Μεταφράσεις:

Άλλες σελίδες:

Ενότητες

Χάρτης Σελίδας

Λέξεις Κλειδιά

Επικοινωνία

Βοηθητικά Έγγραφα

Χρήσιμοι Σύνδεσμοι

ΜΟΙΡΑΖΟΝΤΑΣ ΕΥΤΥΧΙΑ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΣΕ Νεπάλ από τον Kamal Phuyal διόρθωση από τον Φιλ Μπαρτλ, PhD μετάφραση από την Καλομοίρα Μπιμπέζα

" οι εκπαιδευόμενοι συμμετέχοντες δεν συγκεντρώνονται στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης, αλλά παρακολουθούν τη συμπεριφορά του εκπαιδευτή τους- είτε η συμπεριφορά του είναι κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας στην τάξη είτε όχι.Επίσης, οι συμμετέχοντες θα εφαρμόσουν στην πράξη αυτά που έμαθαν εάν πιστούν απο την πρακτική συμπεριφορά του εκπαιδευτή τους"
(Mr. Uttam Dhakhwa, Φόρουμ για την Πνευματικότητα και την Ανάπτυξη).

Γιατί να χρησιμοποιήσεις τη ΣΕ; Αυτή η ερώτηση έχει τεθεί πολλές φορές, όπως κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης και των εργαστηρίων. Από την εμπειρία μου, έχω δεί κυρίως τρία ουσιώδη στοιχεία της ΣΕ: η πλευρά της συμπεριφοράς και της νοοτροπίας, η πλευρά της Ιδέας ή του οράματος, και η πλευρά της διαδικασίας (της εφαρμογής των εργαλείων) ή των δεξιοτήτων. Η τρίτη πλευρά φαίνεται να είναι πολύ καθαρή, αυτή που συγκεντρώνει τη χρήση των εργαλείων. Υπάρχει ένα σχόλιο όπου το μεγαλύτερο κομμάτι της εκπαίδευσης εστιάζει σε αυτή την πλευρά. Η εκπαίδευση αρχίζει απο την ιστορία της ΣΕ και τελειώνει με την εφαρμογή των εργαλείων.

Η πρώτη πλευρά έχει να κάνει με την εξής ερώτηση: Ποιός θα πρέπει να χρησιμοποιεί την ΣΕ; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που χρειάζονται αυτοί που θα εξασκήσουν την ΣΕ. Η δεύτερη επικεντρώνεται στο γιατι να χρησιμοποιήσουμε τη ΣΕ - Γιατί όχι κάποιο άλλο εργαλείο; Ποιές είναι οι αξίες της ΣΕ; Παρομοίως, η τρίτη εστιάζει στο πως να χρησιμοποιήσουμε πιο αποτελεσματικά τα εργαλεία. Ποιά είναι η διαδικασία αυτής της εφαρμογής;

Η συμμετοχή των ντόπιων εξαρτάται απο την συμπεριφορά του διαμεσολαβητή της ΣΕ.

Η Ανάπτυξη Σημαίνει να Μοιράζεις Ευτυχία

Κάποια φορά ένας απο τους συνεργάτες μου είπε το εξής, "Ξέρεις τί σημαίνει η λέξη ανάπτυξη; Απο την εμπειρία μου σημαίνει κυρίως να μοιράζεις ευτυχία." Μου το εξήγησε, μέσα απο διάφορες περιπτώσεις που είχε ζήσει, και μου άρεσε η ιδέα του για την ανάπτυξη.

Είχα την ευκαιρία να επισκεφτώ πολλά προγράμματα ανάπτυξης: σε μερικά ξοδεύονταν εκατομμύρια ρούβλια, και σε άλλα μερικές χιλιάδες. Μια φορά ήμουν στο χωριο Ποχάρα 200χλμ. μακριά απο το Κατμαντού. Κάναμε μια αξιολόγηση της συμμετοχής για ένα έργο πόσιμου νερού. Τα περάσαμε καλά εκει: μπορούσαμε να μοιραστούμε αρκετά με τους χωρικούς, ήταν πολύ-πολύ χαρούμενοι να μας έχουν στο χωριό τους. Οικονομικά, ήταν ένα μικρό έργο. Το κυβερνητικό γραφείο της περιοχής για την ύδρευση και ένας Ιαπωνικός οργανισμός έκαναν το έργο απο κοινού. Ξόδεψαν περίπου 35,000 Rs, για να υλοποιήσουν αυτό το έργο. Οι γυναίκες μας εξήγησαν για το έργο κατα τη διάρκεια μιας εξομολόγησης:

Αυτοί οι χωρικοί δεν μπορούν καν να προφέρουν το όνομα του οργανισμού σωστά: το μόνο που αποκάλυψαν επανειλημμένως ήταν ότι πέρασαν καλά με την Μπικάσε Ντίντι ("εργάτης ανάπτυξης-αδερφή"). Δυστυχώς, δεν μπορέσαμε να συναντηθούμε μαζί της, αλλά όταν μοιραστήκαμε τις σκέψεις με εκείνη, αυτό που ανακαλύψαμε ήταν ότι ήταν πολύ χαρούμενη που δούλεψε με αυτές της γυναίκες. Ανακαλύψαμε ότι το μότο της ήταν να μοιράζεσαι την ευτυχία με τους άλλους ανθρώπους. Και οι δύο μοιράστηκαν αυτή την ευτυχία. Το έργο για την υδροδότηση ήταν το μέσο για να μοιράσουν ευτυχία. Και αυτή η χαρά έφερε την επιτυχία στο έργο. Οι χωρικοί δεν νοιάζονται για το ποσό που ξοδεύτηκε για το έργο, ούτε και θυμούνται τι ξοδεύτηκε. Κατά τη διάρκεια όλης της περιόδου της αξιολόγησης, επανέφεραν στη μνήμη τους την χαρά. Αυτή η ευτυχία τους ενθάρρυνε να κάνουν πολλά άλλα πράγματα. Τώρα έχουν το δικό τους συνεργάτη, έχουν δημιουργήσει μια επιτροπή συντήρησης μεταξύ των γυναικών. Εχουν ομάδες εξοικονόμησης χρημάτων. "Ημασταν πολύ ευτυχισμένοι που ήμασταν σε μια ομάδα και ήρθαμε εδώ, και μοιραστήκαμε τα προβληματά μας και πραγματικά μπορούμε να μοιραστούμε την ευτυχία μας εδώ", μας είπαν.

Ένας απο τους μεγαλύτερους πολύπλευρος οργανισμούς ξόδεψε 1,5 εκατομμύρια ρουπίες στο έργο της υδροδότησης στην περιοχή Nuwakot, στο βόρειο τμήμα του Κατμαντού. Ωστόσο, μια επιτροπή ανάπτυξης του χωριού (ΕΑΧ), που καλύπτει οικογένειες (πολλά χωριά), λαμβάνει απο την κυβέρνηση μόνο 500 με 800 ρουπίες σαν ετήσιο κονδύλι. Και πάλι υπήρχε μεγάλη αντιπαλότητα ανάμεσα στο πρόγραμμα και τους χωρικούς. Οι χωρικοί δεν ήταν ευχαριστημένοι με το πρόγραμμα παρόλο που τα προβλήματα της υδροδότησης απο απόσταση είχαν λυθεί. Στην αξιολόγηση του έργου, οι χωρικοί εξέφρασαν την εξής γνώμη:

Οι χωρικοί πήγαιναν και έφερναν νερό απο μια κοντινή πηγή για πολλά χρόνια: και μπορούν να συνεχίσουν να το κάνουν για όσο χρόνο χρειάζεται. Οι χωρικοί δεν ρωτήθηκαν ποτέ για τα θέλω τους: τι σκέφτονταν στα αλήθεια. Το έργο σχεδιάστηκε απο ξένους και εφαρμόστηκε απο μια χούφτα ανθρώπων που δεν είχαν καν πρόβλημα με την υδροδότηση. Εδώ, βλέπουμε ότι το έργο δεν ήταν το μέσο για τη διάδοση της ευτυχίας. Το κενό μεταξύ των χωρικών και των ανθρώπων του έργου άρχισε να ανοίγει απο την αρχή που το έργο ξεκίνησε στο χωριό. Φαίνεται ότι το προσωπικό ανέλαβε το έργο σαν ένα κομμάτι της δουλειάς τους. Νομίζουν ότι είναι ευγενικοί που κάνουν αυτό το έργο στο χωριό. Δεν είναι έτοιμοι να ξοδέψουν χρόνο για να μιλήσουν με τους χωρικούς: εάν δεν μιλάνε με τους ανθρώπους πώς μπορούν να μοιράσουν ευτυχία;

Η πείρα μας, μας λέει πολλές τέτοιες ιστορίες σε σχέση με τη συμμετοχική εργασία που γίνεται απο τους ίδιους τους ανθρώπους. Βρίσκουμε ότι οι άνθρωποι έχουν πολλούς ναούς, δρόμους, πηγάδια και λίμνες, σχολεία και ούτω καθ'εξής. Συνήθιζαν να τα φτιάχνουν σαν να γιορτάζουν τις τελετές. Εάν συνεχίσουμε την ανάλυση, θα βρούμε ότι το κύριο κίνητρο πίσω απο όλα αυτά ήταν να μοιράσουν την ευτυχία. Συνήθιζαν να τραγουδούν, να κάνουν ομαδικά την εργασία, να μοιράζονται το φαγητό μεταξύ τους στις ομάδες, να γελούν και να περνούν καλά και να φέρνουν εις πέρας την εργασία τους. Φαίνεται ότι, μερικές φορές μοιράζονται την ευτυχία τους δίνοντας κάτι σε άλλους και άλλες φορές πέρνοντας κάτι απο τους άλλους και άλλες φορές μοιραζόμενοι πράγματα μεταξύ τους.

Κάποτε ένας μεγάλος οργανισμός πρόσφερε μια μεγάλη θέση σε έναν απο τους συνεργάτες μου. Εκείνη το σκέφτηκε πολύ, το μοιράστηκε με τους υπόλοιπους και τελικά απέρριψε την προσφορά. Είπε:

Μοιράζοντας την Ευτυχία Μέσω της ΣΕ

Δεν έχουμε βρεί καμιά εκπαίδευση για ΣΕ βαρετή μέχρι στιγμής. Πρόσφατα, αξιολόγησα 60 αναφορές για την εκπαίδευση της ΣΕ. Ανέτρεξα στο κομμάτι της αξιολόγησης που γίνεται απο τους συμμετέχοντες, το οποίο γίνεται στο τέλος της εκπαίδευσης. Δεν βρήκα ούτε ένα σχόλιο σε καμιά αναφορά ότι η εκπαίδευση της ΣΕ είναι βαρετή. Στις αναφορές θα βρείτε φράσεις όπως: "Οι δέκα μέρες πέρασαν σαν δέκα λεπτά", "Η διαδικασία εκμάθησης ήταν σαν παιχνίδι", "Δεν βαρεθήκαμε καθόλου", "Γελάσαμε αρκετά", "Μοιραστήκαμε πολλά", κλπ. Αυτό που μαθαίνει κάποιος απο τη ΣΕ μπορεί να το μάθει και με άλλους τρόπους. Παρόλα αυτά, μία απο τις κύριες αξίες της ΣΕ, απο την εμπειρία μου, είναι ότι δημιουργεί το περιβάλλον για να νιώσεις ευτυχία. Οι συμμετέχοντες δεν νιώθουν την ιεραρχεία εδώ: δεν νιώθουν καμιά ανισότητα (κοινωνικο-οικονιμική, φυλετική, γενετική) εδώ. Όλοι γελούν, μαθαίνουν και μοιράζονται. Η συμμετοχή στην ευτυχία αναπτύσει τον συναισθηματικό δεσμό μεταξύ των συμμετεχόντων το οποίο είναι αυτό που η ΣΕ τελικά κάνει είτε κατα τη διάρκεια της εκπαίδευσης είτε στην κοινότητα.

Αλλά, η ΣΕ χωρίς το "μοίρασμα της ευτυχίας" γίνεται βαρετή και πολύ τεχνική. Μερικές φορές, γίνεται ακόμα και επικίνδυνη. Μια φορά ο πρόεδρος μιας ΕΑΧ της περιοχής του Dhading γειτονική περιοχή του Κατμαντου, μοιράστηκε τα βιωματά του βλέποντας την "ομάδα της ΣΕΑ" κάπως έτσι:

Αυτού του είδους η μη συμμετοχική ΣΕ δεν βοηθά στο μοίρασμα της ευτυχίας αλλά αντίθετα κλεβει την ευτυχία απο τους ανθρώπους. Επιπλέον, σε τέτοιες ασκήσεις ΣΕ, με τα έννομα συμφεροντά τους, καταστρέφουν επίσης τις ίδιες τις αξίες της ΣΕ.

Οτιδήποτε και αν κάνουμε μέσω της ΣΕ μπορεί να γίνει και με άλλους τρόπους. Χρησιμοποιώντας άλλες τεχνικές μπορούμε να αυξήσουμε τη συμμετοχή των ανθρώπων της κοινότητας. Μπορούμε να ενθαρρύνουμε τους αναλφάβητους και τους περιθωριοποιημένους να συμμετέχουν στη διαδικασία της ανάπτυξης με το να χρησιμοποιήσουμε άλλες τεχνικές. Αλλά, η κυριότερη αξία, ή η κυριότερη συμβολή, της ΣΕ είναι ότι δημιουργεί την πιθανότητα για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος όπου μπορούμε να μοιραζόμαστε την ευτυχία.

Κάποτε κάναμε μια διαβάθμιση ευημερίας σε ένα χωριό στην περιοχή της Sindhupalchowk, που βρίσκεται στην ανατολικοβορεινή πλευρά του Κατμαντού. Μια ομάδα χωρικών το έκανε. Εναν γέροντα τον τοποθέτησαν στο "βαθμό του φτωχού". Ήταν και αυτός στην ομάδα. Το αρνήθηκε αυτό. Έγινε συζήτηση για πολλή ώρα. Οι άλλοι ήθελαν να αποδείξουν ότι είναι φτωχός με το να δώσουν πολλά παραδείγματα. Βασικά, ήθελαν να τον βοηθήσουν καθώς το έργο που ήταν σε εξέλιξη θα προσέφερε κάποια προγράμματα για τους φτωχούς. Ο γέρος δεν είπε τίποτα. Δεν ήταν ποτέ δύσκολο γι'αυτόν να έχει δύο γεύματα την ημέρα. Είπε -" Δεν έχω αρκετό φαγητό, αλλά είμαι ευτυχισμένος. Είμαι ο πιο ευτυχισμένος σε ολόκληρο το χωριό ξέρετε. Με έχετε δει να είμαι δυστυχής ή μελαγχολικός; Πώς με αποκαλείτε φτωχό;" Ουσιαστικά, ήταν εκείνος που έπερνε πρώτος μέρος, ή ηγούταν, οποιασδήποτε κοινοτικής εργασίας. Τελικά, οι άλλοι τον κατέταξαν στην "μέση τάξη".

Μετά απο αυτή την άσκηση, μιλήσαμε διεξοδικά με τον άνθρωπο. Ανακαλύψαμε ότι είχε μια πηγή ευτυχίας μέσα του. Όλοι οι χωρικοί νιώθουν την απουσία του όταν φεύγει για πολλές μέρες. Η ομάδα της ΣΕ κατάλαβε ότι (τουλάχιστον) οι βασικές ανάγκες είναι το δικαίωμα κάθε ανθρώπου, και η πείνα μπορεί να δημιουργήσει εμπόδια ώστε να μην αισθάνεσαι ευτυχής. Μολαταύτα η οικονομική ευμάρεια δεν μπορεί να συγκριθεί με την συναισθηματική και πνευματική ευημερία.

Τον προηγούμενο μήνα είχαμε μια συζήτηση πάνω στην ανάπτυξη και την πνευματικότητα. Κάποιος ρώτησε: " Τί γίνεται με την παροχή εξουσιοδότησης στο περιθωριοποιημένο κομμάτι της κοινότητας; Να μοιραστείς την ευτυχία με ποιόν; Αυτή η συζήτηση είχε μερικά συμπεράσματα όπως:

Ένας απο τους προέδρους της ΕΑΧ μοιράστηκε την εμπειρία του χρησιμοποιώντας την ΣΕ για προγραμματισμό.

Είναι μέσω αυτής της διαδικασίας που έμαθα απο τις εμπειρίες που είχα ως τώρα ότι η ΣΕ βοηθά να μοιραστούμε την ευτυχία μας με τους χωρικούς και εκείνοι με εμάς, και φυσικά ειδικά με εκείνους που είναι ευάλωτοι και περιθωριοποιημένοι. Πιστεύω ότι το να κοιτάμε την θετική πλευρά (των πραγμάτων) μπορεί να μας βοηθήσει να πάμε μπροστά με σκοπό την ανάπτυξη. Το να κοιτάμε μόνο την αρνητική πλευρά μας κρατάει κλειστούς: δεν μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά αν επικεντρωθούμε μόνο στα αρνητικά.

Kamal Phuyal
Νεπάλ

Το κείμενο υποβλήθηκε στο εργαστήρι IDS , "Μονοπάτια προς τη Συμμετοχή"

© Πνευματικά δικαιώματα 1967, 1987, 2007 Φιλ Μπαρτλ
Σχεδιασμός Ιστοσελίδας: Lourdes Sada

––»«––

Τελευταία ενημέρωση: 30.01.2012