Tweet
Çeviriler :
'العربية / al-ʿarabīyah
বাংলা / Baṅla
Català
中文 / Zhōngwén
Deutsch
English
Español
Filipino/Tagalog
Français
Galego
Ελληνικά / Elliniká
हिन्दी / hindī
Italiano
بهاس ملايو / Bahasa Melayu
Polszczyzna
Português
Română
తెలుగు /Telugu
Tiếng Việt
Türkçe
Diğer Sayfalar:
Modüller
Site Haritası
Anahtar Kelimeler
İletişim
Faydalı Dökümanlar
Faydalı Linkler
PRA İLE MUTLULUĞU PAYLAŞMAKYazan : Kamal Phuyal (Nepal)Düzenleyen : Phil Bartle, PhDÇeviren : Hande Odabaşıoğlu |
|
‘’Eğitim
katılımcıları, eğitim içeriğinden daha ziyade eğitim veren kişi üzerinde
konsantre olurlar, eğitmenin davranışlarına ve bu davranışların sınıfta
veya değil söylemleri ile uyumlu olup olmadığına dikkat ederler. Dahası katılımcılar
eğitmenin davranış ve söylemlerinin uyum halinde olduğuna inandıkları zaman
öğrenme aktivitesi pratiğe geçmiş demektir.’’
(Mr.
Uttam Dhakhwa, Maneviyat ve Gelişim Forum’u).
Neden PRA sistemini kullanmalıyız ? Bu soru birçok workshop, eğitim ve forumlarda gündeme getirildi. Edindiğim tecrübelere istinaden ben PRA‘nın barındırdığı başlıca 3 önemli bileşeni gördüm; tavır ve davranış yönü, konsept veya vizyon yönü ve son olarak, süreç (araçların uygulanma süreci ) veya yetenek yönü. Üçüncü özellik araçların nasıl kullanılması gerektiğine konsantre olan çok belirgin bir özellik. Eğitimin büyük bir kısmının bu yöne odaklandığına dair bazı yorumlar var. Eğitim PRA tarihi ile başlıyor ve araçların uygulanması ile son buluyor
Ilk bileşen ‘PRA kim tarafından kullanılmalıdır ? ‘ sorusu ile ilgilenir. PRA uygulayıcılarının ne tür özellikleri olmalıdır ? İkinci soru ise ‘Neden PRA kullanılmalı? Neden başka araçlar kullanılmıyor ? , PRA’nın değeri nedir ? ‘ gibi sorular üzerinde durur. Benzer olarak üçüncü bileşen ise araçları etkin kullanmanın yolları üzerine yoğunlaşır ve uygulama sürecinin nasıl olduğunu sorgular.
Yerel katılımcıların olması PRA uygulayıcısının tavrına bağlıdır.
Gelişim demek Mutluluğun paylaşılması demektir .
Bir arkadaşım bir seferinde bana gelişimin ,mutluluğu başkaları ile paylaşmak olduğunu söylemiş ve tecrübelerinden örnekler vermişti, gelişim üzerine yaptığı bu yorum hiç aklımdan çıkmadı.
Birçok gelişim projesini gözlemleme fırsatım oldu, bazılarında milyonlarca rupi harcandığını, bazılarında ise sadece binlerce harcandığına şahit oldum. Bir defasında Katmandu’ya 200 km uzaklıkta olan Pokhara kasabasındaydım ve katılımlı içme suyu projesi yürütüyorduk. O süre içerisinde çok iyi vakit geçirdiğimi söyleyebilirim, köylüler ile birçok paylaşımda bulunduk ve onlar bizim orada olmamızdan çok çok mutluydular. Finansal olarak küçük bir projeydi ve hükümetin havza bölge ofisi ve japon bir kurum tarafından ortaklaşa yürütülüyordu. Projenin tamamlanması için yaklaşık olarak 35.000 Rs. Harcandı. Paylaşımımız esnasında bir kadının bize söylediklerini sizinle paylaşmak isterim :
O köylüler, yürütülen organizasyonun ismini doğru düzgün telaffuz bile edemezken, konuya dair sürekli olarak tekrarladıkları şey 'Bikase Didi' ile yani kızkardeşleri ile ne kadar mutlu olduklarıydı. Maalesef biz Didi ile tanışamadık ancak paylaşılanlara gore yerel kadınlar ile çalışmaktan çok mutlu olan birisiymiş. Zaman içerisinde öğrendik ki Didi ‘nin tek motto’su ,mutluluğunu diğer insanlar ile paylaşmakmış. Köylüler ve Didi karşılıklı olarak mutluluklarını paylaşmaktaydılar. İçme suyu projesi onlar için mutluluğu paylaşmanın bir şekliydi. Ve o mutluluk projeye başarı getirdi. Köylüler proje için harcanan paranın ne kadar olduğu ile hiç ilgilenmiyorlar, hatta hatırlamıyorlar bile. Değerlendirme sürecinde sürekli olarak ne kadar mutlu olduklarını hatırladılar. Bu mutluluk onlara başka şeyler yapma konusunda cesaret verdi. Bugün kooperatifleri var ve kadınlar arasında bir bakım komitesi oluşturdular. Koruma gruplarıda var ayrıca.’Grubumuz olduğu için mutluyuz ve o sebeple buraya geliyoruz, burada problemlerimizi paylaşıyoruz ve aslında mutluluğumuzu paylaşıyoruz ‘ diyorlar.
Büyük kurumlardan bir tanesi Katmandu’nun kuzeyinde bulunan Nuwakot bölgesinde bir köyün içme suyu projesi için 1.5 milyon rupi harcadı. Ancak 800 aileyi kapsayan ( birkaç köy ) bir köy gelişim komitesi (KGK) devletten yıllık olarak sadece 500 bin rupi alıyor. Yine burada da köylüler ve proje arasında büyük bir çelişki ortaya çıkıyor. Uzak mesafeden su taşıma sorunlarını çözülmüş olsa bile köylüler projeden dolayı pek mutlu değillerdi. Köylülerin ağzından proje değerlendirmesini dinleyelim :
Köylüler uzun zamandır en yakında bulunan su kaynağından su taşıyorlardı ve bu şekilde taşımaya devam edebilir durumda gözüküyorlar. Kimse köylülere isteklerine hakkında birşey sormamış ve onların gerçek düşüncesini almamış. Plan bölgeye yabancı kişiler tarafından yapılmış ve uygulanma sürecinde ise bugüne kadar hiç su ihtiyacı bulunmamış kişilerden yardım alınmış. Burada ki projenin mutluluğu paylaşmanın bir yöntemi olamayacağını görmüş oluyoruz. Projenin köye getiriliş anından itibaren köylüler ve proje çalışanları arasında ki mesafe gittikçe büyümüş. Görünen o ki çalışanlar bu projeyi işlerinin bir parçası olarak görmüşler. Köye bu projeyi getirerek köylülere iyilik yaptıklarını düşünüyorlar. Köylüler ile konuşmaya kendilerini hazır hissetmiyorlar. İnsanlarla konuşmadan mutluluğu nasıl paylaşabilirler ?
Geçmişimiz bize kişilerin kendileri tarafından yürütülen birçok katılımcı çalışma yürütüldüğünü gösteriyor. Tarih boyunca insanlar birçok tapınak, yol, kuyu ve göl, okul ve benzeri yapı inşa etmişler. Bütün bu işleri sanki bir kutlama yaparcasına gerçekleştirmişler. Eğer analiz etmeye devam ederseniz yapılan bütün bu işlerin arkasındaki motivasyonun mutluluğu paylaşmaktan geldiğini görebilirsiniz. Çalışırken şarkı söylerler, topluca sosyal işler gerçekleştirir, partilerde birbirleri ile yemek paylaşırlar, gülerler, eğlenirler ve sonunda işi tamamlarlardı. Görünen o ki bazen başkalarına birşeyler vererek, bazen alarak ve bazen paylaşarak mutluluğu paylaşırlardı.
Bir arkadaşım bir defasında büyük bir kurumdan iş teklifi almıştı. Üzerinde çok düşündü, birçok kişi ile paylaştı ve en sonunda teklifi reddederek şunları söyledi :
PRA ile Mutluluğu Paylaşmak
Şuana kadar hiçbir PRA eğitimini sıkıcı bulmadık. Son zamanlarda yaklaşık olarak 60 adet PRA eğitimi inceledim. Genellikle eğitimin en sonunda yürütülen değerlendirme bölümüne danışmanlık yaptım.Ve hiçbir raporda PRA eğitiminin sıkıcı olduğuna dair bir bölüme rastlamadım. Yazılanlar arasında ; ’10 gün ,10 dakika gibi geçti ‘, ‘Eğitim süreci oyun gibiydi’,’Sıkılmadık ‘,’çok güldük ‘,’çok şey paylaştık’ gibi ifadelere rastlayabilirsiniz. PRA ile öğrendiklerinizi başka şekillerde de öğrenebilirsiniz. Ancak bana gore PRA’nın başlıca değerlerinden birisi mutluluğun paylaşılması için yarattığı ortamdan geliyor. Katılımcılar ortamda bir hiyerarşi veya ayrımcılık hissetmiyorlar (sosyo ekonomik,kast ve cinsiyet). Hepsi gülüyor, öğreniyor ve paylaşıyor. Mutluluğu paylaşmak, paylaşımcılar arasındaki duygusal bağı geliştirir ve PRA’nın eğitim ve toplum içerisinde yarattığı ortam budur.
Bir PRA uygulayıcısnın bir zamanlar paylaşmış olduğu gibi :
Mutluluğun paylaşılmadığı PRA çok sıkıcı ve teknik oluyor. Bazen tehlikeli bile olabiliyor. Katmandu’nun komşu bölgelerinden olan VDC ‘nin Dhading Bölgesinin yöneticileri PRA çetesi ile yaşadıkları karşılaşmadan şu şekilde bahsetmişti :
Bu tip katılımı desteklemeyen PRA uygulaması sadece mutluluğun paylaşılmasına engel değil aynı zamanda insanların mutluluğu çalan bir uygulamadır. Dahası bu tarz aktiviteler PRA’nın kendi içerisinde mevcut olan değerler için de zararlıdır.
PRA eşliğinde yapılan her aktivite başka şekillerde de yapılabilmektedir. Başka tekniklerin kullanılması toplum katılımını arttırabilir. Okuma yazma bilmeyen ve dışlanmış kişileri başka teknikler kullanarak gelişim sürecine dahil edebiliriz. Ancak PRA’nın başlıca ve en önemli katkısı mutluluğun paylaşıldığı bir ortam yaratmasından gelir.
Bir defasında Katmandu ‘nun kuzeydoğusunda bulunan Sindhulpalchowk bölgesinde refah sıralaması yapılıyordu. Bir grup köylü görevi üstlenmişti.Yaşlı bir adamı ‘en alt kademe’ ye yerleştirdiler. Adam orada, grubun içerisindeydi. Bu durumu reddetti. Tartışmalar uzun sure devam etti. Diğerleri adama birçok örnek sunarak fakir olduğunu göstermeye çalışıyordu. Esasen grup çalışanları yaşlı adama yardım etmeye çalışıyordu, çünkü fakir kademesindeki insanlar için bazı programlar sunuluyordu. Adamın ise hiçbirşeyi yoktu. Günde iki defa yemek ayarlayabilmek bile onun için oldukça zordu. Yaşlı adam en sonunda şöyle dedi : ‘yeteri kadar yemeğim yok ama mutluyum. Ben bu köyde tanıdığınız en mutlu insanım. Beni hiçbir zaman üzgün veya depresif gördünüz mü ? Bana nasıl fakir diyebilirsiniz ? ‘. İşin gerçeği yaşlı adam bütün liderlik ve sosyal aktivitelere ilk dahil olan kişilerdendi. Sonunda grup çalışanları onu ‘orta kademe’ye yerleştirdi.
Bu aktivite sonrasında yaşlı adam ile enine boyuna konuştuk. Anladık ki adamın içinde bir mutluluk kaynağı vardı. Köyden birkaç gün ayrı kalması bütün köyün onu özlemesine sebep oluyordu. PRA ekibi, o zaman temel ihtiyaçların insanlar için hak olduğunu ve açlığın mutlu hissetmenin önünde engel oluşturabileceğini ancak ekonomik refahın duygusal ve ruhsal refah seviyesi ile karşılaştırılamayacağını anladılar.
Geçen ay, gelişim ve maneviyat üzerine bir tartışma yaptık. Bir kişi dışlanmış insanların motivasyonu hakkında ne yapılacağını sordu. Onlar mutluluğu kiminle paylaşacak ? diye ekledi. Bu tartışma sonunda aşağıdaki şekilde sonuçlara ulaştık :
VDC başkanlarından biri planlama için PRA kullanımı esnasında yaşadığı tecrübeleri bizimle şöyle paylaştı :
Bu süreç esnasında yaşadığım tecrübelerden öğrendiğim kadarıyla PRA mutluluğumuzu köylüler, özellikle mahrum bırakılmış ve dışlanmışlar insanlar ile ve onların mutluluklarını da bizimle paylaşmalarını sağlıyor. Herhangi bir şeyin olumlu yönlerinin yansıtılması gelişim için bizim ilerlememizi sağladığına inanıyorum. Negatif açıların yansıtılması bizi kapatır, sadece negatife odaklanarak ilerleme gösteremeyiz.