Tweet
Μεταφράσεις:
'العربية / Al-ʿarabīyah
Bahasa Indonesia
Català
中文 / Zhōngwén
Deutsch
English
Español
Français
Ελληνικά / Elliniká
Italiano
日本語 / Nihongo
한국어 / Hangugeo
بهاس ملايو / Bahasa Melayu
Português
Română
Русский
Српски / Srpski
Tiếng Việt
Άλλες σελίδες:
Ενότητες
Χάρτης Σελίδας
Λέξεις Κλειδιά
Επικοινωνία
Βοηθητικά Έγγραφα
Χρήσιμοι Σύνδεσμοι
Περιεχόμενα:
Περιεχόμενα:
Περιεχόμενα:
Περιεχόμενα:
Περιεχόμενα:
ΜΙΑ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΕ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟ
από τον Δρ. Φιλ Μπαρτλ
μετάφραση απο την Καλομοίρα Μπιμπέζα
Σημειώσεις για τον διαμεσολαβητή
Πως να χρησιμοποιήσεις τη συνεδρία προβληματισμού σαν εργαλείο για να πάρεις τις συμμετοχικές ομαδικές αποφάσεις.
Γενικά:
Ο "Προβληματισμός" είναι ένα εργαλείο κλειδί στην διευκόλυνση της ομαδικής παροχής εξουσιοδότησης. Αυτό το έγγραφο παρουσίαζει κάποιους απο τους λόγους πίσω απο τους κανόνες και τη διαδικασία της συνεδρίας προβληματισμού. Επίσης περιγράφει πως συνδέεται με όλο το σκοπό της ενδυνάμωσης ή της δημιουργίας ικανοτήτων των χαμηλοεισομηματικών κοινωνιών.
Εισαγωγή:
Το δισέλιδο φυλλάδιο του"Προβληματισμού" είναι ένα σκίτσο -μια συνταγή του "πως να κάνετε"- που στοχεύει στους εκπαιδευτές ώστε να μάθουν να διευκολύνουν τις συνεδρίες προβληματισμού για την αύξηση των ικανοτήτων. Δεν περιλαμβάνει θεωρίες ή επεξήγηση των αρχών. Αυτό το κείμενο έχει σαν σκοπό να συμπληρώσει το φυλλάδιο, και να θέσει κάποιες ερωτήσεις σε σχέση με το γιατί η συνεδρία προβληματισμού έχει αυτή τη δομή, και πως κάποιοι απο τους βασικούς κανόνες συμβάλουν στους συγκεκριμένους σκοπούς της συνεδρίας προβληματισμού και τη δημιουργία ικανοτήτων γενικότερα.
- συμμετοχικές ομαδικές αποφάσεις
- το ρόλο του διαμεσολαβητή
- τους βασικούς κανόνες "μη-κριτικής" και "μη διαλόγου"
- τη χρήση ενός πίνακα ή ενός χαρτιού στον τοίχο
- το περιεχόμενο και την σειρά των θεμάτων
- την διαδικασία "ιεράρχισης", και
- την εντολή για οργάνωση και δράση.
Ο προβληματισμός έχει τη δυνατότητα να γίνει ένα πολύ δυνατό εργαλείο για την επίτευξη του στόχου: την ενδυνάμωση των χαμηλοεισοδηματικών κοινωνιών (βιώσιμη ανάπτυξη) Βοηθάει στην απόκτηση εξουσιοδότησης της κοινότητας, τη δημιουργία ικανοτήτων της κοινότητας ώστε να πέρνει ζωτικής σημασίας αποφάσεις για την ίδια της τη μοίρα, και παίζει το δίκαιο ρόλο στην δημοκρατική διαδικασία του κράτους και του κόσμου. Οπως όλα τα εργαλεία, και αυτό εδώ πρέπει να γίνει πλήρως κατανοητό απο τους χρήστες του, και πρέπει να χρησιμοποιηθεί με τον σωστό τρόπο, εάν θέλουμε να χρησιμεύσει και όχι να χειροτερέψει τα πράγματα.
Δημιουργικές ή Συμμετοχικές Ομαδικές Αποφάσεις:
Ο στόχος μιας συνεδρίας προβληματισμού είναι να δημιουργήσει ένα περιβάλλον για μια ομάδα, όχι για μεμονωμένα άτομα, ώστε να πάρει αποφάσεις ή μια σειρά αποφάσεων η ομάδα ως σύνολο. Μειώνει την κυριαρχία κάθε μεμονωμένου ατόμου ή φατριάς. Βελτιώνει τη συμμετοχή όλων των συμμετεχόντων, με μια ειδική ενθάρρυνση για συμμετοχή πριν τη δράση απο τα άτομα αυτά της ομάδας που μπορεί να μην συμμετείχαν συνήθως (για οποιουσδήποτε λόγους).
Ο άμεσος στόχος της συνεδρίας προβληματισμού είναι η καθε αυτού "δημιουργία". Οι καινούργιες, και μη ορθόδοξες λύσεις των προβλημάτων φυσικά και είναι καλοδεχούμενες και ενθαρρύνονται, αλλά η συνεδρία δεν έχει αποτύχει εάν δεν δημιουργηθεί καμιά καινούργια ιδέα. (Σε όλη τη διαδικασία παρακίνησης, προωθούμε και την κατάρρευση των ιδεών και των πεποιθήσεων που δυσχεραίνουν τη διαδικασία ενδυνάμωσης, και την εισαγωγή νέων ιδεών εάν συμβάλουν στην παροχή εξουσιοδότησης). Μερικές ιδέες ή πεποιθήσεις μπορεί να είναι καινούργιες για την ομάδα, π.χ. ότι έχουν το δικαίωμα και το καθήκον να πέρνουν αποφάσεις που τους επιρρεάζουν, αλλά δεν είναι καθήκον τους να παραμένουν απαθείς, ότι δεν είναι Θεού θέλημα να μην κάνουν κάτι, ότι η πολιτιστική ακεραιότητα δεν σημαίνει την προσκόληση σε δυσλειτουργικές παραδοσιακές τεχνικές, ότι δεν πρέπει να δέχονται παθητικά την αρρώστια, τη φτώχεια και την τυραννία. Μερικές ιδέες μπορεί να είναι καινούριες στη συμμετέχουσα ομάδα χωρίς απαραίτητα να είναι δημιουργικές με την έννοια ότι δεν είναι καινούριες για τον υπόλοιπο κόσμο.
Η συμμετοχή παίρνει το προβάδισμα απο την δημιουργικότητα. Η δημιουργικότητα της ομάδας σαν σύνολο παίρνει το προβάδισμα απο την μεμονωμένη δημιουργικότητα κατά τη διάρκεια της συνεδρίας προβληματισμού.
Ο σκοπός είναι να δημιουργηθεί μια εκπαιδευτική συνεδρία που να προωθεί τη συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων απο όλους στην ομάδα. Οι αποφάσεις που θα παρθούν κατά τη διάρκεια της συνεδρίας πρέπει να είναι σημαντικές και να επιρρεάζουν την κοινότητα στο συνολό της, ή την ομάδα στο συνολό της. (Αυτό δεν είναι μια άσκηση που γίνεται στην τάξη ενός σχολείου).
Οι βασικοί κανόνες που εφαρμόζονται κατά τη διάρκεια της συνεδρίας υποστηρίζουν ένα περιβάλλον που ενθαρρύνει τη συμμετοχή (στη λήψη αποφάσεων) των ατόμων που συνήθως δεν συμμετείχαν.
Ο ρόλος του Διαμεσολαβητή:
Ο λόρος του διαμεσολαβητή σε μια συνεδρία προβληματισμού είναι ζωτικής σημασίας. Μια ανοργάνωτη ομάδα ατόμων, που αφήνονται στην τύχη τους, δεν πρόκειται να οργανωθούν ενστικτωδώς για να πάρουν σημαντικές αποφάσεις για την ομάδα, ούτε πρόκειται να διασφαλιστεί ότι οι προτάσεις γίνονται απο όλα τα μέλη της ομάδας, ειδικά απο αυτούς που τείνουν να μη συμμετέχουν.
Χρειάζεται δομή: δηλ. μια ομάδα κανόνων και μια διαδικασία για να γίνει αυτή η συνεδρία όπως έχει προγραμματιστεί. Ο ρόλος του διαμεσολαβητή αρχικά είναι να διασφαλίσει ότι υπάρχει δομή, και ότι αυτή διατηρείται. Επειτα, ο διαμεσολαβητής πρέπει να δείξει ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται απο όλους τους συμμετέχοντες ομαδικά, όχι απο αυτόν, και όχι απο τις φατριές ή απο μεμονωμένα άτομα της ομάδας. Σε αυτό βοηθάει η δομή, και είναι ένα προϊόν των πράξεων του διαμεσολαβητή που προσπαθεί να εκμαιέυσει προτάσεις απο τους συμμετέχοντες σε αυτή την ομαδική συνεδρία.
Ο διαμεσολαβητής χρειάζεται πολλές ικανότητες και πείρα στην ηγεσία. Εχοντας αυτές τις ικανότητες, και κάνοντας τες πρακτική στην παρακίνηση και την οργάνωση τον κοινοτικών ομάδων, είναι σημαντικό ο διαμεσολάβητής να μην χρησιμοποιεί παράνομα αυτές τις ικανότητες για προσωπικό όφελος και προσωπικό πολιτικό κέρδος. Ο διαμεσολαβητής έχει το ρόλο να οδηγεί μια ανοργάνωτη μάζα συμμετεχόντων απο τη διαδικασία που τους διαμορφώνει και τους σχηματίζει σε μια ομάδα έτοιμη για λήψη αποφάσεων. Αυτές οι πράξεις για οργάνωση μιας συνεδρίας προβληματισμού είναι "αρχη-τελος" δηλαδή εισάγωνται απο το διαμεσολαβητή, και όχι απο τους συμμετέχοντες, αλλά είναι έτσι δομημένες ώστε να οδηγούν την ομάδα στη λήψη αποφάσεων (τέρμα-αρχή).
Οι Βασικοί Κανόνες για τα "Οχι Κριτική" και "Οχι Διάλογος"
Σε ένα δημοκρατικό πολιτικό σύστημα, η κριτική επιτρέπεται, τις περισσότερες φορές ενθαρρύνεται, ειδικά η κριτική απο τους απλούς ανθρώπους προς τους αρχηγούς τους, απο τη στιγμή που οι αρχηγοί ξεστρατίζουν απο την κοινή θέληση. Στη δομή και τη διάθρωση του προβληματισμου, παρολαυτά, η κριτική δεν επιτρέπεται.
Ενθάρρυνε
τους ντροπαλούς.
Ο
διαμεσολαβητής πρέπει να ενθαρρύνει όλες τις
προτάσεις, ακόμη και τις πιο χαζές. Μερικοί συμμετέχοντες
μπορεί επίτηδες να κάνουν κάποια χαζή πρόταση.
Κανένα πρόβλημα. Δεν απαντάς: δεν σχολιάζεις:
απλά τη σημειώνεις στον πίνακα.
Κατά τη διάρκεια της ιεράρχησης (δες παρακάτω), οι λιγότερο χρήσιμες προτάσεις αφήνονται στην άκρη. Δεν υπάρχει κάποιο πρόβληματα να υπάρχουν, αλλά στο μεταξύ οι ντροπαλοί συμμετέχοντες ενθαρρύνθηκαν ώστε να συμεμτέχουν. Αφού κατάλαβαν ότι δεν θα γίνονται δημόσιος περίγελος, και δεν θα έπρεπε αυτόματα να υπερασπιστούν τις προτάσεις τους, ήταν πιο πιθανό να συμμετέχουν. (Ο διαμεσολαβητής έχει φτιάξει ένα ασφαλές περιβάλλον). Η έκδηλη κριτική κάνει κάποιον να αισθάνεται απειλούμενος. Στη συνεδρία προβληματισμού η άμεση κριτική αναβάλεται έως ότου οι λιγότερο χρήσιμες προτάσεις έχουν μπει στην άκρη. Με αυτή τη μέθοδο, η αξιοπιστία της πρότασης μπορεί να ερευνηθεί, αλλά η αξιοπιστία του συμμετέχων όχι.
Ο διάλογος γίνεται μεταξύ των συμμετεχόντων. Οταν ένας συμμετέχων κάνει μια πρόταση, ο διαμεσολαβητής θα πρέπει απλά να τη γράψει στον πίνακα, να μην έχει καμιά αντίδραση, και να μην επιτρέψει και σε κανέναν άλλο συμμετέχοντα να κανει το ίδιο. Αυτό βοηθάει στην σημαντική αντίληψη ότι ο διαμεσολαβητής δεν συμμετέχει, και δεν προσπαθεί να επιβάλλει ιδέες στην ομάδα, αλλά αποκαλύπτει τις επιλογές της ομάδας σαν σύνολο.
Στις συνηθισμένες συνεδρίες (όχι του προβληματισμού), οι συζητήσεις και οι διαξιφισμοί είναι καλοδεχούεμνοι, αλλά μπορεί να μην είναι λειτουργικοί στη συνεδρία προβληματισμού. Με αυτούς χάνουμε πολύτιμο χρόνο: οδηγούν τη συζήτηση σε άλλα μονοπάτια απο τα σημαντικά θέματα που υπάρχουν: αποπροσανατολίζουν την ομαδική ληψη αποφάσεων: και τείνουν να επιβραβέυουν τα πιο δραστήρια και λιγότερο ντροπαλά μέλη, και αφήνουν στην άκρη τους ντροπαλούς.
Πέρα απο την ίδια τη συνεδρία προβληματισμού, η παρακίνηση έχει σαν στόχο την ενθάρρυνση της συμμετοχής ομάδων και κατηγοριών ανθρώπων που μπορεί συστηματικά να έχουν εξαιρεθεί απο τις πρακτικές της κοινοτικής λήψης αποφάσεων στο παρελθόν. Ο παρακινητής θα έχει κάνει αρκετή έρευνα ως τωρα για την κοινότητα και θα πρέπει να ξέρει αρκετά για τη δίαθρωσή της.
Οι πιο συχνές ομάδες και κατηγορίες που μπαίνουν στο περιθώριο είναι: οι γυναίκες, κάποιες ηλικιακές ομάδες (γέροι,νέοι), οι ανάπηροι (κινητικά ή νοητικά), οι φτωχοί και οι αδύναμοι, οι λιγομίλητοι (οι ντροπαλοί και αυτοί που δεν έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους), οι εθνικές και γλωσικές μειονότηες, οι αγράμματοι, και άλλοι ευπρόσβλητοι και απομονωμένοι άνρθωποι. Κατά τη διάρκεια των προτάσεων, ο διαμεσολαβητής καλεί μεμονωμένα το κάθε άτομο να δώσει μια πρόταση εάν δεν το έχουν κάνει οι ίδιοι αυθόρμητα.
Ο διαμεσολαβητής υπενθυμίζει στους συμμετέχοντες ότι η κριτική και ο διάλογος είναι προσωρινοί κανόνες για τη συνεδρία του προβληματισμού μόνο, και εφαρμόζονται μόνο κατά τη διάρκεια της συνεδρίας: και τα δύο επιτρέπονται εκτός της συνεδρίας προβληματισμού.
Η Χρήση του Πίνακα ή του Χαρτιού στον Τοίχο:
Η διαδικασία της λήψης αποφάσεων (κατά τη διάρκεια ενός προβληματισμού) είναι μια ομαδική διαδικασία. Ο πίνακας διευκολύνση τον διαμεσολαβητή στην ανάπτυξη της ιδέας ότι η απόφαση είναι ομαδική, και όχι ενός ατόμου.
Ο "πίνακας" που χρησιμοποιείται στο φυλλάδιο αλλά και σε όλη την ενότητα, μπορεί να σημαίνει πολλά πράγματα. Εάν υπάρχει η τεχνολογική ικανότητα θα μπορούσε να είναι και ένας προτζέκτορας, που ο διαμεσολαβητής θα βάζει διαφάνειες και θα γράφει με το μαρκαδόρο. Το πιο κοινότυπο, είναι οι λευκοί πίνακες που γράφεις με μαρκαδόρο. Στα τοπικά σχολεία στα απομονωμένα αγροτικά χωριά, μπορεί να υπάρχουν μαυροπίνακες (μερικές φορές ο μαυροπίνακας είναι βαμμένο ξύλο και γιαυτό δεν είναι εύκολο να γράψεις επάνω του) και ο διαμεσολαβητής χρησιμοποιεί κιμωλία για να γράψει τις προτάσεις των συμμετεχόντων. Εάν δεν υπάρχει κάτι άλλο διαθέσιμο, χρησιμοποίησε χώμα ή το έδαφος και ένα κλαδί για να γράφεις.
Όταν οι ομάδες είναι εγράμματες, οι εικόνες και τα σύμβολα είναι πολύ βοηθητικά. Οι πιο οργανωμένοι διαμεσολαβητές που επενδύουν στα υλικά, χρησιμοποιούν φωτογραφίες και σκίτσα που τα καρφιτσώνουν πάνω στον πίνακα. Ο παρακινητής θα πρέπει να γνωρίζει καλά την κουλτούρα της κοινότητας. Η έρευνα έχει δείξει ότι μια εικόνα που είναι αναγνωρίσιμη σε ανθρώπους μιας κουλτούρας, μπορεί να εκλιφθεί διαφορετικά απο ανθρώπους μιας άλλης κουλτούρας.
Η χρησιμοποίηση του πίνακα και του μαρκαδόρου είναι πολύ σημαντικό κομάτι της διαδικασίας: βοηθάει να γίνεται η λήψη αποφάσεων πιο αντικειμενική, και να μην βασίζεται στις προτιμήσεις μερικών. Η διαδικασία δεν είναι το ίδιο αποτελεσματική εάν όλα γίνονται προφορικά. Όταν οι χαζές προτάσεις σημειώνονται αλλά αργότερα διαγράφονται ή προσπερνόνται, κανείς δεν σταναχωριέται. Η αλλαγή της θέσης των προτάσεων, η αρίθμησή τους, είναι μια διαφάνης και δημόσια διαδικασία, και έτσι δεν στρέφει την προσοχή στο άτομο.
Γι'αυτούς τους λόγους, ο πίνακας και ο μαρκαδόρος είναι βασικά στοιχεία της δομής και της διαδικασίας της συνεδρίας προβληματισμού.
Το Περιεχόμενο και η Σειρά των Θεμάτων:
Μπορείτε να επιλέξετε οποιαδήποτε ομάδα αποφάσεων. Οι τρεις που παρουσιάζονται σε αυτή τη σειρά ενοτήτων έχουν σχέση με τα έργα για την κοινότητα:
- Τί Θέλουμε
- Τί Εχουμε
- Πώς χρησιμοποιούμε αυτά που έχουμε για να πάρουμε αυτό που θέλουμε
- Τί θα συμβεί αφού το πετύχουμε;
- Πού θέλουμε να πάμε;
- Πού είμαστε;
- Πώς θα φτάσουμε απο εκεί που είμαστε εκεί που θέλουμε να πάμε;
- Τί θα συμβεί αφού το πετύχουμε;
- Ποιό είναι το πρόβλημα;
- Καθορίστε τους στόχους σαν τη λύση του προβλήματος:
- Αναλύστε το στόχο σε μια ομάδα καθορισμένων αντικειμενικών σκοπών (ΕΞΥΠΝΟ);
- Αναγνωρίστε τις πηγές και τους περιορισμούς:
- Δημιουργήστε μια σειρά απο στρατηγικές για τη χρησιμοποίηση των πηγών, αποφεύγοντας τους περιορισμούς και αποκτώντας το στόχο:
- Διαλέξτε την πιο αποτελεσματική στρατηγική:
- Αποφασίστε για την οργάνωση (δομή, ποιος κάνει τι, προϋπολογισμός, πρόγραμμα):και
- Αποφασίστε για την επίβλεψη, την αναφορά και την αξιολόγηση.
Οι πρώτες δύο εκδοχές είναι οι τέσσερις ερωτήσεις κλειδιά της διοικητικής εκπαίδευσης. Είναι στην πραγματικότητα το ίδιο πράγμα με λίγο διαφορετικό τρόπο. Δες Οι Τέσσερις Ερωτήσεις Κλειδιά της Εκπαίδευσης για Διοίκηση. Η τρίτη εκδοχή είναι η ίδια με την ομάδα των τεσσάρων ερωτήσεων κλειδιά που έχει επεκταθεί σε μια κοινή φόρμα για το σχεδιασμό έργου (συχνά χρησιμοποιείται σαν πρόταση έργου). Δες Σχεδιασμός Εργου.
Είναι σημαντικό να υπάρχει κάποιο περιεχόμενο, ή μια σειρά θεμάτων, για τα οποία θα πάρει αποφάσεις η ομάδα. Δεν πρόκειται να πετύχουμε τίποτα εάν έρθει η ομάδα και της ζητηθεί να βρεί απο το πουθενά δημιουργικές αποφάσεις. Θα ρωτήσουν, "Αποφάσεις για τί;"
Σε κάθε μία απο τις παραπάνω εκδοχές, η κάθε γραμμή είναι μια συνεδρία ληψης αποφάσεων. Ο διαμεσολαβητής κάνει την ερώτηση, και μετά ζητά για προτάσεις απο τους συμμετέχοντες (ξαναπές τους βασικούς κανόνες αν χρειάζεται). Καθώς ο καθένας συμμετέχων κάνει μια πρόταση, όσο χαζή ή άσχετη είναι, ο διαμεσολαβητής τη γράφει στον πίνακα. Η αναγραφή τους στον πίνακα τις φέρνει πιο κοντά στους συμμετέχοντες και έτσι είναι ευκολότερο να τις διαχειριστούν.
Και οι τρεις εκδοχές οδηγούν στη δράση, ή τουλάχιστον οδηγούν στην πιθανότητα ο διαμεσολαβητής να μπει σε θέση να οργανώσει την ομάδα για δράση. Αυτός είναι ένας τρόπος όπου "η διοικητική εκπαίδευση" πηγαίνει παραπέρα απο την μεταφορά ικανοτήτων και περιλαμβάνει την οργάνωση και την παρακίνηση. Δες: Εκπαίδευση των Παρακινητών.
Η διαδικασία "Ιεράρχησης":
Σε κάθε στάδιο της συνεδρίας, αφου έχουν γίνει όλες οι προτάσεις, και ο διαμεσολαβητής τις έχει γράψει στον πίνακα, πρέπει να ληφθούν οι αποφάσεις για την ιεράρχιση.
Ο διαμεσολαβητής ρωτάει πρώτα την ομάδα σαν σύνολο να βοηθήσει ώστε να ανακατανείμουν τις προτάσεις. Οι προτάσεις που λένε το ίδιο πράγμα με διαφορέτικό τρόπο, ομαδοποιούνται, ή σβήνονται οι επαναλήψεις. Οι προτάσεις που είναι παρόμοιες, ομαδοποιούνται. Έπειτα πέρνουν αριθμό, με την πιο σημαντική να μπαίνει στην κορυφή της λίστας. Ο διαμεσολαβητής ρωτάει την ομάδα για να βοηθήσει να πάρουν την απόφαση για το ποιες προτάσεις έχουν προβάδισμα ("το έχω προβάδισμα" μειώνει την ιδέα της καλύτερης ή χειρότερης πρότασης, ότι κάποιου η ιδέα είναι καλύτερη απο των άλλων, διευκολύνοντας έτσι εκείνους των οποίων οι ιδέες θα εγκαταλειφθούν αργότερα).
Είναι σημαντικό να σημειώσεις ότι, σε αυτό το σημείο, είναι χρήσιμο να έχεις μικρά σημειωματάρια. Αυτός που έχει κάνει την πρόταση δεν αναφέρεται. Αυτό βοηθάει ώστε να μην μπορεί κάποιος να δηλώσει για δική του κάποιου άλλου την πρόταση. Όταν οι πιο ανόητες προτάσεις πάνε προς το κάτω μέρος της λίστας, κανείς δεν νιώθει άσχημα: η προσοχή πέφτει στην ιεράρχηση και την επιλογή της πιο σημαντικής πρότασης.
Ο διαμεσολαβητής για αυτό χρειάζεται ικανότητες, τις οποίες χτίζει μέσω τις εμπειρίας του. Είναι χρήσιμο για τον διαμεσολαβητή να υπενθυμίζει στην ομάδα ότι οι προτάσεις έγιναν απο αυτούς. Όταν η ομάδα, στην συνεδρία, συμφωνεί με μια σειρά προτεραιοτήτων, ο διαμεσολαβητής τους υπενθυμίζει ξανά ότι οι αποφάσεις προήλθαν απο την ομάδα (και όχι απο αυτόν). Ο διαμεσολαβητής έχει έναν δυνατό ηγετικό ρόλο στο χτίσιμο της δομής, τη διαδικασία (βασικοί κανόνες, και πως διεξάγεται η συνεδρία), αλλά επίσης διασαφηνίζει ότι το περιεχόμενο (της διαδικασίας λήψης ομαδικών αποφάσεων) πρέπει, να έρχεται απο τους συμμετέχοντες.
Η Ωρα για Οργάνωση και Δράση:
Ο προβληματισμός, αν και είναι ένας τύπος εκπαιδευτικής συνεδρίας, δεν στοχεύει στην εκπαίδευση για τη λήψη ομαδικών αποφάσεων. Είναι η διαδικασία της λήψης ομαδικών αποφάσεων.
Στην τρίτη ερώτηση των δύο εκδοχών της λίστας των τεσσάρων ερωτήσεων που αναφέρονται παραπάνω, η ερώτηση "Πώς" γίνεται. Στην τρίτη εκδοχή, η δεύτερη ερώτηση απο το τέλος (αποφάσεις πάνω στην οργάνωση) είναι ένας άλλος τρόπος για να ρωτήσεις "Πώς;" . Το πως θα γίνει η δράση (πως θα επιτευχθούν οι στόχοι) είναι μια επιλογή ή απόφαση της ομάδας.
Εάν αυτό ήταν μια σχολική αίθουσα ή ένα εκπαιδευτικό ινστιτούτο, ίσως οι συμμετέχοντες απλά να έγραφαν τις συμβουλές τους για το πως να οργανώσους την επίτευξη των στόχων που έχουν προτεραιότητα. Σε αυτή τη συνεδρία για διοίκηση για την ενδυνάμωση της κοινότητας, αντίθετα, ο σκοπός είναι να ξεκινήσεις και να οργανώσεις την ομάδα έτσι ώστε να μπορεί να φέρει εις πέρας τους αντικειμενικούς στόχους της. Θυμίσου, "Αυτό είναι εκπαίδευση για δράση".
Το αποτέλεσμα της συνεδρίας θα είναι όχι μόνο η ομάδα να έχει διαλέξει τους στόχους που έχουν προτεραιότητα, αλλά να έχει οργανωθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ικανή να τους πετύχει.
Συμπέρασμα:
Το δισέλιδο φυλλάδιο που περιγράφει τη διαδικασία του προβληματισμού φαίνεται αρκετά απλό, και οι βασικοί κανόνες και οι διαδικασίες που ακολουθεί ο διαμεσολαβητής φαίνονται αρκετά απλές, αλλά και κάπως δικτατορικο. Ο λόγος γι'αυτά είναι το αντίθετο του δικτατορικού, αλλά είναι η ενδυνάμωση μιας ομάδας ώστε να αρχίσει να παίρνει αποφάσεις σαν σύνολο, και οι κοινωνιολογικές διαστάσεις που κρύβονται απο πίσω είναι κάτι περισσότερο απο απλές. Ελπίζουμε ότι οι παραπάνω επεξηγήσεις θα κάνουν τους παραπάνω λόγους πιο διαυγείς.
––»«––
Μια Συνεδρία Προβληματισμού:
 |