Tweet
Μεταφράσεις:
Català
中文 / Zhōngwén
Deutsch
English
Español
Filipino/Tagalog
Français
Ελληνικά / Elliniká
हिन्दी / Hindī
Italiano
Polszczyzna
Português
Română
Српски / Srpski
Άλλες Σελίδες:
Ενότητες
Χάρτης Σελίδας
Λέξεις Κλειδιά
Επικοινωνία
Βοηθητικά Έγγραφα
Χρήσιμοι Σύνδεσμοι
Κοινωνική Έρευνα
Περεχόμενα:
Περεχόμενα:
Περεχόμενα:
Περεχόμενα:
Περεχόμενα:
ΕΡΕΥΝΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ
Η Κοινωνική Οργάνωση της Κοινότητας
από τον Δρ. Φιλ Μπαρτλ
μετάφραση Απόστολος Χατζηλάκος
Εισαγωγή στην Ενότητα
Ποιοι Δείκτες είναι Αναγκαίοι στην Κοινοτική Ενδυνάμωση
Εισαγωγή:
Ως κινητοποιητής που εργάζεσαι σε μια κοινότητα, χρειάζεται να γνωρίζεις πως είναι δομημένη η κοινότητα. Ποια είναι η κοινωνική της οργάνωση; Ποιες κοινωνικές δομές, πρότυπα και διαδικασίες συνθέτουν την κοινότητα;
Δεν διεξάγεις έρευνα απλώς για να μάθεις για την κοινωνική οργάνωση για χάριν της γενικής απόκτησης γνώσης. Χρειάζεται να γνωρίζεις ποια στοιχεία της κοινότητας αυτής καθεαυτής θα επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίον παράγεις την στρατηγική της ενδυνάμωσης και το βαθμό της επιτυχίας σου.
Ο καλύτερος τρόπος για να οργανώσεις τις πληροφορίες που παρατηρείς (βλέπε Μέθοδοι Κονωνικής Έρευνας που συμπληρώνει αυτό το έγγραφο), είναι πρώτα να τις κατηγοριοποιήσεις στις έξι κοινωνιο – πολιτιστικές, διαστάσεις (βλέπε Διαστάσεις). Τις συνάντησες για πρώτη φορά στην εισαγωγή στην έννοια της κουλτούρας και κοινότητας: Τεχνολογική, Οικονομική, Πολιτική, Θεσμική, Αξίες και Κοσμοαντίληψη.
Σε αυτές τις έξι κατηγορίες, πρόσθεσε δυο μη κοινωνιολογικές κατηγορίες. τη Γεωγραφική και τη Δημογραφική
Αυτό το έγγραφο θα επιθεωρήσει αυτές τις οκτώ κατηγορίες πληροφοριών, με κάποιες προτάσεις σχετικά με το τι πρέπει να αναζητήσεις στην καθεμία. Η επισκόπηση είναι ημιτελής. Είναι πιθανόν να ανακαλύψεις περισσότερες πληροφορίες που θα είναι χρήσιμες.
Χρειάζεται επομένως να οργανώσεις τις παρατηρήσεις σου στις επόμενες, οχτώ κατηγορίες:
- Γεωγραφική
- Δημογραφική
- Τεχνολογική
- Οικονομική
- Πολιτική
- Θεσμική
- Ιδεολογική και
- Κοσμοαντίληψη
Πληροφορίες Γεωγραφίας της Κοινότητας:
Που βρίσκεται η κοινότητα; Είναι ο σχηματισμός του εδάφους λοφώδης, ορεινός ή ισόπεδος; Βρίσκεται η κοινότητα δίπλα σε ωκεανό, λίμνη, ποταμό; Είναι το κλίμα ψυχρό, υγρό, ξερό, ομιχλώδες; Τι αλλαγές παρατηρούνται στον καιρό κατά τη διάρκεια του έτους;
Τι σοδειές, κοπάδια, συλλογή φαγητού (πχ άγρια χόρτα, άγριες ρίζες, άγριο σταφύλι), κυνήγι, ή/και γεωργία είναι κατάλληλα για τέτοιο κλίμα και εδαφολογικές συνθήκες; Yπάρχουν αυστηρά καθορισμένες περίοδοι για φύτεμα, συγκομιδή. κυνήγι, ψάρεμα μέσα στο έτος;
Τι έκταση καλύπτει η κοινότητα; Τι σχηματισμό έχουνε τα σύνορα της; Πως επηρεάζεται από την γεωγραφία της; Ποια είναι η ακριβής της τοποθεσία: γεωγραφικό μήκος, γεωγραφικό πλάτος, εγγύτητα με άλλα στοιχεία γεωγραφίας;
Ποια είναι η σχέση της κοινότητας με το περιβάλλον – οικολογία; Τι φυσικοί πόροι υπάρχουνε μέσα στην κοινότητα ή στο πλησίον περιβάλλον: δάση, ψάρια, ορυκτά, χώμα – έδαφος, πετρέλαιο, ή ζώα; Εκμεταλλεύεται η κοινότητα κάποιον από αυτούς τους πόρους;
Ποια είναι η τοποθεσία της κοινότητας μέσα στην επικράτεια της, την περιφέρεια της, το γεωγραφικό διαμέρισμα και τη xώρα;
Πως επηρεάζει κάθε μια από αυτές τις γεωγραφικές μεταβλητές την κοινότητα, και την ικανότητα της να βοηθήσει τον εαυτό της στο να γίνει πιο αυτάρκης;
Δημογραφία της Κοινότητας:
Ποιο είναι το πληθυσμιακό μέγεθος της κοινότητας; Ποια είναι η ηλικιακή της δομή; Ποια είναι η αναλογία εξάρτησης (ο αριθμός των νέων και των ηλικιωμένων σε σχέση με αριθμό των όσων εργάζονται και τις παραγωγικές ηλικίες); Είναι η 'ηλικιακή πυραμίδα' επίπεδη ή υψηλή; Ποιος είναι ο αναπαραγωγικός ρυθμός; Ποια είναι η αναλογία μεταξύ ανδρών και γυναικών σε κάθε ηλικιακή κατηγορία ; Πόσο αργά ή γρήγορα μεταβάλλεται ο πληθυσμός ; Αυξάνεται ή μειώνεται; Έχει αλλάξει πρόσφατα αυτός ο ρυθμός;
Ποιος είναι ο ρυθμός και το μέγεθος της μετανάστευσης – εκπατρισμού (πόσοι εξέρχονται), της μετανάστευσης (πόσοι εισέρχονται), και της καθαρής μετανάστευσης (η διαφορά των δυο); Τι ηλικιακές και μεταξύ των δυο φύλων διαφορές παρατηρούνται στις μεταναστευτικές κινήσεις; Τι αναλογία των κατοίκων είναι 'ξένοι', λόγου χάρη, άνθρωποι που μετακομίσανε από άλλες τοποθεσίες αλλά θεωρούν ακόμη τους εαυτούς τους ως μέλη της άλλης κοινότητας; Πόσα άτομα μετακομίσανε αλλού (συμπεριλαμβάνοντας προς τα μεγάλα αστικά κέντρα, εκτός χώρας ή και αλλού) αλλά συνεχίζουν να θεωρούνε τους εαυτούς τους ως μέλη της κοινότητας;
Ο συνολικός πληθυσμός της κοινότητας αυξάνεται ή μειώνεται; Πόσο γρήγορα, με τι ρυθμό; Ποιες ηλικιακές κατηγορίες και ποιο φύλο; Γιατί;
Πως επηρεάζει κάθε μια από αυτές τι δημογραφικές μεταβλητές την κοινότητα, και την ικανότητα της να βοηθήσει τον εαυτό της στο να γίνει πιο αυτάρκης;
 |
Η Τεχνολογική Διάσταση:
Ποια είναι η γενική τεχνολογία; Αυτή ποικίλει από απλή σε πολύπλοκη, από πρώιμη σε ύστερη. Η τεχνολογία μπορεί να περιλαμβάνει: συγκομιδή, κυνήγι, ψάρεμα, βόσκηση, κηπουρική, μεικτές καλλιέργειες, καλλιέργεια με τη βοήθεια ζώων, βιομηχανική (μηχανή), μετά – βιομηχανική (πληροφορία). Κάθε κοινότητα δεν χρειάζεται απαραίτητα να περάσει από όλα αυτά τα στάδια, μερικά στάδια μπορούνε να παραλειφθούν, και τα περισσότερα είναι συσσωρευτικά (νεότερα προστίθενται αλλά τα παλαιότερα δεν εξαφανίζονται αμέσως).
Ποιος είναι ο χαρακτήρας της αλληλεπίδρασης μεταξύ κουλτούρας και φυσικού περιβάλλοντος;
Τι κεφάλαιο υπάρχει στην κοινότητα; Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει το κοινόχρηστο: ηλεκτρικό ρεύμα, κλινικές, παροχή νερού, σχολεία, υγειονομία. Μπορεί να είναι ιδιωτικό: καταφύγιο, μεταφορά ζώων, μηχανική συγκοινωνία, επικοινωνία. Πως επεξεργάζεται το φαγητό; Πως αποθηκεύεται; Πως επεξεργάζονται οι φυσικοί πόροι; Τι εργαλεία χρησιμοποιούνται στην κοινότητα; Καταλόγισε τα με βάση το πως ενεργοποιούνται: χειροποίητα (άνθρωπος), ζωικά, μηχανικά (ατμός, πετρέλαιο, ηλεκτρική ενέργεια). Παράγονται προϊόντα με σκοπό την πώληση και εξαγωγή εκτός της κοινότητας; Αν ναι, πώς μεταφέρονται;
Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να εισαχθεί μια νέα τεχνολογία; Πόσο γρήγορα αλλάζει η τεχνολογία; Τι τεχνολογία υπάρχει διαθέσιμη στην κοινότητα για τηλεπικοινωνίες; Πόσοι κάτοικοι γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση; Υπάρχουνε σταθερά τηλέφωνα, κινητά τηλέφωνα, φαξ, ίντερνετ, ραδιόφωνο, τηλεόραση, και συνδυασμοί αυτών; Τι αναλογία του πληθυσμού της κοινότητας έχει πρόσβαση στην καθεμία τεχνολογία;
Περιέγραψε τη συνολική τεχνολογία που υπάρχει στην κοινότητα. Πως επηρεάζει καθεμία από αυτές τις τεχνολογικές μεταβλητές την κοινότητα, και την ικανότητα της να βοηθήσει τον εαυτό της να γίνει ποιο αυτάρκης;
Η Οικονομική Διάσταση:
Τι είδους κοινωνικοί μηχανισμοί χρησιμοποιούνται για την κατανομή του πλούτου; Αυτοί μπορεί να περιλαμβάνουν: οικογενειακές και συγγενικές υποχρεώσεις, δώρα, εθιμοτυπική διανομή ιδιοκτησίας, ανταλλαγή εμπορευμάτων, χρηματικό – νομισματικό εμπόριο, 'πλαστικό' και ηλεκτρονικό εμπόριο. Ποια είδη πλούτου μπορούν να κατανεμηθούν μέσω ενός μηχανισμού (πχ μέσω γάμου) αλλά όχι από άλλους (πχ μέσω χρημάτων).
Ποιος είναι ο βαθμός της νομισματοποίησης; Τα αγροτικά προϊόντα και τα αλιευτικά προϊόντα πωλούνται, χρησιμοποιούνται για άμεση κατανάλωση, ή και τα δυο; Ποια είναι η αναλογία;
Πόσα μετρητά χρήματα θα μπορεί να διατεθούν για κοινοτική φιλανθρωπία; Τι πηγές είναι διαθέσιμες για φιλανθρωπία και τι ποσό μπορεί να συνεισφέρει η καθεμία; Αυτές μπορεί να συμπεριλαμβάνουν πλούσιους ευεργέτες, μετανάστες στις πόλεις που είναι πρόθυμες να αποστείλουν χρήματα για ανάπτυξη στη χώρα προέλευσης τους, τοπικά εργοστάσια και εμπορικές εταιρείες πρόθυμες να συνεισφέρουν, αγρότες (που πωλούν τις σοδειές του για χρηματικά ανταλλάγματα) και αλιείς.
Που κατατάσσεται η κοινότητα στο αστικό – αγροτικό φάσμα;
Υπάρχει πίστωση διαθέσιμη; Υπάρχουνε λέσχες περιστροφής αποταμιεύσεων, τοκογλύφοι, ενεχυροδανειστήρια, τράπεζες, πιστωτικές ενώσεις, ταμεία παρακαταθήκης, μεσίτες επενδυτικών κεφαλαίων; Τι αναλογία του πληθυσμού της κοινότητας έχει πρόσβαση στον καθένα; Περιέγραψε το συνολικό οικονομικό σύστημα της κοινότητας.
Πως επηρεάζει καθεμία από αυτές τις οικονομικές μεταβλητές την κοινότητα, και την ικανότητα της να βοηθήσει τον εαυτό της να γίνει ποιο αυτάρκης;
Η Πολιτική Διάσταση:
Δια μέσου ποιών μηχανισμών κατανέμεται στην κοινότητα η δύναμη και η εξουσία; Αυτοί μπορεί να είναι μεταξύ άλλων: παραδοσιακοί (μέσω διαδοχής, μέσω αρχηγίας, οικογενειακή δύναμη), μοντέρνοι δημοκρατικοί (ψηφοφορία, αντιπροσωπευτική δημοκρατία), ισχυροί οργανισμοί μεταφοράς εξουσίας (ενώσεις, όμιλοι, συνεταιρισμοί, οργανισμοί), χάρισμα.
Πόση επιρροή έχουνε κάποια άτομα δίχως να αναγνωρίζονται επίσημα ως πολιτικοί ηγέτες; Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται θρησκευτικοί ηγέτες, εκπαιδευτικοί ηγέτες, πρεσβύτεροι δημόσιοι λειτουργοί, πρεσβύτεροι επαγγελματίες στον τομέα της υγείας, ηλικιωμένοι σε οικογένειες με ισχυρή επιρροή. Τι επιρροή εξασκείται χωρίς πολιτική δύναμη; Μέχρι τι βαθμό συνεχίζει να διασώζεται το παραδοσιακό (πχ προ – αποικιακό) πολιτικό σύστημα;
Ποιοι εξωτερικοί παράγοντες είναι σημαντικοί; Αυτοί μπορεί να περιλαμβάνουν την πολιτική εθνικών πολιτικών κομμάτων, ισχυρά μέλη της κοινότητας που είναι απών, και άλλους παράγοντες που μπορεί να παρατηρήσεις.
Περιέγραψε το συνολικό πολιτικό σύστημα της κοινότητας. Πως επηρεάζει καθεμία από αυτές τις πολιτικές μεταβλητές ή τις μεταβλητές δύναμης την κοινότητα, και την ικανότητας της να γίνει πιο αυτάρκης;
Η Κοινωνική/Θεσμική Διάσταση:
Τι πρότυπα αλληλεπίδρασης αποτελούν μέρος του κοινωνικού οικοδομήματος τη κοινότητας και ποιο είναι το οικογενειακό και συγγενικό σύστημα; Υπάρχει σύστημα μεταβίβασης αρχηγίας; Είναι παραδοσιακό ή καθορισμένο από το κυβερνητικό σύστημα ή τμήματα και των δυο;
Τι οργανισμοί αποτελούν μέρος της κοινότητας (μη κερδοσκοπικοί, εμπορικοί, κυβερνητικοί); Τι σύλλογοι, συναθροίσεις, πολιτικά κόμματα, εθνικοί και άλλοι συνεταιρισμοί αποτελούν μέρος της κοινωνικής οργάνωσης της κοινότητας;
Ποιο είναι ο ρυθμός, η εξάπλωση και ο χαρακτήρας της αστικής συμμετοχής; Υπάρχουνε φατρίες σε ανταγωνισμό μεταξύ τους; Ποιο είναι το ενδεχόμενο, η πιθανότητα, η οργάνωση ενοποίησης να μειώσει τη διαμάχη μεταξύ φατριών; Σε ποιο βαθμό και με ποιους τρόπους έχουνε οι μοντέρνοι, μη οικογενειακοί οργανισμοί αντικαταστήσει τις λειτουργίες που πρωτύτερα φροντίζονταν μόνο από το συγγενικό σύστημα; Πόση κοινωνική αλληλεπίδραση σχηματίζεται από τους διαφόρου είδους κοινωνικούς θεσμούς; Ποιο είναι το ενδεχόμενο για το σχηματισμό και την ανάπτυξη οργανισμών με κοινοτική βάση για αυτό βοηθούμενα προγράμματα;
Περιέγραψε το συνολικό κοινωνικό και σύστημα αλληλεπίδρασης της κοινότητας. Πως επηρεάζει καθεμία από αυτές τις κοινωνιολογικές μεταβλητές την κοινότητα, και την ικανότητας της να γίνει πιο αυτάρκης;
Η Ιδεολογική/Αξιακή Διάσταση:
Ποιες είναι οι κοινές αξίες στην κοινότητα (σωστές, λάθος, όμορφες, άσχημες, καλές, κακές); Υπάρχουν αξίες που διαφέρουν από φατρία σε φατρία;
Ποιες είναι οι κοινές πολιτικές αξίες; Ποιες είναι οι κύριες διαφορές στις πολιτικές αξίες; Ποιες θρησκευτικές αντιλήψεις είναι κοινές; Σε ποιο βαθμό ορίζει η οργανωμένη θρησκεία τις αξίες της κοινότητας; Ποιες αξίες θα επηρεάσουν τον τρόπο οργάνωσης των ομάδων αυτοβοήθειας;
Περιέγραψε το συνολικό ιδεολογικό και αξιακό σύστημα της κοινότητας. Πως επηρεάζει καθεμία από αυτές τις αξιακές μεταβλητές την κοινότητα, και την ικανότητας της να γίνει πιο αυτάρκης;
Η Διάσταση της Κοσμοθεώρησης:
Ποια είναι η αντίληψη των μελών της κοινότητας για το σύμπαν; Πως εξηγούν τα αίτια των ασθενειών και της ατυχίας; Ποιες είναι οι πεποιθήσεις τους; Σε ποιο βαθμό είναι κοινές ή που εντοπίζονται οι διαφωνίες; Ποιες παγκόσμιες θρησκείες αντιπροσωπεύονται μέσα στην κοινότητα; Κατά πόσο μοιράζονται οι παραδοσιακές θρησκευτικές αντιλήψεις μεταξύ των μελών της κοινότητας;
Ποιος είναι ο βαθμός ενοποίησης (η πρόσθεση καινούργιων αντιλήψεων χωρίς να αφαιρούνται παλαιότερες αντιφατικές αντιλήψεις) στην κοινότητα; Τι αναλογία των μελών της κοινότητας θεωρεί εαυτούς ως μέλη επίσημων θρησκευτικών οργανισμών;
Περιέγραψε το συνολικό σύστημα αντίληψης / κοσμοθεώρησης της κοινότητας. Πως επηρεάζει κάθε μια από αυτές τις μεταβλητές αντίληψης ή κοσμοθεώρησης την κοινότητα και την ικανότητα της να γίνει ποιο αυτάρκης;
Συμπέρασμα:
Είναι απαραίτητο για εσένα, τον κινητοποιητή, ή διευθυντή ενός περιφερειακού κινητοποιητικού προγράμματος, να κατανοήσεις την κοινωνική οργάνωση της κοινότητας που σκοπεύεις να ενδυναμώσεις. Παρότι η κοινωνική οργάνωση είναι ενδιαφέρουσα, και μέρος των γενικών μας κοινωνιολογικών και ανθρωπολογικών γνώσεων, ο σκοπός σου είναι πιο πρακτικός.
Για όλα αυτά τα κοινωνικά στοιχεία, που ποικίλουν από κοινότητα σε κοινότητα (έτσι ώστε μπορούμε να τα αποκαλούμε κοινωνικές μεταβλητές), χρειάζεται να υπολογίσεις την επίδραση τους στην κοινότητα και να δεις ποια στρατηγική κινητοποίησης θα μπορούσε να είναι η πιο αποτελεσματική, και πόσο επιτυχημένη θα μπορέσει να είναι.
Παρατηρήσεις σχετικά με αυτούς τους κοινωνικούς δείκτες είναι αναγκαίες για τη διαχείριση ενός κοινοτικού προγράμματος ενδυνάμωσης που στοχεύει πέρα από έναν κινητοποιητή σε μία μοναχά κοινότητα, και για το λόγο αυτό πλήρη αρχεία θα πρέπει να τηρούνται, και οι πληροφορίες να αποθηκεύονται (και εύκολα να ανακτώνται) σε ένα σύστημα διαχείρισης πληροφοριών (MIS).
––»«––
Τι είναι η Κοινωνική Οργάνωση της Κοινότητας;
 |