Tweet
Çeviriler:
Català
中文 / Zhōngwén
English
Español
Filipino/Tagalog
Français
Ελληνικά / Elliniká
Italiano
Polszczyzna
Português
Română
Српски / Srpski
Türkçe
Diğer Sayfalar:
Kısımlar
Site Haritası
Anahtar Kelimeler
Ulaşım
Faydalı Dokümanlar
Yararlı Linkler
OKURYAZARLIK VE GÜÇLENME
Toplum harekete geçiricileri için Fonksiyonel Okuryazarlık Yöntemleri
Yazan: Phil Bartle, PhD
Çeviren: Diva Uluçay
Peter Gzowski*'nin anısına
Çalıştay teksiri
Okuma-Yazma bir toplumun kapasitesini artırabilir.
Harekete geçirdiğiniz toplumun bireylerini dinlerseniz, aralarında okuma yazma bilmeyen bireyler olduğunu işitirsiniz. Genel kanının, okuma yazma bilen toplum bireylerin sayısı arttıkça toplumun daha fazla güçleneceği yönünde oduğunu gözlemlersiniz. Toplumda okuryazarlığı geliştirmek için öncü olabilir misiniz?
Temel okuryazarlık ya da fonksiyonel okuryazarlık teknikleri konusunda halihazırda eğitim almışsanız, muhtemelen bu sitedeki içeriğin ötesinde eğitiminiz var demektir. Bu yüzden bu notlara sadece önceden bildiklerinizle karşılaştırmak için ya da ortodoks dışı yaklaşımını denemek için bakmak isteyebilirsiniz.
Toplum organizatörü olarak, bir okuryazarlık uzmanının bileceği kadar karmaşık profesyonel teknikleri bilmeniz beklenmiyor. Ancak, bazı hızlı adımlar atabilirsiniz, tıpkı kaza anında orada bulunan bir ilk yardım insanı gibi. İlk yardım insanı bir hemşire ya da doktor kadar üstün eğitimli olmayabilir ama yine de attığı anlık adımlar yardımcı olabilir. Uzman haline gelmek zorunda değilsiniz, ama bir harekete geçirici olarak, toplumunuzun bireylerinin daha çok okuryazar olmasına, dolayısıyla da toplumun güçlenmesine daha çok katkı koyacak bireyler haline gelmesine yol açacak süreci başlatabilirsiniz.
Eğer küçük bir okuryazarlık grubu oluşturursanız, aşağıdaki 18 prensibi aklınızda bulundurunuz ve kendi inisiyatifinizle, prensipleri yürütmek için yaratıcı pratik yollar bulunuz.
Harekete geçirici eğitmen için notlar: Aşağıda sıralanan her prensip için notlar mevcuttur. Hepsi bir arada tek büyük belge şeklinde (Okuryazarlık Prensipleri), ya da ayrı ayrı tek sayfalık teksirler olarak bulunabilirler (hepsine teker teker tıklayınız). Farklı farklı şekillerde kullanılabilirler. Her teksiri, her biri üzerinde 15 dakikalık bir konuşma yaparak harekete geçiriciler grubunuzla kullanabilirsiniz veya farklı küçük gruplara farklı teksirler verip her gruptan kendilerine düşen prensibe uygun bir skeç hazırlamalarını isteyebilirsiniz.
- Ortodoks ve Geleneksel yöntemleri ve içerikleri kopyalamayınız (Lit-01);
- Güçlenme Prensiplerine dayanarak kendi Yöntemlerinizi ve İçeriğinizi Geliştirin
(Lit-02); - Yetişkinler Çocuklar Gibi Değildir – Farklı Yaklaşımlar Gereklidir (Lit-03);
- Öğretim Modelleri Çocukların Gittiği Okullardan Alınmamalıdır (Lit-04);
- Saygı Çok Önemlidir (Lit-05);
- Uygulayarak Öğrenme, İzleyerek ya da Dinleyerek Öğrenmeden Daha Etkilidir (Lit-06);
- Yüksek Seviye Karmaşık Okuryazarlığı Hedeflemeyin (Lit-07);
- Pratik İletşim Amaçlayın - Mükemmeliyet İçin Çaba Harcamayın (Lit-08);
- En Fazla Kullanılan Dillerin ve Alfabelerin Üzerinde Durun (Lit-09);
- Yazılı Kelimeleri Örnek Resimlerle Destekleyin (Lit-10);
- Öğretim Planınızın Başına Temel Aritmetiği de Koyun (Lit-11);
- Öğrenilenler Pratik, Güncel ve Kullanışlı Olmalıdır (Lit-12);
- Söz Konusu Toplumda Neyin Yaralı ve İlginç Olduğunu Öğrenin ve Onu Kullanın (Lit-13);
- Ortodoks Okullarından Müfredat (içerik) almaktan kaçının –– kendiniz yapın (Lit-14);
- Geleneksel, Ortodoks, İşe yaramaz Konulardan Kaçının (ör: alfabe, şiir, yabancı drama) (Lit-15);
- Hiçbir zaman – Eleştirmeyin; Sık sık – Övün (Lit-16);
- Katılımcılara Öğrendiklerini Öğretme Fırsatı Verin (Lit-17);
- Katılımcıları Keşvetmenin Huşusuna ve Zevkine Sürükleyin (Lit-18).
Yukarıdakilerin tümü hakkında yukarıdakilerin tümü hakkında (uzun belge)
Kendi okuryazarlık programınızı tasarlarken bu yöntemleri kullanmak için kendinize inanmanız ve uzmanlara ve "Böyle yapılması gerekiyor" diyen uzmn kitaplarına karşı koymanız gerekiyor. Eğer birşeyi kendi yöntemleriyle yapmanız için tek sebepleri "Bu her zaman böyle yapıldı" ise, bu mantıklarından şüphe etmelisiniz. Yukarıdaki prensiplerden gitmek ve söz konusu toplumla, ilgi alanları ve toplum bireyleriyle alakalı olan, yararlı ve pratik bir okuryazarlık eğitim programı tasarlamak daha iyi olur.
"Okuryazarlık Dersi" tasarlayıp yürütmeyin. Okul duvarlarını aşın. Yerine, iki tip seansı olan bir "Okuryazarlık Programı" yürütün.
Birinci tipe "toplantı" adı verilebilir ve başkan ve katılımcılar ihtiyaçları araştırır, aktiviteler planlarlar ve bu aktiviteleri incelerler. İkinci tip seans, okuma, yazma gibi aktivitelerin olduğu ve konuların basit, alakalı, yerel ve pratik olduğu "projeler" ya da "saha gezileri" olabilir. Prensipleri işledikçe bu daha anlaşılır gelecektir.
Bu sitede tarif edilen ve tavsiye edilen aktivitelerin çoğu için gerekli olan araç gereçler yalnızca birkaç tanedir ve basit araç gereçlerdir:
- » Poster yapmak için büyük boş gazete kağıdı;
- » Duvara asmak için bant;
- » Keçeli kalem;
- » Defter; ve
- » Tükenmez kalem
Eğer dışarıdan gelen bir harekete geçiriciyseniz ve yerel harekete geçiricilere rehberlik ediyorsanızi onlarla bu prensipleri anlayarak çalışın ve grup çalışması sayesinde planınızı (hem içerik hem yöntem içeren bir müfredat) tasarlayın. İçerik ve yöntemleriniz konusunda uzlaşmaya varın, onları bir kenara yazın ve grup olarak devamlı üstlerinde tartışın. Programı söz konusu toplumlarda uygulamadan önce kendi kendinizie sanki de siz okuryazar değilmişsiniz gibi pratik yapın. Sık Sık bir araya gelin ve birbirinize işlerin gidişatı hakkında bilgi verin, birbirinizi destekleyin, ortaya çıkan problemleri ve çözümlerini belirleyin.
Neyi denediğinizi, nasıl yaptığınızı ve ne elde ettiğinizi yazın ve saklayın.
––»«––
Okumayı Öğrenmek:
 |