đồng sẽ lớn mạnh hơn cả về kinh tế và chính trị, đa dạng hơn, sáng tạo hơn, năng suất hơn, công bằng hơn, nếu cả nam giới và phụ nữ đều được trao cho những cơ hội ngang nhau để tham gia vào đời sống kinh tế chính trị.
Vấn đề văn hóa:
Trong một buổi họp cộng đồng được tạo điều kiện bởi hai phụ nữ trẻ từ Ủy ban giới Uganda (thay mặt chương trình cộng đồng), tôi nghe thấy một người đàn ông gào lên "Các người đang định giết chết nền văn hoá của chúng tôi sao?". Ông ta tin rằng truyền thống, tập tục chính là phụ nữ thấp kém hơn nam giới, phụ nữ không nên tham gia vào các hoạt động cộng đồng, vai trò của phụ nữ chỉ là phục vụ nam giới mà thôi.Chúng tôi đâu có giết nền văn hoá.," "Chúng tôi muốn củng cố những mặt tốt đẹp và để lại những gì không còn cần thiết nữa".
Bạn, với tư cách một người vận động, cần có câu trả lời cho những người muốn bảo tồn tập tục, những người lo sợ nếu thay đổi một vài phong tục và thái độ sẽ huỷ hoại cả một nền văn hoá.
Hãy bắt đầu bằng việc hiểu văn hóa là gì. (Xem bản chất của văn hoá trong tài liệu, Văn hóa). Văn hóa là một thực thể sống, về mặt xã hội chứ không phải sinh học. Nó bao gồm tất cả (thái độ, hành vi, niềm tin) được học hỏi hơn là thừa hưởng. Để tồn tại, nó phải lớn lên và thích ứng, cũng như thực thể sinh học vậy. Lớn lên và thích ứng có nghĩa là thay đổi.
Tất cả những gì được bảo tồn một cách vô lí nghĩa là đã chết. Cá mòi phải chết để được đóng hộp. Dưa chua trong hộp mứt cũng là đã chết. Đồ tạo tác trong bảo tàng cũng là đã chết. Nó không còn thay đổi được nữa, đó chính là mục đích bảo quản chúng.
Chúng ta, những người vận động tôn trọng truyền thống và di sản văn hoá. Chúng ta coi văn hóa là vật thể sống, tuy nhiên, không phải là đã chết như ngôn ngữ Latinh. Để nền văn hóa đó tồn tại, nó cần lớn lên và thích ứng; nó phải thay đổi để đáp ứng thời đai mới, có nghĩa là thế giới đang thay đổi.
Thay đổi là tất yếu. Nếu cần thay đổi, tốt hơn cả là có tác động lên đường hướng thay đổi hơn là để nó tự thay đổi mà không có sự tham gia của chúng ta. Nếu luật pháp phải thay đổi, thì nó cần thay đổi theo tuyên ngôn nhân quyền hơn là theo luật rừng ở địa phương.
Trong ngắn hạn, cân bằng sự tham gia của giới có vẻ như đi ngược lại truyền thống, nhất là ở những nơi phụ nữ bị áp bức trong lịch sử. Về dài hạn, ngược lại, sự tham gia bình đẳng của nam và nữ sẽ đóng góp vào một xã hội mạnh hơn, vào sự phát triển và tồn tại của văn hoá.
Những phần trên giải thích bản chất xã hội và văn hóa của giới và yêu cầu cải thiện cân bằng giới để củng cố xã hội và cộng đồng, những phần tiếp sau sẽ hướng dẫn việc hình thành chiến lược để giúp đỡ cộng đồng trong việc tiến tới một sự công bằng và bình đẳng về giới.
Nâng cao nhận thức:
Chúng ta không thể giải quyết vấn đề nếu chúng ta không biết nó tồn tại.
Hãy nhớ rằng thành viên trong cộng đồng phải giải quyết những vấn đề xã hội và cộng đồng của chính họ. Bạn không phát triển cộng đồng, cộng đồng tự nó phát triển. Việc can thiệp của bạn, bao gồm hướng dẫn, khuyến khích, đào tạo, có thể cung cấp vài đường hướng, nhưng sự thay đổi đến từ các thành viên cộng đồng.
Nhiều người không biết có vấn đề cần giải quyết, hoặc không muốn thấy nó. Nhiều thành viên hưởng lợi từ sự bất bình đẳng và cảm thấy bị đe doạ bởi sự thay đổi sẽ có thể hạ thấp địa vị, sức mạnh, lợi thế kinh tế của mình. Họ, với những tư lợi cá nhân, sẽ nói rằng không có vấn đề gì đâu, hoặc sửa đổi những tục lệ và niềm tin sẽ huỷ hoại nền văn hoá.
Câu trả lời của bạn là đầu tiên cần phải nâng cao nhận thức và ý thức của cả cộng đồng. Thứ hai là phải giải quyết những tư lợi trong quá trình.
Quá trình nâng cao nhận thức được thực hiện tốt nhất nếu có sự cùng tham gia.
Hãy nhớ rằng chúng ta học được ít nhất qua việc nghe, nhiều hơn chút qua việc quan sát nó được làm thế nào, và nhiều nhất bằng việc tham gia. Các thành viên cộng đồng sẽ đảm nhiệm nhiều trách nhiệm nếu họ quyết định thực hiện nó, và không cảm thấy bị áp đặt từ bên ngoài. Họ phải "sở hữu" quá trình thực hiện kế hoạch. Đó là nguyên tắc cơ bản của phát triển cộng đồng được giải thích trong Hướng dẫn người vận động.
Phương pháp nền tảng là trong các buổi nhóm họp, đặt câu hỏi, giống Socrats. Đừng rao giảng, lớn tiếng với người tham dự. Hãy đặt câu hỏi hướng tới tình hình, cộng đồng của họ, về vấn đề cân bằng giới như nó tồn tại và có thể tồn tại.
Nếu tiện, hãy gặp riêng những tín ngưỡng đồng cảm, những người lãnh đạo cộng đồng, và khuyến khích họ rao giảng lớn tiếng về vấn đề này.
Những câu hỏi về cân bằng giới không chỉ giới hạn ở buổi thảo luận (sẽ kết thúc giống như buổi rao giảng) mà nên kết hợp cùng với việc vận động cộng đồng tham gia thực hiện kế hoạch
Thúc đẩy cân bằng giới:
Trong thế giới thực có rất nhiều sự bất bình đẳng, thường thì bất lợi luôn thuộc về nữ giới. Mục đích của cân bằng giới là điều chỉnh những sự bất bình đẳng này.
(Một hạn ngạch nghiêm ngặt một nửa sẽ rất cứng nhắc, và làm việc theo đó sẽ tạo ra nhiều vấn đề hơn là giải quyết nó)
Sau khi thấy cân bằng giới quan hệ chặt chẽ với những giá trị về nhân quyền, cũng như lợi thế văn hoá, bao gồm hệ thống kinh tế chính trị, cần đặt câu hỏi nên áp dụng phương pháp nào để làm nó. Đây không phải lúc áp dụng cách tiếp cận tổng hợp cố gắng áp dung các công thức trong tất cả các tình huống. Quan trọng là phải phân tích tình hình và xác định phương pháp phù hợp cho mỗi tình huống đó. Catalina Trujillo, Chương trình phụ nữ của UNCHS, đã sử dụng một slogan rất nổi tiếng trong trường hợp này: "Nghĩ toàn cầu, hành động địa phương". Xem UNCHS
Khi một sự thay đổi xã hội được cân nhắc, sẽ có những người ủng hộ và người thì phản đối. Điều này là sự quan ngại đối với người vận động về sự tham gia của cộng đồng.
Những người phản đối thường tin rằng họ sẽ mất những gì đã có nếu thay đổi diễn ra. Ngạc nhiên là, đôi khi những người có vẻ thua thiệt cũng phản đối thay đổi, bởi vì họ tin sẽ mất thứ gì đó, thậm chí đó không phải thứ quan trọng. Đôi khi những người bị đàn áp, nô lệ, bỏ tù, không muốn cởi bỏ những xiềng xích đó, bởi vì họ không muốn trách nhiệm và ra quyết định.
Những người hưởng lợi từ sự thay đổi, là đồng minh, hoặc đồng minh tiềm năng của bạn và những người khác muốn tạo sự thay đổi.
Chiến lược của bạn, do đó, là chỉ ra những thay đổi đề xuất sẽ làm lợi cho tất cả mọi người, trong đó có những người cho rằng họ sẽ mất gì đó. Hãy làm cho sự thay đổi trở nên có giá trị với những người có thể phản đối nó, và họ có thể rút sự chống đối, thậm chí có thể ủng hộ sự thay đổi. Nghe thì có vẻ đơn giản nhưng thực sự không dễ thực hiện.
Một biện pháp là tổ chức nghiệp đoàn. Bằng việc tổ chức nghiệp đoàn các thành viên sẽ hưởng lợi từ việc được trả lương và điều kiện lao động tốt hơn, nhưng chỉ khi có đủ người tham gia nghiệp đoàn.
Một điều đã nói từ trước, là tổ chức, cộng đồng, cá nhân sẽ hưởng lợi từ việc tham gia của cả nam và nữ. Xoá bỏ sự hạn chế tham gia đảm bảo việc đầu vào (chính trị, văn hoá, kỹ thuật, kinh tế) đa dạng, phong phú và sáng tạo hơn. Điều này sẽ cho cộng đồng sức mạnh và tất cả thành viên đều được hưởng lợi. Dễ dàng giao tiếp với những người nhận thức tốt về xã hội và chính trị. Do vậy, công việc của bạn như đã nói ở trên, không chỉ đào sâu về mặt bất bình đẳng, mà còn chỉ rõ lợi ích của cân bằng giới đối với toàn thể cộng đồng và mỗi cá nhân.
Nguyên tắc là một chính sách tổng hợp sẽ có lợi cho cả (cộng đồng, tổ chức, xã hội) và cá nhân trong nó.
Xu thế chủ đạo về giới
Một chiến lược phổ biến trong sự thay đổi xã hội và chương trình phát triển là khởi động sự thay đổi ở một lĩnh vực, dựa trên sự thành công và những bài học ở đó, phổ biến rộng khắp trong cộng đồng.
Về phần bạn, huy động cộng đồng, xoá đói giảm nghèo, hỗ trợ phát triển tổ chức, đào tạo quản lý, thúc đẩy tự lực, những cách thức tiếp cận chủ đạo như vậy không được khuyến khích. Xu thế chủ đạo trong nhận thức về giới và thúc đẩy cân bằng giới cần được làm tốt ngay từ lúc khởi đầu và trong suốt quá trình làm việc.
Vấn đề tập trung vào lĩnh vực nào về giới, như đã nói ở trên, dẫn đến việc đặt ra ngoài vấn đề. Nếu bạn tổ chức một hội thảo về giới, bạn sẽ có khả năng thu hút những người đã có nhận thức về vấn đề này và ủng hộ giải pháp. Nếu bạn bao gồm chiến lược nhận thức về giới và cân bằng giới như một chủ đề trong suốt buổi đào tạo, và lồng ghép với công việc, bạn sẽ thu hút được những người nên nghe thông điệp của mình.
Thời điểm thuận lợi để tổ chức hội thảo chuyên đề về giới là khi bạn đang tổ chức một TOT (Đào tạo người hướng dẫn) hoặc khi tóm tắt cho tình nguyện viên; khi đó bạn chỉ tập trung vào các chiến lược phát triển hơn là nâng cao nhận thức. Trường hợp đó bạn không phải thực hiện chiến lược về giới mà là lên kế hoạch chiến lược về giới.
Đồng thời, trong các hoạt động, huy động cộng đồng, tạo nhóm, đào tạo quản lý, giảm nghèo, bạn cần kết hợp nhận thức về giới và cân bằng giới. Biến nó thành xu thế chủ đạo ngay từ đầu.
Kết luận:
Tăng cường nhận thức về giới và xúc tiến cân bằng giới là phần thiết yếu trong huy động, đào tạo quản lý, phát triển năng lực và giảm nghèo.
Bạn cần phát triển những chiến lược cụ thể, phân loại những người chống lại sự thay đổi, khiến họ nhận thức được lợi ích và lồng ghép nó vào hoạt động của mình ngay từ đầu.
Không có một công thức nào để theo sẵn cả.
Bạn cần phân tích tình huống, tận dụng nguyên tắc trong tài liệu này, và biến đổi để nó trở thành chiến lược phù hợp.
––»«––
Một buổi hội thảo:
 |