Çeviri:
Diğer Sayfalar:
İçerikler:
İçerikler:
İçerikler:
|
BEYİN FIRTINASI; PROSEDÜRLER VE SÜREÇ
çeviren Aslı Günaydın Calma
Yöntem Kılavuzu
Toplumu güçlendirme eğitim tekniği
Bu
kılavuzlar size grupların fikir birliği ile karar almaları konusunda öncülük etmenize yardımcı
olacaktır. Bu teknik beş ila ikiyüz katılımcının olduğu topluluk toplantılarında, toplum tabanlı
organizasyonların yönetici toplantılarında, STK'ların (Sivil Toplum Kuruluşları) yöneticileri
arasında, Devlet Bakanlığı veya BM kuruluşu yönetim toplantısında kullanılabilir.
Seansı
yürütmek için liderlik özelliklerine ihtiyacınız olacaktır ve senansın temel kurallarının
ve formatının uygulandığı konusunda son derece karalı olurken (örn. eleştiri veya tartışma yasaktır)
aynı zamanda karaların gruba sizin tarafınızdan zorlanarak gösterilmesinden ziyade grubun
kendisi tarafından algılanmasını sağlıyor olacaksınız. Başka bir deyişle yaratıcı grup karar
alımını kolaylaştıracaksınız.
Beyin Fırtınasının Amacı:
Beyin
fırtınası seansının amacı bir grup olarak çalışıp bir sorunu tanımlamak ve o sorunu katılımcı
bir müdahale ile çözmek amaçlı eylem planı için verilmiş en iyi grup kararını belirlemektir.
Gereksinimler:
- Çözülmesi gereken bir problem;
- Takım
olarak çalışabilme potansiyeline sahip bir grup. Bu beş on kişiden (örn. eğitimciler, alanda
çalışanlar, sendika) tutun da birkaç yüz kişilik bir kasaba toplantısı büyüklüğündeki küçük
bir yönetim takımı veya operasyonel takım ile gerçekleştirilebilir;
- Tahta,
gazete kağıdı büyüklüğünde kağıtlar, veya herkez tarafından kolaylıkla görülebilecek büyüklükte
bir kağıt, ve üzerine yazı yazmada kullanılacak birkaç keçeli kalem; ve
- Yöneten
(siz). Görevi kendi fikirlerini empoze etmeden katılımcılardan önerilerin gelmesini sağlayan
ve aynı zamanda da seansın düzenini ve amacını liderlik becerilerini kullanarak muhafaza eden
kişi.
Temel Kurallar:
- Her seansta yöneten kişi öncülük eder;
- Katılımcılardan gelecek öneriler için çağrıda bulunan yöneten kişidir;
- Kimsenin eleştiride bulunmasına (herhangi birinin önerisine karşı) izin verilmemektedir; ve
- Önerilerin tümü tahtaya yazılmalıdır (en çılgın olanlar dahi).
Prosedür:
- Problemi tanımla:
- En önemli sorunun ne olduğu konusunda önerilerde bulunulmasını isteyin;
- Kimsenin eleştiride bulunmasına (herhangi birinin önerisine karşı) izin verilmemektedir;
- Önerilen bütün sorunları tahtaya yazın;
- Birbiriyle ilişkili olan veya birbirine benzer problemleri gruplayın; sonra da
- Yeniden düzenleyip önem sırasına göre listeleyin (en önemli olanlar listenin en üst sırasında yer alacak şekilde).
- Hedef Oluşturun:
- Problemin tanımını tersine çevirin (çözümüne);
- Problemin çözümü yukarıda hedef olarak tanımlanmıştır;
- Problemin çözümü olarak hedefi tanımlayın;
- Hedefi tahtaya yazın; sonra da
- Gruba, hedefin onların seçtiklerinden biri olacağını hatırlatın.
- Amacı Tanımlayın:
-
- Hedef ile amaç arasındaki farkı açıklayın;
- Yöneten kişinin bunu biliyor olması gerekir: (Bakınız SMART; bir amaç ölçülebilir, sınırı ve bir bitiş tarihi vardır).
- Gruptan amaç ile ilgili önerilerde bulunmalarını isteyin;
- Önerilen tüm amaçları tahtaya yazın;
- Kimsenin eleştiride bulunmasına (herhangi birinin önerisine karşı) izin verilmemektedir;
- Birbiriyle ilişkili olan veya birbirine benzer amaçları gruplayın;
- Yeniden düzenleyip önem sırasına göre listeleyin (en önemli olanlar listenin en üst sırasında yer alacak şekilde); sonra
- Gruba en baştaki amacı/amaçları onların oluşturduğunu hatırlatın.
- Kaynakları ve kısıtlamaları tanımlayın:
- Gruba kaynak ve kısıtlamalar konusunda öneride bulunmalarını isteyin;
- Önerilen tüm kaynak ve kısıtlamaları tahtaya yazın;
- Kimsenin eleştiride bulunmasına (herhangi birinin önerisine karşı) izin verilmemektedir;
- Birbiriyle ilişkili olan veya birbirine benzer kaynakları gruplayın;
- Yeniden düzenleyip önem sırasına göre listeleyin (en önemli olanlar listenin en üst sırasında yer alacak şekilde).
- Gruba bu listeyi sizin değil onların oluşturduğunu hatırlatın;
- Birbirine benzer ve birbiriyle ilişkili olan kısıtlamaları gruplayın.
- Yeniden düzenleyip önem sırasına göre listeleyin (en önemli olanlar listenin en üst sırasında yer alacak şekilde); sonra da
- Gruba bu listenin düzenlemesini onların oluşturduğunu hatırlatın.
- Stratejiyi tanımlayın:
- Gruptan strateji önerilerinde bulunmalarını isteyin;
- Önerilen tüm stratejileri tahataya yazın;
- Kimsenin eleştiride bulunmasına (herhangi birinin önerisine karşı) izin verilmemektedir;
- Birbirine benzer ve birbiriyle ilişkili olan stratejileri gruplayın.
- Yeniden düzenleyip önem sırasına göre listeleyin (en önemli olanlar listenin en üst sırasında yer alacak şekilde);
- Gruba bu listeyi onların oluşturduğunu hatırlatın;
- Listenin en başında yer alan stratejiyi seçin.
- Grup kararlarının özetini tahtaya yazın:
- problem;
- hedef;
- amaçlar;
- kaynaklar;
- kısıtlamalar; ve
- strateji;
Grubu
eylem planı oluşturdukları konusunda bilgilendirin. Eğer yukarıdaki katogorilerin her biriyle
ilgili alınan kararları birisi yazıya dökerse, belge planlamanın esası ile ilgili de bilgi sahibi
olurlar. Planı onların bir takım halinde oluşturduğunu ve bu plana sahip olduklarını hatırlatın.
Sonuç:
Basit.
Ancak bu kolay olacak anlamına gelmiyor. Zamanla pratik yaparak gelişecektir. Farklı evreleri
rol yapma, grup oyunları, ve grup çalışmalarının diğer tekniklerini kullanarak değiştirebilirsiniz.
Denemelerde bulunun ve farklı tarzlar kullanın.
İyi şanslar ve başarılı hareketlendirmeler!
––»«––
Bu
örnekteki kararlar, yönetimin dört
anahtar sorusuna dayalıdır.
Bu soruların cevaplarının hepsi birlikte proje
tasarımının
özünü oluşturur. Alternatif olarak, daha büyük gruplar için SWOT seansı
kullanılabilir.
Beyin Fırtınası Seansı:
© Telif Hakkı 1967, 1987, 2007 Phil Bartle Site Dizaynı Lourdes Sada
––»«––Son Güncelleme: 12.04.2012
|