Μεταφράσεις:

Άλλες σελίδες:

Ενότητες

Χάρτης Σελίδας

Λέξεις Κλειδιά

Επικοινωνία

Βοηθητικά Έγγραφα

Χρήσιμοι Σύνδεσμοι

ΑΝΑΛΥΣΗ ΛΟΓΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ

από τον Δρ. Φιλ Μπαρτλ

Μετάφραση: Κύρογλου Γιώργος

Όταν ετοιμάζετε ένα έργο ή σχέδιο προγράμματος, μπορεί να σας φανεί χρήσιμο να γίνει πρώτα μία "Ανάλυση Λογικού Πλαισίου". Ορισμένοι οργανισμοί χορηγών, συμπεριλαμβανομένης της Παγκόσμιας Τράπεζας και της CIDA, απαιτούν ένα "εννοιολογικό πλαίσιο" ("Logframe") για τις προτάσεις για χρηματοδότηση. Mια αγωνιούσα ΜΚΟ, ως εκ τούτου, είναι χρήσιμο να γνωρίζει τις λεπτομέρειες για την δημιουργία μίας Ανάλυσης Λογικού Πλαισίου.

Ένα εννοιολογικό πλαίσιο (Logframe) είναι ένας πίνακας, κατά προτίμηση μονοσέλιδος, ο οποίος προσδιορίζει τα βασικά στοιχεία του σχεδίου.

Στο εκπαιδευτικό έγγραφο με τίτλο "Σχεδιασμός Έργου",κάναμε τη διάκριση μεταξύ "Σκοπού", "Στόχου" και οι "Επιδιώξεων". Οι όροι αυτοί κυμαίνονται από πιο γενικούς σε πιο ειδικούς, με το "στόχος" να είναι ο πιο συγκεκριμένος όσο αφορά στο χρόνο, τη ποσότητα και το μετρήσιμο προϊόν του έργου. Σε ένα εννοιολογικό πλαίσιο, οι διακρίσεις αυτές, είναι ακόμα πιο ακριβείς, και γίνεται χρήση ελαφρώς διαφορετικών όρων.

Θα ήταν ίσως χρήσιμο να σκεφτούμε ένα πρόγραμμα ή ένα έργο, σαν ένα εργοστάσιο ή μια φάρμα. Έχει εισροές ("inputs") που είναι οι πόροι θα τεθούν σε αυτό, καθώς και τα αποτελέσματα ("outputs") τα οποία είναι τα προϊόντα που επιθυμoύμε να βγουν από αυτό. Να θυμάστε ότι η λέξη "input" είναι ένα ουσιαστικό, δηλαδή ένα αντικείμενο, και όχι ένα ρήμα (κάτι που κάνει κανείς). Eίναι Κακή Χρήση της Γλώσσας (χρήση, λεξιλόγιο, γραμματική) το να χρησιμοποιούμε τη λέξη "input" σαν ρήμα, δηλ. να πούμε "to input".

Ένα εννοιολογικό πλαίσιο (Logframe) είναι πολύ πυκνό και πλούσιο, και χρειάζεται και λίγη επιδεξιότητα να διαβαστεί, πόσο μάλλον να το οικοδομήσουμε. Την πρώτη φορά που θα δημιουργήσουμε ένα, ίσως είναι χρήσιμο να το κάνουμε μαζί με κάποιον που είναι εξοικειωμένος με το προτεινόμενο σχέδιο. Απαιτεί χρόνο, και δεν διαβάζεται σαν πρόζα.

Η Διάταξη του LFA (Logical Framework Analysis):

Το LFA ορίζεται συνήθως σαν ένας πίνακας (μήτρα), με πέντε στήλες. Συνήθως παρουσιάζεται σε σελίδα τυποποιημένου μεγέθους (Α4 ή 8 ½ προς 11) σε Landscape εκτύπωση (οριζοντίως). Για πιο μεγάλα και πολύπλοκα έργα, μπορεί να συνεχιστεί και σε περαιτέρω σελίδες, αλλά το καλύτερο πλαίσιο είναι μία μόνο σελίδα.

Στην κορυφή είναι οι τίτλοι των πέντε στηλών, από αριστερά προς τα δεξιά:

• Αφηγηματική Περίληψη,
• Αναμενόμενα Αποτελέσματα,
• Δείκτες Απόδοσης,
• Παραδοχές, και
• Κίνδυνοι

Στην πρώτη στήλη στα αριστερά, κάτω από τον τίτλο Αφηγηματική Περίληψη, υπάρχουν τρία κελιά. Τα ονόματά τους, από επάνω προς τα κάτω:

• Στόχος του προγράμματος
• Σκοπός του προγράμματος, και
• Δραστηριότητες.

Εάν το πρόγραμμα ή το έργο έχει περισσότερους στόχους, αυτά τα τρία θα επαναληφθούν, κάτω από τα τρία πρώτα, δηλ. μια νέα σειρά από αυτά τα τρία για κάθε στόχο.

Στη δεύτερη στήλη από τα αριστερά,κάυω από τα Αναμενόμενα Αποτελέσματα, θα υπάρχουν τρία ακόμα κελιά, τοποθετημένα κατακόρυφα, τα οποία θα είναι παράλληλα με τα τρία στην πρώτη στήλη στα αριστερά. Αυτά θα ονομαστούν, από επάνω προς τα κάτω:

• Επιπτώσεις,
• Αποτελέσματα, και
• Προϊόντα

Οι δύο λέξεις, αρχικά, φαίνονται παρόμοιες, Αποτελέσματα και Προϊόντα. Το Προϊόν είναι το άμεσο αποτέλεσμα ενός προγράμματος ή ενός έργου. Επιστρέφοντας πάλι στην αναλογία της φάρμας ή του εργοστασίου, θά ήταν το γάλα ή τα ποδήλατα. Τα Αποτελέσματα αντίθετα, δεν είναι τα άμεσα προϊόντα του προγράμματος ή του έργου, αλλά οι συνέπειες για τους αποδέκτες ή τους δικαιούχους της κοινότητας. Χρησιμοποιόντας πάλι την αναλογία της φάρμας ή του εργοστασίου, τα Αποτελέσματα θα συμπεριλάμβαναν το γεγονός πως " Υπάρχει γάλα για να πίνουν τα παιδιά", ή πως " Η μετακίνηση γίνεται ευκολότερη αφού το περπάτημα δεν είναι πια η μονη λύση."

Στην τρίτη στήλη από τα αριστερά, κάτω απότους Δείκτες Απόδοσης, υπάρχουν τρία κελιά πάλι.Τα ονόματα τους, από επάνω προς τα κάτω:

• Δείκτες Απόδοσης Επιπτώσεων,
• Δείκτες Απόδοσης Αποτελεσμάτων, και
• Δείκτες Απόδοσης Προϊόντων

Ένα κενό Πλαίσιο μοιάζει κάπως έτσι:

Ανάλυση Λογικού Πλαισίου

Οι δύο τελευταίες στήλες, στα δεξιά, είναι οι Παραδοχές, και μετά οι Κίνδυνοι. Η κάθε μία αφορά στα τρία πρώτα κύτταρα για κάθε σειρά.

Όταν γράφετε τις Παραδοχές, προσδιορίζετε όλα αυτά που είναι προβλέψιμα ή που περιμένετε να παραμείνουν σταθερα, στο βαθμό που συνδέονται με τα θέματα στις τρεις πρώτες στήλες. Υπάρχουν χιλιάδες πράγματα που υποθέτουμε τα οποία δεν είναι απαραίτητο να συμπεριληφθούν. Θεωρούμε, για παράδειγμα, ότι η γη δεν θα πληγεί από έναν αστεροειδή που παράγει ένα σύννεφο σκόνης που θα εξαφανίσει κάθε μορφή ζωής όπως την ξέρουμε. Δεν είναι απαραίτητο να συμπεριλάβουμε ένα τέτοιο απομακρυσμένο ενδεχόμενο στο εννοιολογικό μας πλαίσιο.

Υποθέτουμε επίσης ότι δεν θα υπάρξει στρατιωτικό πραξικόπημα που θα διαταράξει πλήρως το οικονομικό σύστημα. Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα ωστόσο, η πιθανότητα αυτή είναι τόσο απομακρυσμένη που δεν χρειάζεται να αναφερθεί. Σε μια άλλη χώρα, όπως η Λιβερία όμως, ίσως να μπορεί να συμπεριληφθεί, απλώς και μόνο επειδή υπάρχει μια μικρή πιθανότητα πως μπορεί να συμβεί και, κατά συνέπεια, να διαταράξει το έργο. Αν είμαστε κατασκευαστές ποδηλάτων για παράδειγμα, μπορεί να υποτεθεί, ή μη, ότι οι πόροι, όπως η μεταλλική σωλήνα, θα είναι διαθέσιμοι στην αγορά. Αν παράγουμε γάλα για παράδειγμα, μπορούμε να υποθέσουμε ότι δε θα ξεσπάσει μια επιδημία αφθώδους πυρετού που θα σκοτώσει όλες τις αγελάδες.

Η τελευταία ή πέμπτη στήλη, οι Κίνδυνοι, έχει σχέση με την τέταρτη, τις Παραδοχές. Ο κίνδυνος για ένα στρατιωτικό πραξικόπημα στην Ελλάδα είναι μικρή, ενώ ο κίνδυνος για ένα πραξικόπημα στη Λιβερία, ενώ βρίσκεται ακόμη σε χαμηλά επίπεδα, είναι σαφώς υψηλότερος συγκριτικά. Αφού εντοπίσετε τις Παραδοχές και τους Κινδύνους που σχετίζονται με τις τρεις πρώτες στήλες, οι Κίνδυνοι αυτοί και οι Παραδοχές θα πρέπει να συσχετιστούν μεταξύ τους.

Το τελικό εννοιολογικό πλαίσιο (Logframe), ή Λογικό Πλαίσιο το οποίο θα δημιουργηθεί, θα μοιάζει πολύ με το Σχέδιο Έργου, αλλά θα είναι τοποθετημένο κατά το ανωτέρω πρότυπο, δηλαδή θα είναι πολύ πιο συμπυκνωμένο και με τέτοιο τρόπο ώστε όλα τα κύτταρα και οι στήλες του πίνακα να συνδέονται λογικά.

Ορισμένοι χορηγοί μπορεί να χρησιμοποιούν ήδη ή να ζητάνε κάποιους πίνακες εννοιολογικό πλαισίου που μπορεί να διαφέρουν ελαφρώς όσον αφορά τον αριθμό και τους τίτλους των στηλών, αλλά οι αρχές είναι πάντα οι ίδιες, συμπεριλαμβανομένης της πυκνότητας, συντομίας, και λογικής συνοχής μεταξύ όλων των κυττάρων.

Σχεδιάζοντας ένα Έργο

© Πνευματικά δικαιώματα 1967, 1987, 2007 Φιλ Μπαρτλ
Σχεδιασμός Ιστοσελίδας: Lourdes Sada

––»«––

Τελευταία ενημέρωση: 30.01.2012