Strona Główna
 Mobilizacja




Tłumaczenia:

Bahasa Indonesia
বাংলা / Baṅla
Català
English
Español
Filipino/Tagalog
Français
Galego
Ελληνικά / Elliniká
हिन्दी / Hindī
Italiano
日本語 / Nihongo
Kiswahili
Polszczyzna
Português
Română
Русский
Српски / Srpski
Tiếng Việt
اردو / Urdu

                                        

Inne strony:

Moduły

Mapa

Słowa Kluczowe

Kontakt

Dokumenty do użycia

Pożyteczne Linki

OBJAŚNIENIE CYKLU MOBILIZACYJNEGO

napisał Phil Bartle, PhD

Przetłumaczone przez: Ewa Busz


Dokument Szkoleniowy i Odsyłacze

Szczegóły na temat poszczególnych etapów cyklu

Streszczenie:

Ten dokument omawia poszczególne etapy cyklu mobilizacyjnego. Każdy etap jest pokrótce wytłumaczony. Każdy z nich powinien być czytany w połączeniu z Cyklem Mobilizacyjnym - jednostronną ulotką szkoleniową. Ten cykl jest zilustrowany na stronie Cykl Umacniania: Ilustracje


Cykl Mobilizacyjny

Wprowadzenie:

Cykl mobilizacyjny jest czasem nazywany "Cyklem Promującym Udział Społeczności", "Cyklem Rozwiązującym Problemy" lub "Cyklem Rozwoju Społecznego" albo "Cyklem Społecznej Animacji". Jest to seria ingerencji (przeprowadzona przez jednego lub więcej mobilizatorów), zaprojektowana tak, by zwiększyć poziom zaangażowania społeczności w decyzje, które wpłyną na jej własny rozwój.

Zwane jest to "Cyklem", ponieważ jest to powtarzający się proces, za każdym razem tworzony w oparciu o wcześniejsze sukcesy, błędy i nauczone lekcje.

Cykl:
  • Jest serią ingerencji w logicznym i postępowym porządku;
  • Jest przeprowadzony przez usankcjonowanego, upoważnionego i rozpoznawanego mobilizatora (lub mobilizatorów);
  • Używa wyborów społeczności co do działań jako środka do umocnienia, a nie jako celu samego w sobie;
  • Wymaga, żeby mobilizator(zy) znali i byli wyczuleni na cechy charakterystyczne społeczności;
  • Może być wprowadzony przez ministerstwo lub departament na szczeblu centralnym lub dystryktu, lub przez organizacje pozarządowe;
  • W swoim pochodzeniu nie jest "wywrotowy", oparty o społeczność lub " przeciętny", ale skierowany jest na wywrotowe, oparte o społeczność lub przeciętne umacnianie jako cel; i
  • Promuje (zachęca, odnosi się do, szkoli w koniecznych umiejętnościach i wspiera) uczestnictwo społeczności w kontroli i podejmowaniu decyzji we wszystkich działaniach mających wpływ na społeczność jako całość.

Główne kroki:
  • Są logicznie połączone ze sobą i z cyklem jako całością;
  • Wszystkie są potrzebne (brak jakiegokolwiek z nich poważnie osłabi działanie); i
  • Są zainicjowane w następującym porządku, chociaż mogą nachodzić na siebie lub trwać dłużej.

Uczestnictwo wszystkich członków wybranej społeczności (bez względu na biologiczny lub socjalny opis) jest konieczne do zarówno redukcji ubóstwa, jak i umocnienia społeczności. W CDP "uczestnictwo", oznacza pełne społeczne (nie tylko frakcyjne) uczestnictwo w podejmowaniu decyzji i kontroli.

Kluczowe decyzje do podjęcia i kontrola do przeprowadzenia zawierają: określenie sytuacji (potrzeb i możliwości); określenie kluczowych problemów (i stworzenie celów i zamierzeń z nich); planowanie działań (społeczny plan działania, tworzenie projektu): wprowadzanie go w życie i nadzorowanie, ocenienie rezultatów.

To społeczność jako całość jest odpowiedzialna (a nie zewnętrzne grupy na które zrzuca się odpowiedzialność).

Wkład w zasoby (np. donacje, praca społeczna, zaopatrzenie), dialog i konsultacje z zewnętrznymi agencjami mogę pobudzać na duchu, mimo to "uczestnictwo" (w tej strategii) jest o wiele bardziej wszechstronne i zawiera w sobie o wiele więcej znaczenia, niż "wkład" czy "konsultacje".

Uwrażliwienie i Oficjalne Zezwolenie:

Mobilizatorzy społeczności muszą być rozpoznawani jako autorytety i posiadać legalny status, by nie być narażonymi na areszt i ataki wywrotowych agitatorów, oraz gnębienie przez policję i inne służby odpowiedzialne za utrzymanie porządku i prawa.

Co więcej, to właśnie wśród autorytetów jest najwięcej osób nastawionych na to, by utrzymał się model bycia darczyńcą, zamiast modelu bycia osobą pomagającą w rozwoju,osobami zainteresowanymi w utrzymaniu starego porządku rzeczy są pracownicy służb publicznych, urzędnicy, politycy, tradycyjni i nowi liderzy, eksperci techniczni. Wszyscy oni posiadają korzyści z dawania: wpływy, popularność, głosy innych, awanse, karierę. Wrażliwość na ten stan rzeczy na to nie jest tylko formalnością, ale musi być dobrze zaplanowane i przeprowadzone. Przeciwdziałanie plotkom i fałszywym przypuszczeniom musi być integralną cechą tej strategii.

Podnoszenie Świadomości:

Przed zachęceniem społeczności do działania (i tym samym nauką i staniem się silniejszą), mobilizator musi uświadomić członkom społeczności jaka jest rzeczywistość.

W czasie tego etapu jest ważne, by unikać podnoszenia fałszywych oczekiwań, aktywnie przeciwdziałać nierealnym przypuszczeniom i plotkom o rodzaju pomocy jakiej mogą oczekiwać.

Kwestie świadomości zawierają:
  • Jeśli pozostaną bierni i oczekujący, że rząd lub ktoś inny pomoże, wtedy pozostaną z ciężarem ubóstwa i słabości;
  • Żadna społeczność nie jest całkowicie biedna; jeśli żyją w niej ludzie, mają źródła i potencjał, również pracę, kreatywność, życie, potrzeby i umiejętności przetrwania i życia;
  • Ludzie będą bardziej chętni do przyłączenia się i pomocy, jeśli już sami sobie pomagają; i
  • Mobilizator (oraz jego organizacja lub departament) nie przynosi ze sobą zasobów (funduszy, materiałów, rur), ale jest po to, by podnosić na duchu i asystować w szkoleniach z dziedziny zarządzania i prowadzić.

Tworzenie Jedności:

Żadna społeczność nie jest zjednoczona; w każdej istnieją odłamy i frakcje. Ich ilość różni się w każdej ze społeczności. Gdy jest wiele różnic w społeczności, wtedy trudniej osiągnąć społeczny konsensus co do priorytetów i celów.

Stworzenie jedności jest więc konieczynym wstępem do wielu społecznych mobilizacji i trwa przez cały cykl, jeśli to konieczne. Zobacz stronę: Tworzenie Jedności.

Szkolenie Mobilizatora:

Kilku dostępnych moblilizatorów nie jest w stanie dotrzeć do każdej społeczności w potrzebie by zachęcić do umacniania się i wiary w siebie. W tym przypadku, w ugandzkim CMP było dziesięć grup mobilizatorów w każdej wiosce. Byli to nieopłacani wolontariusze, pierwotnie będący częścią Ruchu Oporu, którzy zostali zrekrutowaniu do podnoszenia świadomości o Musevenim i jego demokracji uczestniczącej. Zaoferowaliśmy im trening i kilka dodatków takich jak podkoszulki i rowery i rozszerzyli oni wysiłki mobilizacyjne CDO i CDA (Urzędnicy Rozwoju Społecznego i ich Asystenci).

Brak na tyle wyszkolonych mobilizatorów, by stymulować samopomoc, jest jednym z głównych czynników w tworzeniu i rozwoju tej strony internetowej i rozwoju modułów szkoleniowych. Wiele z nich jest przewodnikami dla pisanych materiałów szkoleniowych w lokalnych językach i jest zaadaptowanych do różnych lokalnych warunków. Głównymi materiałami szkoleniowymi są: Szkolenie dla Siły program szkolenia z dziedziny zarządzania oraz trzy podręczniki dla mobilizatorów na temat (1) mobilizacji, (2) tworzenia dochodu oraz (3) monitoringu. Ponieważ kluczowym wpływem w procesie umacniania jest mobilizacja i trening zarządzania, a nie częściowe opłacania projektów społeczności, te materiały szkoleniowe są ważne dla procesu.

Szkolenie z Dziedziny Zarządzania:

Jednym z elementów programu zarządzania społeczności i elementem odróżniającym go od konserwatywnej animacji lub interwencji społecznego rozwoju, jest dodatek szkolenia z zarządzania. Nie jest wystarczającym, pozwolić lub nawet stymulować niskodochodowe lub zmarginalizowane społeczności do uczestnictwa w demokratycznym i rozwojowym podejmowaniu decyzji i działaniach; jest również konieczne dla tych społeczności, by miały potrzebne zdolności by w tym wszystkim uczestniczyć. Szkolenie z dziedziny zarządzania jest tak zaprojektowane, by zwiększyć zdolności.

Jako metoda tworzenia tych zdolności szkolenie z dziedziny zarządzania idzie o wiele dalej niż tradycyjny trening, z naciskiem tylko i wyłącznie na przekazywanie umiejętności. Rozwnięty w latach pięćdziesiątych dla kierowników wyższego szczebla wielkich korporacji, trening zarządzania zawiera przekazywanie umiejętności, ale również podnoszenie świadomości, przekazywanie informacji, zachęcanie i restrukturyzacyjne organizowanie dla podejmowania decyzji i organizowanie dla bardziej efektywnego działania). Nasi uczestnicy lubią powtarzać: "To nie jest tylko trening o umacnianiu, mobilizacji i organizacji, ten trening sam w sobie jest umacniający i mobilizujący".

Ocena Partycypacyjna:

Mimo tego, że mobilizator musi najpierw oszacować zasoby społeczności i ich potencjalne źródła, przeszkody i potrzeby, to strategia cyklu mobilizacyjnego wymaga, by oszacowanie było wykonane przez społeczność jako całość. To może nie być wykonane w całości za pierwszym razem, może być wykonywane i może trwać przez cały czas trwania działalności społeczności, po tym, jak jest sformowana i zorganizowana.

Wszystkie przyszłe plany i działania w trakcie interwencji muszą być wykonane na podstawie obserwowania rzeczywistości, a nie w oparciu o wyobrażenia lub dla specjalnych potrzebach pewnych frakcji wewnątrz społeczności. Te potrzeby i potencjał musi być rozpoznawalny przez wszystkich w społeczności.

Określenie Priorytetów; Problemy i Cele:

Gdy społeczność jest wystarczająco zjednoczona, gdy wszystkie frakcje są zaanagażowane, włączając w to kobiety, niepełnosprawnych i inne osoby mniej uczestniczące w podejmowaniu decyzji społeczności, jest czas by przygotować społeczność do działania.

Jest to wykonywane poprzez uzyskiwanie zgodności co do najważniejszych problemów i zmienianie ich w drogę do określenia priorytetowych celów. Technika burzy mózgów jest jednym z narzędzi które można tutaj wykorzystać.

Plan Działania Społeczności (CAP):

Społeczność musi być zgodna co do tego, co chce osiągnąć w najbliższej przyszłości, w ciągu roku, pięciu lat (zazwyczaj jest to ten sam okres jak dla planów dystryktu). Plan może również zawierać jeden lub kilka społecznościowych projektów.

Organizowanie CIC, Komitetu Wykonawczego:

Ponieważ szczegóły tworzenia projektu nie mogą być stworzone na publicznym spotkaniu setek ludzi, jest koniecznością, by społeczność stworzyła wykonawczy (Komietet Projektu, Komitet Rozwoju, CIC lub Społecznościowy Komitet Wdrażania). Ten komitet wykonawczy powinien być wybrany przez konsensus, jeśli głosowanie przyczyniłoby się do powstawania frakcji i rozłamów; tutaj mobilizator powinien być świadomy i czuły na wartości i praktyki istniejące w społeczności.

Następnie mobilizator powinien przeszkolić komitet w planowaniu, zarządzaniu i przywództwu, by nie stało się ono ukryte przed społecznością jako całością. CIC powinien przejrzeć plan akcji, dodać potrzebne szczegóły i przygotować opracowanie projektu do zaakceptowania przez społeczność (znowu używając metod uczestnictwa stymulowanych przez mobilizatora). Konieczne jest tutaj bliższe przyjrzenie się Strategii zarządzania społecznością (w części B) i znitegrowanie jej z cyklem mobilizacyjnym.

Tworzenie Projektów Społecznościowych:

Kluczem do treningu zarządzania są pytania i odpowiedzi, składające się z czterech kluczowych pytań: (1) Czego chcemy? (2) Co mamy? (3) Jak użyć to, co mamy, by dostać to co chcemy? oraz (4) Co się stanie, gdy to zrobimy? Te pytania rozwnięte szczegółowo, staną się projektem społecznym. Tutaj w metodologii, odpowiedzi na te pytania oraz tworzenie projektu społecznego jest uczestniczące, czyli że mobilizator jako trener prowadzi (zadaje pytania), a odpowiedzi pochodzą od uczestników jako grupy (odpowiadającej na pytania).

"Projekt" jest działaniem (lub zestawem działań) co do podjęcia których wyraziła zgodę społeczność (jako grupa zachęcona przez moblizatora). Format tworzenia projektu czasem wygląda tak: Jaki jest problem? Określ cele jako rozwiązanie problemu; rozwiń cele w zestaw zamierzeń (SMART); identyfikuje źródła i ograniczenia; tworzy zestaw strategii jak wykorzystać zasoby, unikać ograniczeń i osiągnąć zamierzenia; wybrać najefektywniejsze stragetie; podjąć decyzje co do organizacji (struktury, kto co robi, budżet, plan działania); oraz zdecydować co do monitoringu, sprawozdań i oszacowań.

Negocjacje:

Tutaj mobilizator znajduje się w delikatnej sytuacji. Z jednej strony istnieje zbyt wielkie poleganie na zewnętrznych zasobach; z drugiej strony społeczność potrzebuje dodatkowych zasobów (do których może mieć prawo dostępu jako przydzielonych funduszy z centralnego lub dystryktalnego rządowego przychodu). Gdy stworzony projekt jest użyty jako propozycja, lub jako właściwa propozycja jest napisana przez organ wykonawczy społeczności, staje się wtedy instrumentem negocjacji pomiędzy społecznością i zewnętrznymi autorytetami i potencjalnymi źródłami zasobów.

Nawet jeśli nie szuka się zewnętrznych zasobów, społeczność musi się upewnić, że jej plany są zgodne z ogólnymi planami ich geograficznego środowiska, sąsiednimi społecznościami, dystryktem lub regionem w którym się znajduje, wszystkimi narodowymi planami i celami... Dyskusje negocjacyjne powinny obejmować te tematy. Wszystkie osoby i zainteresowane instytucje powinny być w te negocjacje zaangażowane. Bez względu na to, czy społeczność poszukuje zasobów, zatwierdzenia, czy obu tych rzeczy, to tworzenie projektu i/lub wniosku jest ich instrumentem negocjacji.

Przygotowywanie Umowy i Negocjacje:

Umowa jest opcjonalnym narzędziem rekomendowanym tutaj. Mobilizator może asystować i prowadzić organ wykonawczy społeczności w tworzeniu umowy, opartej o przygotowany wcześniej projekt. Słownictwo w nim powinno być proste i krótkie, z propozycjami lub projektem, który może zostać dołączony w załączniku.

Sygnaturiaszami umowy powinni być reprezentanci wszystkich zainteresowanych stron i ten etap może być połączony z etapem negocjacji wymienionymi powyżej. Negocjacje zapewniają, że istnieje publiczna przejrzystość co do proponowanego projektu, że wszystkie strony zainteresowane mają świadomość celów i akcji przeprowadzonych w ramach projektu społecznego. Również zapewniają praworządność społeczności biorącej odpowiedzialność za swój własny projekt.

Podpisywanie Umowy:

Do sygnatariuszy należą reprezentanci wszystkich stron zainteresowanych (władzy wykonawczej społeczności, urzędnicy dystryktu, lokalni przywódcy, urzędnicy agencji, mobilizatorzy). Spotkanie dla podpisania umowy może być okazją dla nich wszystkich, by spotkać się twarzą w twarz. Jest to więc okazja dla mobilizatora by utrzymać zaangażowanie społeczności w ich własnym projekcie (obywatelskie zaangażowanie, uczestnictwo społeczności) jako czołowej charakterystyki rozwoju.

Jeśli uprzednio wszyscy sygnatariusze zaakceptowali umowę, wówczas podpisywanie jej może być ceremonią i może być jednocześnie publiczną uroczystością. Podpisywanie umowy w jakimś odosobnionym miejscu, na przykład klasie szkolnej, może zostać docenione przez sygnatariuszy. Uczynienie z tego publicznego święta, zwiększa prawomocność i publiczną świadomość o metodologii umacniania społecznego.

Pierwsze Opłaty Ratalne:

Jeśli oferta i umowa były nakierowane na uzyskanie finansowych zasobów dla projektu społecznego (i pamiętając o zastrzeżeniach dotyczących zależności), wtedy pierwsze opłaty ratalne mogą być wykorzystane jako okazja publicznej ceremonii (być może obchodzonej jednocześnie z podpisywaniem kontraktu). Jest to możliwość do podniesienia rangi projektu i uczestnictwa społeczności w jej tworzeniu.

Rozrywka, być może w formie śpiewu, tańca, bębnów i skeczy, wykonywana przez lokalne grupy kulturalne, dzieci w wieku szkolnym, ochotników, jest okazją do umocnienia dumy i lojalności w społeczności i kulturalnej tradycji. Można również zaprosić dziennikarzy, by wydarzenie zostało wspomniane w radiu, lokalnej gazecie lub nawet publicznej telewizji. Powodem robienia tego wszystkiego jest zwiększenie przejrzystości, rangi projektu i świadomości uczestnictwa społeczności i umacniania.

Początek Implementacji:

W tym momencie, społeczność i jej liderzy: politycy, dziennikarze, będą bardziej zainteresowani co do działań i rezultatów (np. budowy latryny, zaopatrzenia w wodę, kliniki lub szkoły) i potrzebne jest przypominanie i zachęcanie do tego, że monitoring i sprawozdania muszą być równoczesne z działaniem. To jest punkt, gdzie entuzjazm społeczności może opaść lub być zniszczony, jeśli działania (zwłaszcza finanse) nie są jasne i zrozumiałe dla wszystkich członków społeczności.

Podczas gdy celem społeczności jest ukończenie obiektu, celem strategii mobilizatora jest zwiększenie siły społeczności i możliwości, dlatego też podkreśla się tutaj monitoring i sprawozdania (pisemne i ustne). Również jest to moment, gdy społeczność staje się świadoma potrzeby szkoleń i umiejętności potrzebnych do działania (umiejętności finansowe, rachunkowości, pisania raportów, umiejętności technicznych), oraz gdzie ponownie, Część B strategii powinna być zintegrowana z cyklem mobilizacyjnym.

Monitoring i Sprawozdania:

Podczas gdy monitoring i sprawozdania są nakierowane na obserwację działań, oraz by poczynić potrzebne korekty i uniknąć zejścia z wyznaczonej ścieżki, są one również uzupełnione poprzez dogłębniejsze oszacowania i oceny. Zawierają one w sobie oceny wpływu działań i tego, ja ten osąd wpływa na działanie, czy powinien mieć wpływ i co zamiast niego powinno zostać zaplanowane.

To z kolei, otwiera drzwi do powtarzania cyklu, ponieważ służy tym samym celom jak początkowe analizy sytuacji i oszacowań dokonywanych przez społeczność.

Kolejne Opłaty Ratalne:

Opłaty płynące z zewnętrznych źródeł do organów wykonawczych społeczności powinny być podzielone na etapy i zależeć od ukończonych prac na poszczególnych etapach.

Mimo tego, że nie było to konieczne (w CMP Uganda), jest to forma zabezpieczenia, że gdy praca (lub sprawozdania) zostaną zawieszone, zawiesza się jednocześnie opłaty.

Praca Trwa do Ukończenia:

W trakcie toku prac, mobilizator jest odpowiedzialny za upewnienie się, że monitoring jest przeprowadzany (zwłaszcza przez członków społeczności oraz również przez innych uczestników projektu). Przejrzystość, zwłaszcza dotycząca wysokości i celów na które przeznacza się opłaty, jest konieczna aby utrzymać zainteresowanie społeczności i zaufanie do własnego organu wykonawczego.

Kolejne opłaty dawane przez agencje zapewniające zewnętrzne fundusze, powinny być zależne od odpowiedzialności (narracyjnej i finansowej) i utrzymania przejrzystości, uczciwości, prawdomówności i prawości przez tych, którzy są odpowiedziali przed społecznością za zarządzanie projektem.

Oficjalna Uroczystość Ukończenia:

Podczas gdy ceremonia i uroczystości są specjalnym świętem dla większości ludzi, jest to ciężka praca dla mobilizatora. Tak jak z czekiem przekazanym podczas uroczystości opisanych powyżej, ceremonia ukończenia jest też okazją do upublicznienia tego wydarzenia, zwiększenia świadomości o umacnianiu społeczności i projektu, oraz do potwierdzenia prawomocności i słuszności promocji społecznego uczestnictwa i umacniania niskodochodowych społeczności.

Uroczystość ukończenia, z wieloma dziennikarzami, licznymi rozrywkami kulturalnymi, jest również okazją do przypomnienia członkom społeczności, że muszą oni rozwijać ukończony tereaz projekt, oraz określić, jakie powinny być ich następne cele, zaczynając cykl mobilizacyjny od początku.

Powtarzanie Cyklu:

Taka akcja, nie jest akcją jednorazową. Jest procesem zmian społecznych (rozwój) i musi być utrzymana. Mimo że społeczność będzie na wyższym poziomie umocnienia, niż na początku pierwszego cyklu, cykl powinien być rozpoczęty od nowa. Co więcej, mobilizator musi wyszkolić zastępcę, w obliczu ewentualnego odejścia, a łańcuch mobilizatorów powinien wyznaczyć wewnątrzspołecznościowego mobilizatora (nie wykorzystującego technik mobilizacyjnych dla swojej własnej korzyści, ale dla korzyści umacniania się społeczności), który będzie w stanie utrzymać stymulację i działania po tym, gdy agencja mobilizacyjna lub ministerestwo opuści społeczność.

Każdy z etapów cyklu mobilizacyjnego jest połączony z etapem przed i po nim, oraz z cyklem jako całością. Istnieje logiczny i funkcjonalny porządek tych etapów. Za każdym razem, gdy cykl jest powtarzany, jest to robione w oparciu o oceny wystawiane w oparciu o przeszłe cykle i cykl jest tworzony w oparciu o rezultaty umacniania, które już zaistniały.

Inne Działania Tworzące Możliwości:

Poniższe działania są również częścią strategii mobilizatora, ale mogą być zaimplementowane w różnych etapach cyklu mobilizacyjnego. Kiedy ich używać, zależy od mobilizatora, jeśli posiada wiedzę i jest wrażliwy na zmiany klimatu wewnątrz społeczności.

Cele mobilizacji do rozwinięcia społeczność mogą różnić się w zależności od kraju, w którym jest stosowana. Mimo to, zwykle etapy zawierają: wyeliminowanie ubóstwa, dobry zarząd, zmiany w społecznej organizacji (rozwój), tworzenie możliwości dla społeczności, umacnianie małozarabiających i zmarginalizowanych osób oraz równowaga płci.

  • Oszacowanie i analiza istniejących lokalnych organizacji (starszyzny lub innych rad, grup kobiet, grup obrotu finansowego, ruchów społecznych, stowarzyszeń grupujących ludzi według jakiejś cechy, np. upośledzonych lub słabych), powinna następować przed, w trakcie i po zakończeniu każdego z cykli;
  • Podnoszenie roli lokalnych organizacji (zapewnienie reprezentacji i uczestnictwa w sprawach społeczności), promowanie uczestnictwa obu płci, pomoc w legalnym statusie organizacji społeczych;
  • Pielęgnowanie współpracy i współdziałania pomiędzy różnymi organizacjami, promującymi możliwości współpracy i zbierającymi lokalne zasoby (ludzkie, kapitałowe, dostaw, ziemi);
  • Tworzenie dochodu i miejsc zatrudnieja, podkreślanie wagi szkoleń, kredytów, marketingu;
  • Podnoszenie jakości miejsc zamieszkania i infrastruktury;
  • Działania mające na celu poprawę środowiska (np. promowanie systemu segregacji odpadów wśród społeczności, by chronić naturalne zasoby); oraz
  • Migracje po klęskach żywiołowych i zarząd (obozy uchodźców, przesiedlenia, rehabilitacja);
––»«––

Dla prezentacji cyklu mobilizacyjnego w formacie power point, z zarówno ilustracjami jak i tekstem, zobacz stronę: Power.


Prawa autorskie ©1967, 1987, 2007 Phil Bartle
Projekt stron: Lourdes Sada
––»«––
Ostatnia aktualizacja: 22.11.2011

 Strona Główna

 Mobilizacja