Mga Salin:

Ibang mga Pahina:

Mga Modyul

Mapa ng Site

Susing Pananalita

Ipagbigay-alam

Mga Dokumento

Mga Magagamit na Link

PAGSASANAY NG FACILITATOR
SA PAGTASA NA KASALI ANG MGA MAMAMAYAN

Mga Epektibong Pamamaraan sa Pagtuturo ng Kakayahan

ni Phil Bartle, PhD

isinalin ni Lina G. Cosico

Mga Nota ng Trainer

Paano sanayin ang mga tagamobilisa at facilitator ng komunidad sa pagbibigay sigla sa partisipasyon ng komunidad sa pagtasa.

Kung ikaw ang naatasang magsanay at/o magko-ordina ng mga mobiliser sa mga teknik ng pagtataguyod ng partisipasyon ng mga mamamayan sa pagsasaysay at pagtasa ng mga pangangailangan, prayoridad, suliranin at balakid sa kanilang sariling komunidad, mayroon kang ilang prinsipyo at mga paraang dapat isaalang-alang.

Pagkatuto sa Paggawa; (A) Sa Isang Sesyon ng Pagsasanay:

Maaari mong gamitin ang mga kadalasang ginagamit na paraan sa pagtuturo ng mga prinsipyo ng PRA/PAR: lektyur, paggamit ng mga 'audio-visual presentation' ( slide,overhead transparency, video). mga seminar, debate at diskusyon ng maliit na grupo. Dito, inirerekomenda namin na ang mga tradisyonal na paraan na ito ay gamiting pandagdag lamang sa training dahil ang dapat tutukan na paraan ay ang "Learning by Doing" o pagkatuto sa paggawa.

Ikaw at ang mga trainee ay makikinabang ng husto kung tututukan mo at ng mga facilitator ang paggamit ng "paggawa" sa training, gaya ng (1) pagganap sa itinalagang papel (structured role playing), (2) mga larong pagkukunwari (simulation games), at (3) proseso ng grupo.

Ang grupo ng mga trainee ay maaaring magkunwari na sila ang target na komunidad, at sa tulong ng facilitator ay kikilalanin nila ang mga pangangailangan ng grupo, mga yaman, balakid at prayoridad nito. Hindi ito hungkag na ehersisyo, manapa'y dapat itong magbunga ng isang imbentaryo na makakatulong sa mga susunod pang training at operasyon ng grupo. Ang mga trainee ay maaaring maghalinhinan sa pangunguna sa proseso.

Kapag ikinumpara mo ang pagkatuto sa paggawa sa isang sesyon ng training na kontrolado ang paraan sa pagkatuto sa paggawa sa 'field' o labas ng silid-aralan na mas kaunti ang kontrol, makakakita ka ng mga kabutihan at kakulangan sa dalawang paraan. Sa situwasyong kontrolado, na mas makakabuting gamitin sa mga nag-uumpisa pa lamang, mas may istruktura ka at mas "ligtas" na kapaligiran para sa mga trainee na hindi pa sigurado sa kanilang mga ginagawa. Sa situwasyon sa labas ng silid-aralan na maaaring mas kaunti ang iyong kontrol sa mga pangyayari, mas makatotohanan ang magiging karanasan ng mga trainee.

Pagkatuto sa Paggawa; (B) Sa Labas ng Silid-aralan

Ang pagsasanay sa "field" o labas ng silid-aralan ay may kaakibat na panganib subalit mas matindi ang pagkatuto para sa mga nagsasanay na maging facilitator. Ang training sa "field" ay maraming klase.

Sa bawat halimbawa, mahalaga ang "debriefing session" pagkatapos ng bawat sesyon. Mas makakatulong ito sa pagkatuto ng trainee.

Binibigyan nito ang trainee ng pagkakataon na: (1) itala at suriin ang nagyaring proseso, (92) isaalang-alang ang mga hakbang ng proseso batay sa tunay na karanasan, 3) maging detalyado at tiyak sa kanilang mga tanong sa trainer, at (4) magbuo ng mga prinsipyo at gawain para sa mga darating na trabaho.

Binibigyan din ng pagkakataon ang trainer na (1) magbigay ng 'feedback" batay sa kanyang mga obserbasyon, (2) magrekomenda batay sa mga konkretong pangyayari, at (3) gabayan ang mga trainee sa pagmamasid, pagsusuri, pagtatala at pagsulat ng report.

Pagkatuto mula sa Nakasulat na Materyal:

Ang paggamit ng mga nakasulat na materyal ay hindi agarang kasing epektibo ng "paggawa" sa pagpalakas ng loob at pagtuturo sa trainee ng iba't-ibang kakayahan. Pero, mabuti itong gamitin sa pagrerepaso at pagiging sanggunian (reference) dahil makakatulong itong kumpirmahin ang natutuhan ng trainee sa paggawa. Kadalasan ay mas naiintindihan ng trainee ang kanilang binabasa kung nagkaroon na sila ng sesyong "paggawa" sa naturang paksa.

Ang mga nakasulat na materyal (katulad ng iba't-ibang klase ng "paggawa") ay maaari ding gamitin sa iba't-ibang antas ng pag-aaral ng trainee na maging mobiliser o facilitator. Sa unang antas, puede itong gawing simple, nakalarawan, at direktong ibigay ng trainer sa trainee....Lahat ng mga 'handout' at karamihan ng iba pang materyal sa training sa website na ito ay sakop ng ganitong simpleng materyal para sa training. Kailangan itong ipresenta sa simple, hindi paikot-ikot na pananalita ( kung nararapat ay gamitin ang lokal na wika), sa maliwanag na paraan. Ang mga larawan ay mahalagang suplemento sa antas na ito.

Ang mga trainee na nagkaroon na ng karanasan sa 'field' ay nangangailangan ng mas mataas na antas na nakasulat na materyal ng training. Maaari itong maging mas detalyado. Maaaring isama ang mga paalala at mga natatanging punto, pati na ang mga hindi tiyak na bagay-bagay ( na maaaring makasira ng loob ng mga bagong kasali). Ngunit ang mas mahalaga, ang mga sinulat na materyal na nasa gitnang antas at pinakamataas na antas ay hindi dapat basta-basta ibinibigay sa trainee. Katulad ng pamamaraan ng pagbibigay kapangyarihan, kung pinaghirapan ng mga trainee ang pagkamit nito, mas bibigyang halaga nila ito. Bigyan mo ang mga trainee ng payo at ituro sila sa tamang direksiyon, at atasan silang gumawa ng sariling pagsasaliksik (ng literatura).

Pagkatuto sa Pagtuturo:

Maaaring ang "paggawa" ang pinakamagaling na paraan para matuto ng isang kakayahan, subalit ang proseso ng pagtuturo ng kakayahang ito ay maaaring maging mas mataas na antas ng pagkatuto. Kapag ang isang trainee ay nahaharap sa pagkakataon na siya mismo ang kailangang magturo ng kakayahan sa ibang trainee, kahit pa kunwaring trainee na may kaparehong antas ng karanasan, ang nasabing trainee ay mas magiging pursigido sa pagtitiyak na mauunawaan ng kanyang mga trainee ang kakayahang pinag-aaralan.

Himukin mo ang iyong mga trainee na gumawa ng simpleng mga hand-out at patnubay , gaya ng "Paano gumawa ng...". (Ang paggawa ng materyal para sa training ay isa ring klase ng pagtuturo). Hayaan mong gamitin nila ang mga hand-out na ito sa kanilang pag-eensayo sa isa't-isa. Pagkatapos ng bawat sesyon, itanong mo kung naunawaan nila ang mga kakayahan at prinsipyong itinuro. Naintindihan ba ng mga tagapakinig ang tagapagsalita? Pag-usapan ang bawat presentasyon at mga nakasulat na ehersisyo.

Maaaring magsanay ang mga trainee sa pagtuturo sa ilang paraan, kasama na ang pagbibigay ng presentasyon at paggawa ng nakasulat na materyal. Himukin mo ang iyong mga trainee sa pagmobilisa at pagiging facilitator na gawin ang dalawang paraan ( at iba pa). Sabihan mo sila na hanggat maaari, simpleng lengguahe ang gamitin; gumamit ng pang-araw-araw na pananalita. Himukin ang mga trainee na gamitin ang lokal na wika sa paggawa ng materyal ng training. Para mas lumakas ang loob ng mga trainee, gumawa ng kopya at ilathala ang mga materyal na ginawa ng mga trainee; ilabas ito sa mga lokal na 'newsletter', pahayagan, propesyonal na magasin, at kung saan pa maaaring ilathala. Sa paraang ito, kikilalanin at tatanggapin ang mga pagsisikap ng mga trainee, at ito ay magbibigay lakas-loob at sigla sa kanila.

Tuluy-tuloy na Pagkatuto:

Palaging paalalahanan ang mga trainee na ang pag-aaral tungkol sa propesyong ito ay panghabambuhay na bokasyon. "Kapag tumigil kang matuto, patay ka na."

Training ng mga Facilitator ng Komunidad:

© Pagaari 1967, 1987, 2007 Phil Bartle
Web Design: Lourdes Sada

––»«––

Huling Ulat: 16.05.2011