TẬP HUẤN CHO NGƯỜI THÚC ĐẨY CỘNG ĐỒNG THAM GIA ĐÁNH GIÁ
Các Phương Pháp Truyền Đạt Kĩ Năng
Dịch bởi Thu Dương
Lưu Ý Cho Tập Huấn Viên
Làm
thế nào để đào tạo những người động viên hay thúc đẩy cộng
đồng tham gia đánh giá
Có
rất nhiều phương pháp để tập huấn cho những người hoạt động
trong lĩnh vực thúc đẩy cộng đồng tham gia vào việc đánh giá, thẩm
định những nhu cầu, ưu tiên, vấn nạn và rào cản của chính cộng
đồng đó.
Học Đi Đôi Với Hành; (A) Trong Một Buổi Tập Huấn:
Bạn
có thể sử dụng những phương pháp phổ biến để truyền đạt phương
pháp PRA/PAR cho những người được tập huấn, chẳng hạn như: thuyết
giảng, thuyết trình có hỗ trợ của các phương tiện nghe nhìn (máy
chiếu, phim hình...), hội thảo, tranh luận và thảo luận nhóm nhỏ.
Chúng tôi chỉ khuyến khích bạn sử dụng các phương pháp truyền
thống đó là phụ và phải tập trung vào phương pháp chính là học
đi đôi với hành.
Sẽ
rất hiệu quả nếu bạn tận dụng được mọi cơ hội để cho người
học tham gia vào thực hành. Các cơ hội đó là đóng vai, các trò chơi
thúc đẩy và quá trình tổ chức nhóm.
Các
nhóm được đào tạo cũng chính là cộng đồng mục tiêu. Bởi vậy
cần khuyến khích họ tham gia xác định các nguồn lực, nhu cầu, vấn
nạn và ưu tiên giải quyết của cộng đồng. Đó không chỉ là những
bài thực hành suông mà phải dẫn đến kết quả cụ thể đó là
bảng kiểm kê cộng đồng để bổ trợ cho công tác sau này khi mà
họ trở thành những người động viên cộng đồng tiến hành những
quá trình đó.
Nếu
so sánh quá trình thực hành trong các buổi tập huấn (có tính kiểm
soát) và thực hành tại hiện trường (ít bị kiểm soát hơn), bạn
sẽ thấy cả hai đều có những lợi ích và bất cập riêng. Việc
kiểm soát thường phù hợp với những đối tượng mới bắt đầu
còn việc thực hành tại hiện trường sẽ mang lại những kinh nghiệm
cụ thể và thực tế hơn.
Học Bằng Hành; (B) Tại Hiện Trường:
Thực
hành tại hiện trường có thể không an toàn nhưng có tính thúc đẩy
cao hơn. Có rất nhiều loại hình cũng như quy mô tập huấn tại hiện
trường.
Ví dụ:
- Khi
những người học (người được tập huấn) bổ trợ cho bạn
- Khi
những người được tập huấn phối hợp tổ chức một buổi tập
huấn cho cộng đồng còn bạn thì hỗ trợ họ và sẵn sàng tham gia
vào nếu cần thiết,
- Khi
những người được tập huấn đứng ra chịu trách nhiệm về mọi
thứ còn bạn chỉ hướng dẫn
Trong
mọi trường hợp, việc dành thời gian để tóm tắt lại buổi tập
huấn đó là rất quan trọng.
Nó
sẽ tạo cho người được tập huấn cơ hội để: (1) ghi chép và
phân tích lại những gì vừa học và làm, (2) suy nghĩ về những bước
tiếp theo dựa trên kinh nghiệm bản thân, (3) đưa ra những thắc mắc
về những chi tiết cụ thể, (4) hình thành các nguyên tắc làm việc
trong thời gian tới.
Nó
tạo cho người tập huấn một diễn đàn để: (1) đưa ra những nhận
xét đánh giá dựa trên quan sát, (2) đưa ra những khuyến nghị dựa
trên những sự kiện cụ thể, (3) hướng dẫn người được tập
huấn cách thức quan sát, phân tích, ghi chú và viết báo cáo.
Học Bằng Tài Liệu:
Phương
pháp này không hiệu quả như phương pháp "học bằng hành" trong việc
truyền đạt các kĩ năng cho người học. Tuy nhiên nó lại phát huy
hiệu quả trong việc tổng kết hay tham khảo về những gì người
học thực hành. Người học cần đọc và hiểu các tài liệu có liên
quan đến những gì họ đang thực hành thì mới có thể làm tốt được.
Tài
liệu có thể được sử dụng trong các cấp học khác nhau tùy vào
người học sẽ trở thành người động viên hay người thúc đẩy
cộng đồng. Ở mức sơ cấp, tài liệu phải đơn giản, có minh họa
và phát trực tiếp cho người học. Tất cả những tài liệu phát
tập huấn có trên trang web này đều thuộc mức độ đó. Việc diễn
giảng nó cũng cần đơn giản rõ nghĩa nếu có thể bằng ngôn ngữ
địa phương thì càng tốt. Các hình ảnh minh họa là những tài liệu
bổ trợ đắc lực cho việc tập huấn ở cấp độ này.
Đối
với người học đã có những kinh nghiệm thực tế nhất định thì
các tài liệu cần ở cấp độ cao hơn, phức tạp hơn. Tuy vậy vẫn
phải giải thích cụ thể cho họ về những gì không rõ nghĩa hay lưu
ý họ những điều kiện áp dụng và những trường hợp ngoại lệ.
Đặc biệt bạn không nên phát một cách tự do cho họ những tài liệu
ở cấp độ cao và khó. Trong phương pháp trao quyền cho cộng đồng,
nếu người học phải nỗ lực mới có được tài liệu thì họ sẽ
trân trọng nó hơn. Hãy hướng dẫn họ tự tìm kiếm những tài liệu
đó.
Học Bằng Dạy:
Nếu
thực hành là phương pháp tốt nhất để học các kĩ năng thì việc
truyền đạt các kĩ năng đó cho người khác thậm chí còn là một
cấp độ học cao hơn. Chính vì ý thức được sau này họ sẽ là
người truyền đạt các kĩ năng đó cho cộng đồng, người học càng
thấy mình cần phải hiểu tường tận chúng.
Khuyến
khích người học thử sức với những tài liệu hướng dẫn đơn
giản. Việc chuẩn bị tài liệu tập huấn cũng là một hình thức
"dạy". Hãy để họ tự soạn thảo và thực hành với những người
học khác. Sau mỗi buổi như thế, bạn hãy kiểm tra xem họ có hiểu
được những nguyên tắc và kĩ năng đó không, cũng như là những
người ngồi nghe có hiểu được người trình bày không. Hãy thảo
luận với họ về những bài trình bày hay những tài liệu họ tự
soạn thảo đó.
Người
học có thể thực hành phương pháp dạy bằng nhiều phương pháp khác
nhau như soạn thảo tài liệu và trình bày. Bạn cần hướng dẫn họ
cố gắng sử dụng ngôn ngữ đơn giản, ngắn gọn và dễ hiểu nếu
có thể bằng ngôn ngữ địa phương thì càng tốt. Để khích lệ
họ, bạn có thể copy lại những tài liệu đó, đưa vào các tài liệu
tập huấn phát cho cộng đồng hay phổ biến trên các thư thông báo,
báo chí địa phương hay các tạp chí chuyên đề. Điều đó sẽ khuyến
khích người học bởi vì những nỗ lực của họ được công nhận
và đề cao.
Hãy Không Ngừng Học Hỏi:
Luôn
luôn nhắc nhở người học rằng sự nghiệp động viên hay thúc đẩy
cộng đồng của họ là một quá trình học hỏi suốt đời không
ngừng nghỉ. "Nếu bạn ngừng học hỏi tức là bạn đang chết dần"
––»«––
Tập Huấn Cho Những Người Thúc Đẩy Cộng Đồng:
© Bản quyền 1967, 1987, 2007 Phil Bartle Thiết kế web bởi Lourdes Sada
––»«–– Cập nhật lần cuối: 2012.01.17 |