Tweet
Translations:
'العربية / al-ʿarabīyah
বাংলা / Baṅla
Català
中文 / Zhōngwén
Deutsch
English
Español
Filipino/Tagalog
Français
Ελληνικά / Elliniká
हिन्दी / hindī
Italiano
بهاس ملايو / Bahasa Melayu
Polszczyzna
Português
Română
తెలుగు /Telugu
Tiếng Việt
Inne strony:
Moduły
Mapa
Słowa Kluczowe
Kontakt
Dokumenty do użycia
Pożyteczne Linki
DZIELĄC SZCZĘŚCIE PRZEZ PRANepalnapisane przez Kamal Phuyalpod redakcją dr Phil Bartleprzetłumaczone przez Adama Chmielnickiego |
|
"Szkoląc
uczestników nie koncentruj się jedynie na istocie treningu, obserwują oni zachowanie
trenera, czy odpowiada ono ideom, które wykłada, czy też nie. Uczestnicy będą
wdrażać twoje nauki w praktyce, jeśli będą przekonani co do praktyki twojego
własnego działania jako trenera".
(Uttam
Dhakhwa, Dzieląc forum o dochowości i rozwoju).
Dlaczego używać PRA? To pytanie było podnoszone na szeregu różnych forum, jak szkolenia, czy warsztaty robocze. W moim doświadczeniu głównie dostrzegam 3 najistotniejsze komponenty metodologii PRA, aspekt podejścia i zachowania, aspekt koncepcji czy wizji i proces użycia narzędzi dostarczanych przez PRA czyli aspekt umiejętności. Ten trzeci aspekt wydaje się być bardzo jasny, koncentruje się on na użyciu narzędzi tej metodologii. Jest faktem, że większość szkoleń skupia się na tym właśnie aspekcie. Szkolenie zaczyna się od historii PRA a kończy aplikowaniem narzędzii tej metodologii.
Pierwszy z tych komponentów wiąże się z pytaniem, kto powinien używać PRA? Jakie są cechy potrzebne dla praktyków PRA. Drugie pytanie koncentruje się na tym jak używać PRA i dlaczego nie innych narzędzi? Jakie są zalety PRA? Podobnie trzeci komponent koncentruje się on na tym jak używać narzędzi bardziej efektywnie? Jaki jest proces ich aplikowania?
Partycypowanie przez lokalnych mieszkańców zależy od podejścia facilitatora metodologii PRA.
Rozwój oznacza dzielenie szczęścia
Pewnego razu jeden z moich kolegów powiedział: "czy wiesz, co oznacza rozwój? W świetle mojego doświadczenia, głównie polega on na dzieleniu szczęścia z innymi". Wytłumaczył mi on to na wielu przykładach z własnego doświadczenia i mnie spodobala się jego idea rozwoju.
Miałem okazję wizytować wiele projektów mających na celu rozwój, niektóre pochłaniały miliony rupii, inne zaledwie parę tysięcy. Raz byłem w pobliskiej wsi Pokhara w odległości ok. 200 km. od Katmandu. Pracowaliśmy nad projektem rozwojowym dotyczącym wody pitnej. Spędziliśmy tam bardzo miłe chwile, mieliśmy wiele wspólnego z mieszkańcami wsi, oni byli bardzo, bardzo szczęśliwi, że jesteśmy w ich wiosce. Od strony finansów, to był niewielki projekt. Biuro rządowe odpowiedzialne za dystrybucję wody i pewne japońska organizacja realizowały go wspólnie. Calkowity koszt projektu wynosił ok. 35000 rupii. Kobiety tak mówiły na temat projektu w trakcie naszego spotkania:
Ci wieśniacy nawet nie potrafili przeliterować poprawnie nazwy organizacji, która uczestniczyła w projekcie, jedyną rzeczą, którą powtarzali było to, że byli bardzo zadowoleni że mogli być z tą Didi (siostrą - pracownikiem społecznym). Nieszczęśliwie nie mogliśmy spotkać się osobiście z ową Didi, ale kontaktując się z nią ustaliliśmy, że była bardzo szczęśliwa pracując z wiejskimi kobietami. Ustaliliśmy, że jej jedynym motto było dzielenie szczęścia z innymi ludźmi. Zarówno mieszkańcy wioski, jak i Didi dzielili swe szczęście. Projekt pozyskania wody pitnej był dla nich środkiem do dzielenia tego szczęścia. I to szczęścia doprowadziło do sukcesu projektu. Mieszkańcy wioski nie pamiętają, wyrzeczeń i kosztów poniesionych przy realizacji projektu, jedyne co dla nich się liczyło w trakcie jego rozwoju to to współdzielone szczęście. To szczęście zmobilizowało ich do uczynienia dalszych wysiłków. Teraz mają swój własny zespół. Utworzyli komitet mający na celu utrzymanie zbudowanej inwestycji wśród kobiet. Mają grupy w których mogą dzielić się swymi problemami. "Jesteśmy szczęśliwi, że możemy być członkami takiej grupy, dzielimy sie problemami i w istocie dzielimy się też naszym szczęściem", powiadają.
Jedna z największych międzynarodowych organizacji wydała 1,5 mln. rupii na projekt zapewnienia wody pitnej w Nuwakot, północnej części Katmandu. A tymczasem jeden komitet rozwoju społeczności (VDC), który obejmuje swym zakresem działania około 800 rodzin (kilka wiosek), otrzymuje jedynie 500 tys. rupii od rządu jako swój roczny budżet. Powstał poważny konflikt pomiędzy twórcami projektu a mieszkańcami wiosek. Nie byli oni zadowoleni z projektu, mimo, iż ich problem z dostarczaniem wody został rozwiązany. W trakcie prac nad projektem mieszkańcy wiosek wyrażali następujące obiekcje:
Mieszkańcy wioski brali wodę z pobliskiego źródła od wielu lat i prawdopodobnie będą tak robić w przyszłości. Nikt ich nie pytał o to, czego potrzebują i jakie jest ich spojrzenie na tą inwestycję. To wszystko byo planowane przez ludzi z zewnątrz i to ludzi, którzy nigdy sami nie mieli problemów z dostępem do wody. W ten sposób realizacja projektu nie mogła być przyczyną dzielenia się szczęściem. Rozłam pomiędzy mieszkańcami wioski a ludźmi zaangażowanymi w projekt zaczął się i rozszerzał od samego początku realizacji projektu. Dla realizatorów projektu, to był po prostu element ich pracy. Oni uważali, że czynią grzeczność mieszkańcom wioski realizując ten projekt w ich wiosce. Nie byli gotowi na dialog z mieszkańcami, a jeśli nie chcieli rozmawiać z nimi, jak mogli dzielić z nimi szczęście?
Nasza historia wiele opowiada na temat wagi partycypacji ludzi w realizacji danej pracy. Możemy uznać za pewnik, że ludzie zbudowali wiele świątyń, dróg, wykopali studnie i zbiorniki wodne, zbudowali szkoły itd. Oni działali przy tym jakby celebrowali święto. Jeśli analizowalibyście glębiej ich zachowanie, stwierdzilibyście, że głównym motywem, który nimi kierował było dzielenie się szczęściem. Oni śpiewali razem pieśni, wykonywali pracę w kolektywie, dzielili sie pożywieniem, podczas spotkań towarzyskich, śmiali się i bawili aż do zakończenia swej pracy. Wydaje się, że oni dzielili szczęście przez dawanie innym czegoś od siebie, przyjmowanie czegoś od innych i dzielenie się ze wszystkimi nawzajem.
Pewnego razu duża organizacja zaoferowała świetną posadę jednej z moich koleżanek. Ona długo się zastanawiała, dzieliła swymi przemyśleniami z innymi i w końcu odmówiła. Powiedziała:
Dzieląc szczęście za pomocą PRA
Nigdy nie napotkaliśmy nudnego szkolenia na temat metodologii PRA. Ostatnio przeglądałem 60 raportów szkoleniowych PRA. Zwracałem uwagę na element oceny ze strony uczestników szkoleń, dokonywany głównie na ich końcu. Nigdy nie spotkałem się z opinią, że trening PRA był nudny. Można byo napotkać stwierdzenia takie jak: "10 dni spędzone jak 10 minut". "Proces szkolenia był jak zabawa". "Nie byliśmy znudzeni". "Dużo było śmiechu" etc. Tego czego uczysz się w ramach PRA możesz nauczyć się także w inny sposób. Jednakże jedną z głównych przewag PRA, w świetle mojego doświadczenia jest to, że tworzy środowisko sprzyjające dzieleniu szczęścia. Uczestnicy nie odczuwają tutaj hierarchii, nie czują oni żadnych podziałów (socjo-ekonomicznych, kastowych, płciowych). Oni wszyscy razem się śmieją, uczą i dzielą. Współdzielenie szczęścia tworzy sentymentalne nastawienie pomiędzy tymi, którzy je dzielą i to jest efekt, który ostatecznie osiąga się w trakcie szkolenia PRA.
Jeden z facilitatorów PRA raz stwierdził:
Jednak PRA, bez współdzielenia szczęścia staje się nużące i bardzo techniczne. Czasami nawet niebezpieczne. Jeden z przewodniczących VDC z dystryktu Dhading sąsiedzkiego dystryktu Katmandu w ten sposób opisal swoje doświadczenia na ten temat:
Ten rodzaj PRA nie powiązanego z partycypacją, nie służy dzieleniu szczęścia z ludźmi, lecz okradaniu ich z niego. Co więcej taki rodzaj praktykowania PRA niszczy ideę samej metodologii PRA.
Cokolwiek czynimy za pomocą PRA, może byc osiąnięte także w inny sposób. Użycie odmiennych technik także może zmobilizować członków społeczności do szerszej partycypacji. Możemy zmobilizować niepiśmienne i marginalizowane grupy do partycypowania we wspólnym procesie rozwojowym używając innych technik. Ale główną korzyścią z PRA jest to, iż stwarza ona potencjał do tworzenia środowiska w którym następuje dzielenie się szczęściem.
Pewnego razu ranking zasobności majątkowej był przeprowadzany w jednej z wiosek w dystrykcie Sindhupalchowk, który leży na północny wschód od Katmandu. Przeprowadzała go grupa mieszkańców wioski. Wskazali oni starszego mężczyznę, jako żyjącego w ubóstwie. On także był członkiem ich grupy. On zaprzeczył. Długo trwała dyskusja. Inni chcieli wykazać, że on był biedny podając wiele przykładów. W rzeczywistości oni chcieli mu pomóc, w ramach programu pomocy ubogim. Ten starszy człowiek niczego nie posiadał. Jednak było nawet trudno zaaranżować dla niego 2 posiłki dziennie. On twierdził - nie mam dość pożywienia, jednak jestem szczęśliwy. Jestem najbardziej szczęśliwą osobą w wiosce. Czy kiedykolwiek widzieliście mnie smutnego lub w depresji. Jak możecie nazywać mnie biedakiem? W istocie on był pierwszym, który brał udział a nawet przewodził w każdym społecznym wysiłku i pracy. W końcu mieszkańcy wioski zdecydowali umieścić go w "klasie średniej".
Po tym doświadczeniu my długo rozmawialiśmy z tym mężczyzną. Okazało się, że ma on źródło szczęścia w sobie. Wszyscy mieszkańcy wisoki odczuwali jego absencję, kiedy on odszedł na kilka dni. Zespół PRA uświadomił sobie, że choć oczywiście zaspokojenie podstawowych potrzeb (przynajmniej) jest prawem każdej istoty ludzkiej, a głód może stanowić przeszkodę w byciu szczęśliwym, jednak ekonomiczny dostatek nie może być porównywany z emocjonalnym i duchowym zadowoleniem.
W ostatnim miesiącu odbyliśmy dyskusję dotyczącą rozwoju duchowości. Ktoś zapytał: "Co z uwłasnowolnieniem marginalizowanej części społeczności?". Z kim może ona dzielić szczęście? Dyskusja doprowadziła do następujących konkluzji:
Jeden z przewodniczących VDC tak przedstawia swoje doświadczenia dot. używania PRA przy planowaniu:
To przez ten proces, w drodze dotychczasowych doświadczeń, nauczyłem się, że PRA pomaga dzielić nasze szczęście z mieszkańcami wiosek jak i ich szczęście z nami, a szczególnie z tymi, którzy są szczególnie narażeni na krzywdy i marginalizowani. Myślę, że spojrzenie na pozytywne aspekty (czegokolwiek) może nam pomóc iść naprzód w rozwoju. Skupianie się tylko na negatywach osacza nas, nie możemy posuwać się do przodu poprzez koncentrowanie się na samych negatywach.